Τι θα προτιμούσατε, μια παράνομη σχέση ή λίγο κουάκερ;
Θα πρέπει να έχετε πρόχειρη την απάντησή σας όταν επισκέπτεστε το Μαυροβούνιο γιατί η ίδια λέξη – kačamak – μπορεί να σημαίνει και τα δύο. Μπορεί να χρειαστούν πρόωρες εξηγήσεις.
Από την άλλη, υπάρχει και ένα τρίτο νόημα: να ξεφύγω κρυφά για να χαλαρώσω λίγο. Τίποτα μεγάλο, τίποτα τρελό, λίγες μόνο ώρες διακοπές. Αυτό ακριβώς προσφέρει ένα Σαββατοκύριακο στην πρωτεύουσα της πολιτείας Ποντγκόριτσα. Δεν είναι μεγάλο, δεν είναι πολυσύχναστο, δεν είναι όμορφο – διάολο, δεν είναι καν το κύριο αξιοθέατο του Μαυροβουνίου. Αυτή είναι η πόλη της Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, Κότορ, 55 μίλια μακριά στην ακτή – αλλά είναι ένα ωραίο μικρό κομμάτι της kačamak μια πτήση μόλις 15 £ μακριά.
Αυτή η πτήση τελειώνει όμορφα σε έναν αμπελώνα. Το οινοποιείο Šipčaron;anik περιβάλλει το αεροδρόμιο από τρεις πλευρές (προφανώς είναι ο μεγαλύτερος μεμονωμένος αμπελώνας στην Ευρώπη, του οποίου τα αμπέλια, αν τακτοποιηθούν άσκοπα στη σειρά, θα έφταναν μέχρι το Σικάγο). Συνήθως είμαι επιφυλακτικός με τις περιηγήσεις και τις γευστικές δοκιμές – μπλα μπλα νότες από ώριμα μούρα, μπλα ορυκτότητα στο χώμα, μπλα – αλλά αυτό αξίζει 20 λεπτά με το αυτοκίνητο από την πόλη, με ένα εντελώς απροσδόκητο 350 κάτω από το τούνελ μήκους ενός μέτρου. ένα βουνό.
Ήμουν έτοιμος να πω ότι έμοιαζε με το λημέρι ενός κακοποιού του Μποντ – γεμάτο με πολυάσχολα περονοφόρα ανυψωτικά και νευριασμένους κολλητούς με σκληρά καπέλα – αλλά οι Γιουγκοσλάβοι ήταν μερικές δεκαετίες μπροστά μου: αποδεικνύεται ότι ήταν χρησιμοποιημένα κορυφαία καπέλα. Μυστικό καταφύγιο με 27 μαχητικά αεροπλάνα. Οι γευσιγνωσίες είναι επίσης γενναιόδωρες (αν και σε ένα σημείο ο σομελιέ ξεπερνά ακόμη και την ταξιαρχία των «ώριμα μούρα» υμνώντας τη «σχεδόν ανύπαρκτη γεύση» ενός κρασιού).
Μόλις φτάσετε στο κέντρο της πόλης, υπάρχει μια απολαυστικά σύντομη λίστα με αξιοθέατα που πρέπει να σημειώσετε πριν βουτήξετε ξανά στα υγρά τοπικά προϊόντα. Ο οδηγός μου με πηγαίνει σε ένα ακριβώς μουσείο/γκαλερί, τα μουσεία και γκαλερί της Ποντγκόριτσα που ονομάζονται με σύγχυση (old.pgmuzeji.me), και περνάμε το υπόλοιπο απόγευμα χαλαρά περπατώντας στην Οθωμανική Παλιά Πόλη, το ερειπωμένο φρούριο του 15ου αιώνα, . Αιώνας και πικνίκ – μικρές όχθες ποταμών διάσπαρτες παραλίες με βότσαλο, όπου φυτρώνουν ζουμερά ρόδια και χουρμάδες košćela που μεγαλώνουν παντού.
Το αποκορύφωμα του μουσείου είναι αυτό Gusle, ένα μονόχορδο λαϊκό όργανο που ζητάω επίδειξη γιατί η κακιά μου πλευρά θέλει να γελάσει πατρονικά με αυτό που είναι σίγουρα το πιο άφωνο μουσικό όργανο όλων των εποχών. Τότε ο οδηγός μου παίζει κάτι για μένα Gusle στο τηλέφωνό του – και είναι ο πιο υπνωτικός, στοιχειωτικός ήχος που έχω ακούσει εδώ και δεκαετίες.
