Πηγαίνετε διακοπές, ερωτευτείτε, σκανάρετε τα παράθυρα των κτηματομεσιτών. Μετά πήγαινε σπίτι και ξέχασε τα πάντα. Ισχύει το γνωστό μοτίβο – εκτός κι αν είσαι από τους λίγους γενναίους που τολμούν να κάνουν ένα μόνιμο βήμα.
Πολλοί από αυτούς που αναζητούν μια νέα περιπέτεια είναι συνταξιούχοι. Το 2018, σύμφωνα με το ONS, περίπου 207.300 Βρετανοί άνω των 65 ετών ζούσαν στην Ευρωζώνη (εξαιρουμένης της Ιρλανδίας), ενώ πολλοί περισσότεροι μετακόμισαν στις ακτές του Ηνωμένου Βασιλείου ή πιο μακριά. Αλλά η πραγματικότητα ανταποκρίνεται πάντα στο όνειρο;
«Όταν πηγαίνεις διακοπές και περνάς υπέροχα, νιώθεις αυτό το αιώνιο ταξίδι του μέλιτος γιατί είναι μια απόδραση από την καθημερινή ζωή», λέει ο Robert Hallums, ιδρυτής του Experts for Expats. «Νομίζω ότι όταν ερωτεύεσαι ένα μέρος πρέπει να γυρίσεις πίσω και να το δεις στα χειρότερα του».
Αν ακόμη και τα βάθη ενός χειμώνα εκτός εποχής δεν σας πτοούν, ο Hallums επισημαίνει ότι υπάρχουν και άλλα πρακτικά που πρέπει να λάβετε υπόψη. Η χρηματοδότηση είναι ένα καλό μέρος για να ξεκινήσετε, ειδικά για όσους μετακινούνται στο εξωτερικό. «Ακόμα κι αν πιστεύετε ότι έχετε αρκετά χρήματα για να ζήσετε μια καλή ζωή, πρέπει να είστε προετοιμασμένοι για την πιθανότητα συντριβής νομίσματος… Δεν είναι μόνο να πληροίτε τις απαιτήσεις της οικονομικής βίζας, αλλά και να γνωρίζετε την ποιότητα ζωής σας και τι Αυτό σημαίνει κόστος ποιότητας ζωής», λέει.
Η υγειονομική περίθαλψη είναι ένα άλλο ζήτημα. «Δεν θα έχουν όλες οι χώρες έναν κρατικό πάροχο υγειονομικής περίθαλψης και δεν θα υποστηρίζουν όλες τις προϋπάρχουσες συνθήκες. Το επίπεδο της υγειονομικής περίθαλψης θα μπορούσε επίσης να είναι καλύτερο ή χειρότερο, επομένως η έρευνα είναι απολύτως κρίσιμη», προσθέτει.
Ακόμα κι αν όλα φαίνονται να λειτουργούν μόνα τους, η νοσταλγία μπορεί να είναι εξουθενωτική. «Μπορεί να χρειαστούν 18 μήνες για να νιώσεις σαν στο σπίτι σου σε ένα μέρος», λέει η Amy Morton της εταιρείας εκπατρισμένων προπονητών Aim Coaching. Το κλειδί, λέει, είναι να κάνετε όσο το δυνατόν περισσότερη διοικητική εργασία εκ των προτέρων, να μάθετε τη γλώσσα και να ενταχθείτε σε ομάδες της τοπικής κοινότητας. «Οι άνθρωποι αισθάνονται ότι έχουν FaceTime και μπορούν να μιλήσουν με την οικογένεια και τους φίλους τους, αλλά αυτό μπορεί να επιδεινώσει το πρόβλημα», σημειώνει.
Για μια ματιά, μιλήσαμε με συνταξιούχους στο Isle of Wight, στην Ισπανία και στον Μαυρίκιο για το καλό, το κακό και το άσχημο του να μετατρέψεις τον αγαπημένο σου προορισμό διακοπών σε μόνιμη κατοικία.
