Τα τοπία των τροπικών δασών φιλοξενούν εκατομμύρια αυτόχθονες πληθυσμούς και μικρούς αγρότες. Σχεδόν κάθε τετραγωνικό μέτρο γης έχει κατακυρωθεί, ακόμα κι αν οι αξιώσεις δεν αναγνωρίζονται επίσημα από τις κυβερνήσεις.
Αυτοί οι ντόπιοι ιδιοκτήτες γης κρατούν το κλειδί για μια πολύτιμη λύση καθώς ο κόσμος προσπαθεί να επιβραδύνει την κλιματική αλλαγή – αποκαθιστώντας τα υποβαθμισμένα τροπικά τοπία για ένα πιο υγιές μέλλον.
Τα τροπικά δάση είναι κρίσιμα για το κλίμα και τη βιοποικιλότητα της Γης, αλλά σήμερα, περίπου κάθε 5 δευτερόλεπτα, μια περιοχή ώριμου τροπικού δάσους μεγέθους γηπέδου ποδοσφαίρου καίγεται ή καταγράφεται για να δημιουργηθεί χώρος για καλλιέργειες και ζώα.
Παρόλο που αυτά τα δέντρα μπορεί να χαθούν, η γη εξακολουθεί να έχει δυνατότητες. Ο συνδυασμός ηλιοφάνειας όλο το χρόνο και υψηλών βροχοπτώσεων στα τροπικά δάση μπορεί να οδηγήσει σε υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, υποδηλώνοντας ότι οι περιοχές όπου κάποτε αναπτύχθηκαν τα τροπικά δάση θα μπορούσαν να είναι πολύτιμες τοποθεσίες για αναδάσωση. Στην πραγματικότητα, πολλές διεθνείς συμφωνίες και διακηρύξεις προβλέπουν ακριβώς αυτό.
Ωστόσο, προκειμένου τα έργα αναδάσωσης να περιορίσουν την κλιματική αλλαγή, πρέπει να συνεργαστούν με και για τους ανθρώπους που ζουν εκεί.
Ως δασικοί οικολόγοι που εργάζονται για την αποκατάσταση τροπικών δασών, μελετήσαμε αποτελεσματικούς τρόπους για να αποζημιώσουμε τους ανθρώπους για τις υπηρεσίες οικοσυστήματος που παρέχει η γη τους. Σε μια νέα μελέτη, δείχνουμε πώς η αποζημίωση που επιτρέπει επίσης στους ιδιοκτήτες γης να συγκομίσουν και να πουλήσουν μερικά από τα δέντρα θα μπορούσε να προσφέρει ισχυρά κίνητρα και τελικά να ωφελήσει όλους.
Η εξαιρετική αξία των υπηρεσιών οικοσυστήματος
Τα τροπικά δάση φημίζονται για την εξαιρετική βιοποικιλότητά τους και η διατήρησή τους θεωρείται απαραίτητη για την προστασία της ζωής στη Γη. Είναι δεξαμενές τεράστιων αποθεμάτων άνθρακα που επιβραδύνουν την κλιματική αλλαγή. Ωστόσο, όταν τα τροπικά δάση κόβονται και καίγονται, απελευθερώνονται μεγάλες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα, ένα αέριο του θερμοκηπίου που οδηγεί στην κλιματική αλλαγή.
Τα προγράμματα που προσφέρουν πληρωμές για υπηρεσίες οικοσυστήματος έχουν σκοπό να βοηθήσουν στη διατήρηση της υγείας αυτών των δασών και άλλων οικοσυστημάτων αποζημιώνοντας τους ιδιοκτήτες γης για αγαθά και υπηρεσίες που παράγονται από τη φύση που συχνά θεωρούνται δεδομένα. Για παράδειγμα, τα δάση μετριάζουν τα ρέματα και μειώνουν τον κίνδυνο πλημμύρας, υποστηρίζουν τις μέλισσες και άλλους επικονιαστές που ωφελούν τις γειτονικές γεωργικές εκτάσεις και συμβάλλουν στη ρύθμιση του κλίματος.
Τα τελευταία χρόνια, μια βιομηχανία εξοχικών κατοικιών έχει εμφανιστεί γύρω από την πληρωμή των ανθρώπων για την αναδάσωση της γης για τον άνθρακα που μπορεί να αποθηκεύσει. Αυτό οφείλεται εν μέρει από εταιρείες και άλλα ιδρύματα που αναζητούν τρόπους για να εκπληρώσουν τις δεσμεύσεις τους για μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου πληρώνοντας για έργα μείωσης ή εξάλειψης των εκπομπών αλλού.