Γίνεται ακόμη πιο ηχηρό όταν περπατάω μόνος μου στο καταπράσινο, χαλαρό Forest Park Gorica – αλλά αφήστε τον εαυτό μου να παρασυρθεί στην εκκλησία του Αγίου Γεωργίου στην είσοδο. Είναι Παρασκευή, 6:30 μ.μ., και ένα μείγμα θυμιάματος και ξόρκων ξεχύνεται από τις ανοιχτές πόρτες – μέσα, ένας Ρίτσαρντ Οσμάν όμοιος με γένια Rowan Williams και μακριά μαύρες ρόμπες τραγουδά, ενώ ένας παρόμοια ντυμένος ιερέας τραγουδά μελαγχολικά, μυστικιστικές απαντήσεις και που ο πιστός σταυρός τραγουδά στον εαυτό του κάθε λίγα δευτερόλεπτα.
Η ατμόσφαιρα είναι τόσο μεθυστική, σαν να ονειρεύομαι, και δύσκολα μπορώ να ξεκολλήσω. Όταν το κάνω αυτό, τα πόδια μου μοιάζουν περίεργα να με μεταφέρουν –χωρίς την πρόθεσή μου– σε άλλο σερβικό ορθόδοξο φυλάκιο. Ο Καθεδρικός Ναός της Ανάστασης βρίσκεται σε αυτό το κτίριο για 20 χρόνια και καθαγιάστηκε το 2013, αλλά μέσα του θα μπορούσε να είναι ο 17ος αιώνας: κάθε εκατοστό είναι καλυμμένο με βυζαντινό χρυσό και τοιχογραφίες αγίων με θλιμμένα μάτια ή Ορθοδόξων πατριαρχών με αυστηρά φρύδια.
Σε μια αψίδα, ο Τίτο, ο Μαρξ και ο Ένγκελς καίγονται στην κόλαση. Σε μια άλλη περίπτωση μερικά παιδιά φαίνεται να κάνουν το ίδιο. σε μια τρίτη περίπτωση, ένας λεβιάθαν καταναλώνει ανεξήγητα κάποιους αγίους. Στο κέντρο, κάτω από έναν χρυσό πολυέλαιο τόσο περίπλοκο που μοιάζει να θα σε μεταφέρει σε άλλη διάσταση όταν σταθείς κάτω από αυτόν, ένας συντριπτικός κόσμος περιμένει, ακολουθούμενος από έναν άλλο πλούσια γενειοφόρο, αλλά αυτή τη φορά καταπράσινο για να τον ευλογήσει με πέπλο κλήρος.
Του φιλούν το χέρι, φιλούν μερικά εικονίδια, κλαίνε… και το όλο πράγμα είναι τόσο συναρπαστικά παράξενο και ατμοσφαιρικό και συγκινητικό που σχεδόν μπαίνω στη γραμμή, παρόλο που είμαι σε δυσπιστία.
Αντίθετα, περπατάω κάτω από τη Njegoševa, την οποία αναφέρω στο μυαλό μου ως τη λεωφόρο των σπασμένων δίαιτων – περίπου ένα μίλι το μοτίβο των καταστημάτων είναι μπαρ, μπαρ, πιτσαρία, μπαρ, μπαρ, ψητοπωλείο, μπαρ, μπαρ και ούτω καθεξής.
Όλα είναι εξαιρετικά, αλλά η επόμενη μέρα είναι ακόμα καλύτερη. Λιγότερο από μία ώρα μακριά με το αυτοκίνητο – πάνω από πυκνά δασώδη βουνά και με μια στάση για μια πισίνα με αργό σκάφος στην αστραφτερή λίμνη Skadar κοντά στο Virpazar – βρίσκεται το Sveti Stefan. Θα το αναγνωρίσετε αμέσως αν το γκουγκλάρετε: Εδώ, το Aman Resorts έχει μετατρέψει ένα μικρό ψαροχώρι πάνω σε ένα φράγμα σε ένα παράλογο πολυτελές ξενοδοχείο (με 200 ευρώ δεν παίρνεις δωμάτιο, αλλά νοικιάζεις δύο ξαπλώστρες για μια μέρα).
Ωστόσο, μόλις πέντε λεπτά με τα πόδια γύρω από ένα ακρωτήρι θα σας οδηγήσει στην εξίσου εξαίσια μικρή δημόσια παραλία (με δωρεάν ξαπλώστρες!) στο Πρζνο, όπου τα λεία βότσαλα δίνουν τη θέση τους σε τέλεια γαλαζοπράσινα νερά που παραμένουν ζεστά μέχρι το φθινόπωρο. Πίσω τους υπάρχει μια σειρά από konobas – παραδοσιακές ταβέρνες που σερβίρουν θαλασσινά και κρασί τόσο υπέροχα όσο οτιδήποτε θα βρείτε στην Ιταλία, λίγα μόλις μίλια απέναντι από την Αδριατική.
Βλέπω τον ήλιο να δύει, παίρνω μια τσάντα σκύλου και ένα μπουκάλι και επιβιβάζομαι στην πτήση μου για επιστροφή στο Στάνστεντ στις 9.05 μ.μ. kačamakμέχρι τα μάτια μου.