«Η κανονική μας κυριακάτικη ρουτίνα είναι να περπατάμε στην παραλία και μετά να έχουμε brunch στο ξενοδοχείο», λέει ο Steve Argyle. Αυτός και η σύντροφός του Λιν μετακόμισαν στον Μαυρίκιο πριν από έξι μήνες αφού ξεκίνησαν τη συνταξιοδότησή τους στη Νότια Αφρική. Το ζευγάρι νοικιάζει ένα σπίτι ενώ χτίζει το δικό του ακίνητο στο Heritage Villas Valriche.
«Κάναμε διακοπές στον Μαυρίκιο κάθε χρόνο για εννέα ή δέκα χρόνια και το αγαπούσαμε απόλυτα», εξηγεί ο Steve. «Οι άνθρωποι στο Ηνωμένο Βασίλειο πιστεύουν ότι η Αφρική είναι πάντα ζεστή, αλλά το Δυτικό Ακρωτήριο, όπου ζούσαμε, είχε έναν κρύο, υγρό χειμώνα. Συνεχίζαμε να επιστρέφουμε στον Μαυρίκιο επειδή είχε ζέστη και ηλιοφάνεια και είπαμε, “Πρέπει να πηδήξουμε; Πρέπει να μετακινηθούμε ξανά και να έχουμε άλλη μια περιπέτεια;”
Το ζευγάρι είχε περάσει πολλές υπέροχες διακοπές στο Heritage Le Telfair Resort και έκανε έρευνα για βίλες στην οικιστική ανάπτυξη της διπλανής πόρτας. Νοικιάζουν ένα τώρα ενώ περιμένουν να χτιστεί το δικό τους σπίτι στο ακίνητο.
«Αφού ταξιδέψαμε σε όλο το νησί με τον μετακομιστή μας, καταλήξαμε πίσω από εκεί που ξεκινήσαμε», λέει ο Steve. «Το Heritage Le Telfair είναι το αγαπημένο μου ξενοδοχείο στον κόσμο. Δεν θα έλεγα ότι είναι το πιο κομψό, αν και είναι πολύ όμορφο, αλλά είναι απίστευτα ήσυχο, είναι όμορφα διατηρημένο και βρίσκεται ακριβώς στην παραλία του Ινδικού Ωκεανού.” Ως κάτοικοι μπορείτε επίσης να απολαύσετε τα εστιατόρια, τα μπαρ και το γήπεδο γκολφ χρησιμοποιώντας το σύστημα.
Δεν είχαν προγραμματίσει να χτίσουν ένα σπίτι στο νησί, αλλά επειδή οι Heritage Villas Valriche δεν επέτρεπαν μακροχρόνιες ενοικιάσεις εκείνη την εποχή, αποφάσισαν να αγοράσουν ένα οικόπεδο. «Είναι πολύ δύσκολο να χτίσεις ένα σπίτι», παραδέχεται ο Steve. «Η γυναίκα μου ενδιαφερόταν λιγότερο από ό,τι εγώ να ξεκινήσω από την αρχή, αλλά τώρα όλοι λένε: «Ω, δες αυτά τα φώτα» ή «κοίτα αυτές τις κουρτίνες». Σου δίνει πραγματικά κάτι να σκεφτείς».
Στο τέλος του έργου τους, το ζευγάρι θα έχει μια βίλα τριών υπνοδωματίων με πισίνα 14 μέτρων με θέα σε έναν από τους διαδρόμους του γηπέδου γκολφ. Ωστόσο, αυτός ο τύπος συνταξιοδότησης δεν είναι φθηνός. «Το να ζεις εδώ στο Villas Valriche είναι ίσως το πιο κοντινό πράγμα στον παράδεισο, αλλά η αρχική τιμή είναι 1,3 εκατομμύρια δολάρια (£1.025.600). «Πρέπει να έχεις ένα συγκεκριμένο χρηματικό ποσό», λέει ο Steve.