Οι πρώτες εκδόσεις έργων που πληρώνουν τους ιδιοκτήτες γης για υπηρεσίες οικοσυστήματος επικρίθηκαν για την υπερβολική εστίαση στην οικονομική απόδοση, μερικές φορές σε βάρος των κοινωνικών και περιβαλλοντικών ανησυχιών.
Οι λύσεις επωφελούμενες – οι οποίες λαμβάνουν υπόψη τόσο τις περιβαλλοντικές όσο και τις κοινωνικές ανησυχίες – μπορεί να μην είναι οι πιο αποδοτικές από οικονομική άποψη βραχυπρόθεσμα, αλλά μπορούν να οδηγήσουν σε μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα, καθώς οι συμμετέχοντες αισθάνονται υπερηφάνεια και ευθύνη για την επιτυχία του έργου .
Αυτή η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα είναι κρίσιμη για την αποθήκευση άνθρακα στα δέντρα, καθώς απαιτούνται πολλές δεκαετίες ανάπτυξης για την κατασκευή αποθηκευμένου άνθρακα και την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής.
Γιατί το ξύλο μπορεί να είναι τριπλή νίκη
Στη μελέτη, αναζητήσαμε τρόπους μεγιστοποίησης και των τριών προτεραιοτήτων –περιβαλλοντικά, οικονομικά και κοινωνικά οφέλη– στην αποκατάσταση των δασών, εστιάζοντας στην άγονη γη.
Μπορεί να αποτελεί έκπληξη, αλλά τα περισσότερα εδάφη στις τροπικές περιοχές είναι εξαιρετικά άγονα, με συγκεντρώσεις φωσφόρου και άλλων απαραίτητων θρεπτικών συστατικών τάξης μεγέθους ή μικρότερη από ό,τι στις περιοχές καλλιέργειας σιτηρών του βόρειου ημισφαιρίου. Αυτό καθιστά την αποκατάσταση των τροπικών δασών μέσω της αναδάσωσης πιο περίπλοκη από την απλή φύτευση δέντρων – αυτές οι περιοχές απαιτούν επίσης φροντίδα.
Στη μελέτη μας, χρησιμοποιήσαμε περίπου 1,4 εκατομμύρια μετρήσεις δέντρων που έγιναν σε διάστημα 15 ετών στην τοποθεσία Agua Salud του Smithsonian Tropical Research Institute στον Παναμά για να προβλέψουμε τη δέσμευση άνθρακα και τα πιθανά έσοδα από ξυλεία. Εξετάσαμε φυσικά αναπτυσσόμενα δάση, φυτείες ιθαγενών ειδών δέντρων και επιχειρήσαμε να αποκαταστήσουμε μια αποτυχημένη φυτεία τικ φυτεύοντας γηγενή δέντρα υψηλής αξίας που είναι γνωστό ότι αναπτύσσονται σε εδάφη χαμηλής γονιμότητας για να δοκιμάσουμε διαδρομές προς την κερδοφορία.
Ξεχώρισαν ορισμένες λύσεις: Διαπιστώσαμε ότι η παροχή πληρωμών αποθήκευσης άνθρακα στους ιδιοκτήτες γης και η δυνατότητα δημιουργίας εσόδων μέσω της παραγωγής ξυλείας στη γη θα μπορούσε να οδηγήσει σε ζωντανά δάση και οικονομικά οφέλη για τον ιδιοκτήτη γης.
Μπορεί να φαίνεται αντιφατικό να προτείνουμε τη συγκομιδή ξυλείας εάν ο στόχος είναι η αποκατάσταση των δασών, αλλά το να επιτραπεί στους ιδιοκτήτες γης να παράγουν έσοδα από ξυλεία μπορεί να τους δώσει κίνητρο να προστατεύουν και να διαχειρίζονται τα φυτεμένα δάση με την πάροδο του χρόνου.
Η αναγέννηση δέντρων σε ένα αποψιλωμένο τοπίο, είτε μέσω φυσικής αναγέννησης είτε μέσω φυτειών, είναι ένα καθαρό όφελος για την κλιματική αλλαγή, επειδή τα δέντρα αφαιρούν μεγάλες ποσότητες άνθρακα από την ατμόσφαιρα. Νέα δάση που υλοτομούνται επιλεκτικά ή φυτείες που συγκομίζονται σε 30 έως 80 χρόνια μπορούν να βοηθήσουν στην επιβράδυνση της κλιματικής αλλαγής καθώς ο κόσμος μειώνει τις εκπομπές και επεκτείνει τις τεχνολογίες δέσμευσης άνθρακα.
