Ο ντεμιμόντις στο πάρτι παρουσίασης V&A του περασμένου μήνα για το Fragile Beauty, την έκθεση του Sir Elton John με τη συλλογή φωτογραφιών του, ήταν ένα who’s who διάσημων προσώπων. Αυτό που ήταν ίσως πιο ενδιαφέρον ήταν ποιος δεν ήταν εκεί. Και έτσι στην Denise De La Rue, μια από τις αγαπημένες καλλιτέχνες του τραγουδιστή, την οποία έχει συλλέξει εδώ και χρόνια και της οποίας τον πίνακα του ματαδόρ Juan Pablo Sanchez πούλησε σε δημοπρασία της ιδιωτικής συλλογής του Christie’s τον Φεβρουάριο. Η De La Rue βρισκόταν στη Μαδρίτη για να ανοίξει τη δική της έκθεση στο παρακμιακό παλάτι Liria, το σπίτι του δούκα της Άλμπα. Με τίτλο «Ένας Νέος Κόσμος», είναι το πρώτο που θα λάβει χώρα στις αγιασμένες αίθουσες του παλατιού και τώρα υπερηφανεύεται για τη θέση του στο ολοκαίνουργιο παράρτημα τέχνης του κήπου μέχρι τις 31 Ιουλίου. Εκεί συναντώ τη De La Rue, η οποία μου δείχνει τη φαντασμαγορική της έκθεση.
Είναι πολύ σεμνή για να καυχιέται για τους διάσημους θαυμαστές της (μια γρήγορη αναζήτηση στο Google και μόνο θα τη χαρίσει), προτιμώντας να μιλήσει για πιο ιστορικούς θαμώνες και τους σημερινούς οικοδεσπότες της: τους Άλμπας. Ήταν από τους πιο παραγωγικούς θαμώνες της τέχνης της Ισπανίας για αιώνες και η συλλογή τους περιλαμβάνει έργα του Γκόγια και του Βελάσκεθ, καθώς και έπιπλα σχεδιασμένα για τον Ναπολέοντα Γ’. δημιουργήθηκαν.
Ο De La Rue έχει εμμονή με την ιστορία. Η νέα τους έκθεση αντλεί έμπνευση από «νέους κόσμους» της ιστορίας, συμπεριλαμβανομένων των αρχειακών επιστολών του Χριστόφορου Κολόμβου που φυλάσσονται στη βιβλιοθήκη Liria. Ο καλλιτέχνης μετέφερε περιθωριακές σημειώσεις από τα σημειωματάρια του εξερευνητή σε τρισδιάστατα αντίγραφα αντικειμένων από τον πύραυλο Apollo 11. Ένα από τα πιο εντυπωσιακά έργα είναι ένα βέλος από την καταπακτή της μονάδας εντολών του Apollo 11 “Columbia”, το οποίο γράφει “REST” με έντονα κεφαλαία γράμματα.
Η De La Rue γνωρίζει νέους κόσμους η ίδια. Μεγάλωσε στην Πόλη του Μεξικού και φοίτησε σε οικοτροφείο στην Ελβετία. Επέστρεψε στη γενέτειρά της για να σπουδάσει ιστορία της τέχνης και στη συνέχεια φοίτησε στην Academia delle Belle Arti στη Φλωρεντία. Ως κόρη αρχιτέκτονα, η στροφή της στη γλυπτική μετά από χρόνια ως φωτογράφος δεν είναι χωρίς ποιητική δικαιοσύνη. «Βλέπω τον εαυτό μου ως μια πολυεπιστημονική καλλιτέχνιδα», λέει.
Τα έργα της βρίσκονται στο Μουσείο Jumex στην Πόλη του Μεξικού μαζί με τους Warhol, Koons και Twombly στο Ινστιτούτο Τεχνών της Μινεάπολης μαζί με τον Cézanne, τον Rembrandt και τον Van Gogh. και ήταν η πρώτη Λατινοαμερικανίδα καλλιτέχνιδα της οποίας τα έργα πουλήθηκαν από τον Γκαγκοσιάν. Το έργο της A Cry for Peace, που χρησιμοποιεί την Guernica του Πικάσο ως φωτογραφικό σκηνικό, έκανε πρεμιέρα στα Ηνωμένα Έθνη το 2014.
Εκτός από την ιστορία, τα ματαντόρ είναι ένα μοτίβο στο έργο του De La Rue (ταυρομαχίες έχουν γίνει εδώ και καιρό στο Μεξικό, όπως και στην Ισπανία). Αυτό που χαρακτηρίζει τη δουλειά της, ανεξάρτητα από το μέσο, είναι το μάτι της για καδράρισμα. «Βλέπω ένα πλαίσιο σε ό,τι συναντώ», λέει, και ως εκ τούτου «η τέχνη είναι παντού».