Η πιο δροσερή γωνία
Κάτω από μια υπερυψωμένη διάβαση είναι πολλά υποσχόμενος κρυμμένος ένας καλλιτεχνικός θύλακας που είναι πολύ μικρός για να έχει όνομα, αλλά επικεντρώνεται σε ένα ανακαινισμένο χαμάμ (ρωτήστε τους ντόπιους για τα παλιά τουρκικά λουτρά γυναικών) κοντά στο King’s Park. Το επίκεντρο είναι το Itaka Library Bar – τρεις στενοί όροφοι του μιναρέ του χαμάμ και μια παραμυθένια αυλή που μοιάζει με ριάντ που σερβίρει craft μπύρα και υπέροχα κοκτέιλ – αλλά υπάρχει επίσης ένα δροσερό βιβλιοπωλείο και ένας χώρος τέχνης.
Ένα θέαμα που αξίζει να δείτε
Ο τρελός Καθεδρικός Ναός της Αναστάσεως του Χριστού του 2013 μοιάζει με πολλούς ναούς σε έναν: ανατολικοί θόλοι, ρωμαϊκοί πύργοι, το κάτω μισό από τραχύ βράχο και μικρά γλυπτά με λεπτή λεπτομέρεια στο πάνω μισό. Και μετά έρχεται Πραγματικά παράξενο όταν μπαίνεις μέσα (βλ. κύρια ιστορία).
Ιδιαίτερο πιάτο
Κρέας. Η Ποντγκόριτσα είναι ένα καρναβάλι για τα σαρκοφάγα, αλλά είναι το αγαπημένο πιάτο των ντόπιων Ποπέκ: Ψητό μοσχαρίσιο κρέας, τυλιγμένο σε μια στρώση ζύμη αυγού και τηγανισμένο μέχρι να γίνει τραγανό αλλά να βγάζει ακόμα χυμός όταν το αγγίζετε με ένα πιρούνι. Δοκιμάστε το – μαζί με μια ντουζίνα άλλα πιάτα με κρέας – στο εστιατόριο Pod Volat στην πλατεία Stara Varoš. Όταν πηγαίνετε σε Sveti Stefan με ιταλική επιρροή, σκεφτείτε χταπόδι, γαρίδες, τσουρέκια και ζυμαρικά. Δοκιμάστε τα στο Konoba Langust στην παραλία Przno.
Η μεγαλύτερη εξαγωγή
Η Ksenija Cicvarić είναι η Rihanna του Μαυροβουνίου – αν η Rihanna ήταν λαϊκή τραγουδίστρια γεννημένη το 1927. Στην πραγματικότητα, ο μόνος παράλληλος είναι ότι η Ksenija ήταν -στο Μαυροβούνιο- αρκετά διάσημη ώστε να ακούγεται μόνο με το μικρό της όνομα και είναι μακράν η πιο διάσημη κόρη της Ποντγκόριτσα.
Βρετανικό αντίστοιχο
Τεχνικά, ως πρωτεύουσα της χώρας, η Ποντγκόριτσα είναι η δίδυμη βρετανική δίδυμη του Λονδίνου – αλλά καλή τύχη να βρεις σταθμό του μετρό στο Poddy G. Αντ’ αυτού, σκεφτείτε: τρελό καθεδρικό ναό, ικανοποιητικά απλή κουζίνα, σοβαρή κουλτούρα ποτού, υποτιμημένες παραλίες κοντά, κανένας διάσημος γιοι ή κόρες, όχι – Πηγαίνεις εκεί επίτηδες. Ναι, η Ποντγκόριτσα είναι η Νόριτς του Μαυροβουνίου.
Διασκεδαστικό γεγονός
Οι Μαυροβούνιοι είναι οι δεύτεροι ψηλότεροι άνθρωποι στον κόσμο (το μέσο ύψος των ανδρών είναι λίγο πάνω από 1,80 μ.). Οι πολίτες της Ποντγκόριτσα είναι περήφανοι για αυτό – αλλά ακόμη πιο περήφανοι για τις δεξιότητες που αποκτούν στο εθνικό άθλημα της υδατοσφαίρισης. (Psst! Μην τους πείτε ότι καμία άλλη χώρα δεν ασχολείται πραγματικά με την υδατοσφαίριση.)
Πως πάει
Πετάξτε στην Ποντγκόριτσα με τη Wizz Air από το Gatwick ή τη Ryanair από το Στάνστεντ/Μάντσεστερ: οι πτήσεις κοστίζουν από 15 £ για απλή μετάβαση και με τις δύο αεροπορικές εταιρείες. Τα ξενοδοχεία στην πόλη είναι φθηνά. Το καλύτερο και πιο φανταχτερό Hilton Podgorica Crna Gora κοστίζει περίπου 90 £ ανά διανυκτέρευση. Για περισσότερες πληροφορίες, επισκεφθείτε το montenegro.travel.