Οι αξιόπιστες πληρωμές είναι σημαντικές
Η δομή των πληρωμών είναι επίσης σημαντική. Διαπιστώσαμε ότι οι αξιόπιστες ετήσιες πληρωμές άνθρακα στους ιδιοκτήτες γης για την αναγέννηση των δασών θα μπορούσαν να αντιστοιχούν ή να υπερβαίνουν το εισόδημα που θα λάμβαναν διαφορετικά από την εκκαθάριση της γης για βοοειδή, επιτρέποντας τη μετάβαση σε δέντρα.
Αν οι πληρωμές σε μετρητά βασίζονται σε μετρήσεις ανάπτυξης δέντρων, μπορεί να διαφέρουν πολύ από έτος σε έτος και ανάλογα με τη στρατηγική φύτευσης. Δεδομένου του κόστους που συνεπάγεται, αυτό μπορεί να σταθεί εμπόδιο στην αποτελεσματική διαχείριση της γης για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής.
Η χρήση κατ’ αποκοπή ετήσιων πληρωμών εγγυάται ένα σταθερό εισόδημα και θα βοηθήσει στην ενθάρρυνση περισσότερων ιδιοκτητών γης να εγγραφούν. Τώρα χρησιμοποιούμε αυτή τη μέθοδο στην ιθαγενή κομάρκα Ngäbe-Buglé στον Παναμά. Το έργο πληρώνει τους κατοίκους για τη φύτευση και τη φροντίδα των ιθαγενών δέντρων για μια περίοδο 20 ετών.
Μετατόπιση κινδύνου στους αγοραστές αντισταθμίσεων άνθρακα
Από πρακτική σκοπιά, οι σταθερές ετήσιες πληρωμές άνθρακα και άλλες στρατηγικές επιμερισμού του κόστους κατά τη φύτευση δέντρων μετατοπίζουν το βάρος του κινδύνου από τους συμμετέχοντες στους αγοραστές άνθρακα, συχνά εταιρείες σε πλούσιες χώρες.
Οι ιδιοκτήτες γης αμείβονται ακόμη και αν η πραγματική ανάπτυξη των δέντρων καθυστερεί και όλοι επωφελούνται από τις παρεχόμενες υπηρεσίες οικοσυστήματος.
Μολονότι οι λύσεις που κερδίζουν προς όφελος μπορεί να μην φαίνονται οικονομικά αποδοτικές με την πρώτη ματιά, η δουλειά μας βοηθά να δείξουμε μια βιώσιμη πορεία προς τα εμπρός – όπου μπορούν να επιτευχθούν περιβαλλοντικοί, κοινωνικοί και οικονομικοί στόχοι.
Αυτό το άρθρο αναδημοσιεύτηκε από το The Conversation, έναν μη κερδοσκοπικό, ανεξάρτητο ειδησεογραφικό οργανισμό που σας φέρνει γεγονότα και αξιόπιστες αναλύσεις για να σας βοηθήσει να κατανοήσετε τον περίπλοκο κόσμο μας. Εάν το βρήκατε ενδιαφέρον, μπορείτε να εγγραφείτε στο εβδομαδιαίο ενημερωτικό μας δελτίο.
Το έγραψε ο: Jefferson S. Hall, Ίδρυμα Smithsonian; Katherine Sinacore, Ίδρυμα Smithsonianκαι ο Michiel van Breugel, Εθνικό Πανεπιστήμιο της Σιγκαπούρης.
Διαβάστε περισσότερα:
Ο Jefferson S. Hall λαμβάνει χρηματοδότηση από την κυβέρνηση των ΗΠΑ μέσω του Ινστιτούτου Smithsonian, του Stanly Motta, του Frank και της Kristin Levinson, της οικογένειας Hoch, της U-Trust και του ιδρύματος Mark and Rachel Rohr.
Η Katherine Sinacore λαμβάνει χρηματοδότηση από το Ίδρυμα Mark and Rachel Rohr, τον Stanly Motta, τον Frank and Kristin Levinson, την οικογένεια Hoch και τη Smithsonian.
Ο Michiel van Breugel λαμβάνει χρηματοδότηση από το Υπουργείο Παιδείας της Σιγκαπούρης και το Παγκόσμιο Πρόγραμμα Future Cities Lab του ETH-Singapore Centre’s Future Cities Lab, που χρηματοδοτείται από το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών της Σιγκαπούρης.