Υπήρχαν διοικητικές και οικονομικές ανησυχίες, αλλά όχι. «Ακόμα και μετά από μια αρκετά δύσκολη περίοδο που έπρεπε να συμπληρώσουμε φόρμες και να προσπαθήσουμε να βγάλουμε χρήματα από τη Νότια Αφρική (ακόμα προσπαθώ να βγάλω χρήματα από τη Νότια Αφρική, είναι ένας εφιάλτης!), δεν το έχουμε μετανιώσει για δεύτερο», πρόσθεσε.
Ο Ian Dickens και η σύζυγός του Anne αποσύρθηκαν στο Isle of Wight το 2018 αφού προηγουμένως ζούσαν στο Bedfordshire. «Είχαμε μια πανέμορφη αγροικία 400 ετών από αχυροσκεπή με την οποία περνούσαμε τον περισσότερο χρόνο μας παλεύοντας», λέει ο Ian. “Κάθε χρόνο κάτι έπεφτε ή σάπιζε και έπρεπε να αντικατασταθεί και σκεφτήκαμε, “Ήρθε η ώρα να μειώσουμε”. Αυτό ήταν στο Bedfordshire, το οποίο δεν είναι γνωστό για την ακτογραμμή του.”
Τόσο ο Ian όσο και η Anne ήταν ένθερμοι ναυτικοί που είχαν λάβει μέρος σε τμήματα του αγώνα Clipper Round The World. Ενώ ο Ian εργαζόταν για την εταιρεία στο Πόρτσμουθ, το ζευγάρι επισκέφτηκε το Isle of Wight με φίλους και διαπίστωσε ότι το ακίνητο ήταν εκπληκτικά προσιτό.
Ωστόσο, αρχικά υπήρχαν ανησυχίες για τη μετακόμιση εκεί. «Υπήρχε η ανησυχία ότι αν χωρίζαμε από την κόρη μας, τον γιο μας και τα εγγόνια μας, θα απομονωνόμασταν. Αλλά καταλάβαμε ότι αν ζείτε κοντά, η οικογένεια μπορεί να ρέει μέσα και έξω και δεν θα μπορείτε να περάσετε ποιοτικό χρόνο μαζί της. Αντίθετα, αν μένουν σε ένα ιδιαίτερο μέρος, έρχονται το καλοκαίρι, το Πάσχα ή κατά τη διάρκεια του εξαμήνου και μένουν όλη την εβδομάδα».
Το ζευγάρι πέρασε δύο εβδομάδες διακοπές στο νησί πριν μετακομίσει. «Κάναμε έναν πολύ αργό γύρο, κοιτάζοντας όλα τα χωριά και πήραμε την αίσθηση για αυτά», λέει ο Ian. «Η περιοχή Cowes ένιωθε σωστά γιατί έχει μια μεγάλη, ζωντανή κοινότητα ιστιοπλοΐας, κάτι που ήταν σημαντικό για εμάς. Υπάρχουν και άλλα μέρη στο νησί όπου όλα τα σπίτια σκοτεινιάζουν το φθινόπωρο ή το χειμώνα, επειδή οι άνθρωποι εξαφανίζονται από τα δεύτερα σπίτια ή τα ενοικιαζόμενα».
Εγκαταστάθηκαν στο Gurnard, ένα μικρό χωριό λίγο έξω από το Cowes, και ρίχτηκαν στη ζωή του νησιού. «Προσφερόμαστε εθελοντικά με μια υπέροχη ομάδα ανθρώπων σε ένα τοπικό οινοποιείο και προσφερόμαστε εθελοντικά να κάνουμε σκληρή δουλειά επειδή πληρωνόμαστε σε μπουκάλια και όχι σε μετρητά», λέει ο Ian.
Το 2024 θα παίξει ένα ρόλο στους εορτασμούς της 175ης επετείου από την τετράμηνη παραμονή του προπάππου του Κάρολου Ντίκενς στο Isle of Wight, κατά την οποία έγραψε μέρη του David Copperfield. Και τα εγγόνια επιστρέφουν και για το Πάσχα.