Η τέχνη είναι σίγουρα πανταχού παρούσα στη Λιρία, την οποία περπατάμε μαζί την Κυριακή. Μπαίνουμε σε ένα ιταλικό σαλόνι γεμάτο αναγεννησιακά αριστουργήματα, ένα ολλανδικό δωμάτιο διακοσμημένο με Old Masters και μια αίθουσα χορού όπου ένα αντίγραφο του Voyager Golden Record, που βρισκόταν στο διαστημόπλοιο Voyager το 1977, στέκεται περήφανα δίπλα σε ένα γραμμόφωνο. Ωστόσο, ο ήχος προέρχεται από ένα διαφορετικό ηχείο που παίζει μια έκδοση του δίσκου, το The Sounds of Earth, το οποίο έχει γίνει remix από έναν φίλο του De La Rue που είναι techno DJ. «Τόσο αστεία!» Ο αρχικός δίσκος, δύο από τους οποίους δημιουργήθηκαν και στάλθηκαν στο διάστημα, περιέχει ήχους και εικόνες που απεικονίζουν τη ζωή και τον πολιτισμό στη Γη. Το κοινό-στόχος σας; Εξωγήινοι. Στις σημειώσεις της εκπομπής της, η De La Rue γράφει ότι είναι γοητευμένη από την εξερεύνηση, «πρώτα του πλανήτη και τώρα του σύμπαντος». Προσπάθειες που θεωρεί τελικά ως «εξερεύνηση των ψυχών μας».
Η εκπομπή μου έχει να κάνει με την ανάδειξη της ανάγκης και της επιθυμίας που έχουμε ως άνθρωποι να εξερευνήσουμε τον κόσμο.
Denise de la Rue
Θα ήταν εύκολο να απορρίψουμε μια τέτοια άποψη ως ευρωκεντρική. Η απόφασή τους να αποκαταστήσουν τον Κολόμβο ως μέρος της κληρονομιάς του Νιλ Άρμστρονγκ προκαλεί έκπληξη σε μια εποχή που υπάρχει ελάχιστος ενθουσιασμός για τον ιμπεριαλισμό. Ωστόσο, όπως πολλοί εκτός Ευρώπης (και των Ηνωμένων Πολιτειών), ο De La Rue δεν προσυπογράφει τα ιδεολογικά ρεύματα του δυτικού εκπαιδευτικού συστήματος και αντιπροσωπεύει μια πιο θετική, ίσως νεοευαγγελική άποψη για την κατάκτηση και τον αποικισμό. «Μου κάνουν πολύ αυτή η ερώτηση», λέει.[My show is about] η ανακάλυψη νέων κόσμων και νέων πραγματικοτήτων. έχει να κάνει με την ανάδειξη της ανάγκης και της επιθυμίας που έχουμε ως άνθρωποι να εξερευνήσουμε και να υπερβούμε τους περιορισμούς και τους φόβους μας».
Ανακαλύπτοντας νέα σύνορα, ο Κολόμβος επέκτεινε επίσης τα όρια της γνώσης και έθρεψε την επιθυμία για απεριόριστο όριο που ο De La Rue βλέπει να ενσωματώνεται στους διαστημικούς εξερευνητές της NASA σήμερα. «Νομίζω ότι ο αποικισμός του Άρη είναι εκπληκτικός», λέει για το έργο που ηγείται η διαστημική υπηρεσία των ΗΠΑ και πιο αμφιλεγόμενα μέρη όπως το Space X του Έλον Μασκ. Θα ζούσε στον Άρη αν είχε την ευκαιρία; «Εμ, όχι», απαντά, «αλλά σίγουρα θα ήθελα να ταξιδέψω στο διάστημα».
Αλλά βιάζεται να επισημάνει ότι έχει ελπίδα για το μέλλον της ανθρωπότητας στη Γη, επισημαίνοντας την ψευδή διχογνωμία στην καρδιά της συζήτησης για τα ταξίδια μας σε άλλους πλανήτες: την ιδέα ότι οι υποστηρικτές της εξερεύνησης του διαστήματος έχουν αποφασίσει ότι είναι αργά για να σωθεί η γη . «Τόσα πολλά από τα πειράματα της NASA», λέει, «έχουν σχεδιαστεί ειδικά για την προστασία του πλανήτη μας».
Γνωρίζει καλά τον περιβαλλοντικό αντίκτυπο των διαστημικών ταξιδιών και αναφέρει τη Χάρτα του Astra, που ξεκίνησε από την Πρωτοβουλία Sustainable Markets, της οποίας η σφραγίδα αποκαλύφθηκε από τον Βασιλιά σε τελετή τον περασμένο Ιούνιο. «Υπάρχουν τόσα διαστημικά σκουπίδια», παραδέχεται ο καλλιτέχνης. Θα μπορούσε αυτό να αποτελέσει έμπνευση για την επόμενη εγκατάσταση σας; Η De La Rue προτιμά τον όρο «παρέμβαση»: βλέπει το έργο της ως κάτι που καταλαμβάνει το χώρο στον οποίο προβάλλεται. Πράγματι, θέλει να αναλάβει το επόμενο συνέδριο του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ στο Νταβός και να τοποθετήσει στο κέντρο του ένα γλυπτό από ανακυκλωμένο πλαστικό που έχει σχεδιαστεί σύμφωνα με την Hope, τον σκελετό της μπλε φάλαινας που κρέμεται στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας. Ο στόχος της τέχνης, λέει, ήταν πάντα «η ευαισθητοποίηση». Δεν είναι περίεργο που ο Έλτον Τζον τη λατρεύει.
Το “A New World” λειτουργεί στο Liria Palace στη Μαδρίτη έως τις 31 Ιουλίου.