Εγγραφείτε στο επιστημονικό ενημερωτικό δελτίο του CNN στο Wonder Theory. Εξερευνήστε το σύμπαν με νέα σχετικά με συναρπαστικές ανακαλύψεις, επιστημονικές προόδους και πολλά άλλα.
Εκατοντάδες κομμάτια διαστήματος μεγέθους μπάσκετ πέφτουν στον Άρη κάθε χρόνο, αφήνοντας κρατήρες πρόσκρουσης και προκαλώντας θόρυβο σε όλο τον κόκκινο πλανήτη. Αυτό προκύπτει από νέα ερευνητικά αποτελέσματα.
Τα ευρήματα, που προέκυψαν από μια αποστολή της NASA, η οποία δεν λειτουργεί πλέον, θα μπορούσε να βοηθήσει τους σχεδιαστές αποστολών να καθορίσουν τις θέσεις προσγείωσης μελλοντικών ρομποτικών αποστολών και πληρωμάτων αστροναυτών στον Κόκκινο Πλανήτη.
Η αποστολή InSight της NASA ολοκληρώθηκε τον Δεκέμβριο του 2022 όταν το σταθερό προσεδάφιο έχασε τη μάχη ενάντια στη συσσώρευση αρειανής σκόνης στα ηλιακά πάνελ του. Ωστόσο, ο πλούτος των δεδομένων που συλλέγονται από το διαστημόπλοιο εξακολουθεί να παρέχει κίνητρο για νέα έρευνα.
Το αεροσκάφος έφερε το πρώτο σεισμόμετρο στον Άρη και το ευαίσθητο όργανο ήταν σε θέση να ανιχνεύσει σεισμικά κύματα που εμφανίστηκαν χιλιάδες χιλιόμετρα από την τοποθεσία του InSight στο Elysium Planitia, μια ομαλή πεδιάδα βόρεια του ισημερινού του πλανήτη.
Κατά τη διάρκεια της παραμονής του στον Άρη, το InSight κατέγραψε περισσότερους από 1.300 σεισμούς με το σεισμόμετρο του. Αυτά προκύπτουν όταν η επιφάνεια του Άρη ραγίζει λόγω πίεσης και θερμότητας.
Αλλά το InSight ήταν επίσης σε θέση να ανιχνεύσει ίχνη μετεωροειδών που έπληξαν τον Άρη.
Τα μετεωροειδή είναι κομμάτια διαστημικού βράχου που έχουν αποσπαστεί από μεγαλύτερα βραχώδη σώματα και κυμαίνονται από κόκκους σκόνης έως μικρούς αστεροειδείς, σύμφωνα με τη NASA. Στο διάστημα είναι γνωστοί ως μετεωροειδή, όταν περνούν μέσα από την ατμόσφαιρα της Γης ή άλλων πλανητών ονομάζονται μετεωρίτες.
Οι επιστήμονες αναρωτιούνται γιατί δεν έχουν παρατηρηθεί περισσότερες κρούσεις στον Άρη, αφού ο πλανήτης βρίσκεται δίπλα στην κύρια ζώνη αστεροειδών του ηλιακού μας συστήματος, από την οποία πολλά κομμάτια βράχου υψώνονται και προσκρούουν στην επιφάνεια του Άρη. Η ατμόσφαιρα του Άρη είναι μόνο 1% τόσο παχιά όσο αυτή της Γης, που σημαίνει ότι περισσότεροι μετεωροειδή μπορούν να περάσουν από αυτόν χωρίς να διαλυθούν.
Στις 5 Σεπτεμβρίου 2021, ένας μετεωροειδής χτύπησε την ατμόσφαιρα του Άρη και στη συνέχεια εξερράγη σε τουλάχιστον τρία θραύσματα, αφήνοντας το καθένα από έναν κρατήρα στην επιφάνεια του κόκκινου πλανήτη. Και αυτό ήταν μόνο η αρχή.
Ψάχνετε για φρέσκους κρατήρες
Από το 2021, οι ερευνητές εξέτασαν προσεκτικά τα δεδομένα του InSight και διαπίστωσαν ότι ο Άρης βομβαρδίζεται από διαστημικούς βράχους πιο συχνά από ό,τι πιστεύαμε προηγουμένως – έως και δύο έως δέκα φορές πιο συχνά από ό,τι είχε εκτιμηθεί προηγουμένως. Αυτό προκύπτει από μια νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε την Παρασκευή στο περιοδικό Science Advances.