«Ελπίζω να δώσουμε τη σκυτάλη σε ανθρώπους που δεν θα συναντήσουμε ποτέ», λέει ο Ian. «Θα μου άρεσε αν ο εγγονός μου ο Τζο, όταν γίνει παππούς, έλεγε στα εγγόνια του: «Πρέπει να πάμε στο Isle of Wight γιατί θυμάμαι τέτοιες ευτυχισμένες στιγμές εκεί».
Ο Sandy Crook συνταξιοδοτήθηκε πρόωρα και μετακόμισε στην Ισπανία με τη σύζυγό του Fiona το 2020. Το ζευγάρι ζει τώρα στο Alcaucín στην Ανδαλουσία. «Είχαμε νοικιάσει μερικές βίλες όλα αυτά τα χρόνια και φέραμε τα παιδιά μαζί μας», λέει. «Στη συνέχεια αγοράσαμε ένα αυτοκινούμενο και ταξιδέψαμε σε όλη την Ισπανία, αλλά πάντα επιστρέφαμε σε αυτήν την περιοχή».
Το ζευγάρι λάτρεψε την ευκολία και τον καιρό της νότιας Ισπανίας. «Το αεροδρόμιο της Μάλαγα απέχει 40 λεπτά και είστε κοντά στην παραλία», προσθέτει η Sandy. Στην αρχή παραδέχονται ότι τους απωθούσε η ορατή βρετανική παρουσία. «Μείναμε σε αυτή τη βίλα και πήγαμε στο τοπικό κατάστημα που ονομαζόταν Arkwrights. Και σκεφτήκαμε, «Δεν θα αγόραζα ποτέ από ένα μέρος που είχε ένα κατάστημα που ονομάζεται Arkwrights», λέει η Sandy.
Ωστόσο, στο τέλος η κλήρωση αποδείχθηκε πολύ δυνατή και ο Mario, ο σχεδιαστής του ζευγαριού, τους βοήθησε να ενσωματωθούν στην ισπανική κοινότητα. «Στην πραγματικότητα δεν υπάρχουν τόσοι πολλοί ομογενείς εδώ, αλλά τείνουν να προσλαμβάνουν Βρετανούς εργολάβους και να αγοράζουν βρετανικά τρόφιμα. Ήμασταν τυχεροί με τον Μάριο, που μας έφερε σε επαφή με όλους τους Ισπανούς τεχνίτες και έγινε και φίλος», λέει.
Η ασφάλιση υγείας ήταν ένα εμπόδιο. Η Σάντι έχει Πάρκινσον και παρόλο που είναι πολύ ευχαριστημένοι με την ισπανική υγειονομική περίθαλψη, η συναλλαγή με ασφαλιστικές εταιρείες έχει αποδειχθεί αγχωτική. «Τα νοσοκομεία είναι υπέροχα, δεν μπορείς να κατηγορήσεις τις νοσοκόμες. Αλλά οι πραγματικές ασφαλιστικές εταιρείες είναι μια δύσκολη μάχη», λέει η Fiona.
Η Amy Morton από την Aim Coaching και ένας τοπικός κτηματομεσίτης αντάλλαξαν επαφές για να τους βοηθήσουν με τη γενική «ισπανική γραφειοκρατία», αλλά η Fiona στην πραγματικότητα ένιωσε νοσταλγία. «Όταν είσαι στα 50 σου, η σκέψη να κάνεις νέους φίλους και τέτοια πράγματα είναι αρκετά τρομακτική, αλλά το κάνεις», λέει.
Τρία χρόνια αργότερα, το ζευγάρι είναι πολύ τακτοποιημένο. Έχουν αγοράσει άλλα δύο ακίνητα σε τοπικό επίπεδο για να παρέχουν εισόδημα στη σύνταξη και να απολαμβάνουν το κολύμπι στην πισίνα τους, το περπάτημα και την οδήγηση μοτοσικλετών. «Κάθε φορά που φεύγω τώρα, θέλω απλώς να επιστρέψω εδώ», λέει η Sandy.