«Ο Άρης μπορεί να είναι πιο γεωλογικά ενεργός από ό,τι πιστεύαμε, κάτι που έχει επιπτώσεις στην ηλικία και την εξέλιξη της επιφάνειας του πλανήτη», δήλωσε η επικεφαλής της μελέτης Ingrid Daubar, αναπληρώτρια καθηγήτρια Γης, Περιβαλλοντικών και Πλανητικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Brown. «Τα αποτελέσματά μας βασίζονται σε έναν μικρό αριθμό παραδειγμάτων που έχουμε στη διάθεσή μας, αλλά η τρέχουσα εκτίμηση του ποσοστού επιπτώσεων υποδηλώνει ότι ο πλανήτης χτυπιέται πολύ πιο συχνά από ό,τι μπορούμε να πούμε μόνο από τις εικόνες».
Η ομάδα χρησιμοποίησε δεδομένα InSight για να εντοπίσει οκτώ νέους κρατήρες πρόσκρουσης που δημιουργήθηκαν από μετεωροειδή που είχαν ανακαλύψει προηγουμένως οι τροχιοφορείς που περιφέρονταν γύρω από τον πλανήτη. Έξι από τους κρατήρες ήταν κοντά στο σημείο προσγείωσης του InSight και δύο από τις μακρινές κρούσεις ήταν από τις μεγαλύτερες που ανακαλύφθηκαν ποτέ από επιστήμονες που παρατηρούσαν τον κόκκινο πλανήτη, ανέφερε η μελέτη.
Κάθε μία από τις δύο μεγάλες κρούσεις άφησε κρατήρες στο μέγεθος των γηπέδων ποδοσφαίρου και σημειώθηκε με διαφορά 97 ημερών.
«Θα περιμέναμε έναν αντίκτυπο αυτού του μεγέθους ίσως κάθε μερικές δεκαετίες, ίσως ακόμη και μία φορά στη ζωή, αλλά εδώ έχουμε δύο από αυτούς, με διαφορά λίγο πάνω από 90 ημέρες», είπε ο Daubar. «Θα μπορούσε να είναι απλώς μια τρελή σύμπτωση, αλλά οι πιθανότητες να είναι απλώς μια σύμπτωση είναι πολύ, πολύ μικρές. Το πιο πιθανό είναι ότι είτε οι δύο μεγάλες κρούσεις σχετίζονται είτε το ποσοστό πρόσκρουσης στον Άρη είναι πολύ υψηλότερο από ό,τι πιστεύαμε».
Η ομάδα συνέκρινε τα δεδομένα που συνέλεξε το InSight με αυτά του Mars Reconnaissance Orbiter της NASA για να εντοπίσει τις τοποθεσίες πρόσκρουσης. Χρησιμοποιώντας εικόνες πριν και μετά, η ομάδα μπόρεσε να επιβεβαιώσει οκτώ από τους κρατήρες. Είναι πιθανό το InSight να έχει εντοπίσει πρόσθετες κρούσεις κατά τη διάρκεια της αποστολής του και η ομάδα σχεδιάζει να συνεχίσει να εξετάζει τα δεδομένα και να αναζητά στοιχεία για νέους κρατήρες σε τροχιά.
“Πλανητικές κρούσεις συμβαίνουν συνεχώς σε όλο το ηλιακό σύστημα”, είπε ο Daubar. «Μας ενδιαφέρει να το μελετήσουμε αυτό στον Άρη γιατί τότε μπορούμε να συγκρίνουμε και να αντιπαραβάλλουμε τι συμβαίνει στον Άρη και τι συμβαίνει στη Γη. Αυτό είναι σημαντικό για την κατανόηση του ηλιακού μας συστήματος, του τι υπάρχει σε αυτό και πώς φαίνεται ο αριθμός των σωμάτων που προσκρούουν στο ηλιακό μας σύστημα – τόσο ως απειλές για τη Γη όσο και ιστορικά για άλλους πλανήτες.
Παρακολούθηση σεισμικών σημάτων
Ένα συνοδευτικό άρθρο που δημοσιεύτηκε την Παρασκευή στο περιοδικό Nature Communications εξέτασε επίσης τα σεισμικά γεγονότα που καταγράφηκαν από το InSight. Ανακαλύφθηκε ότι μετεωροειδή στο μέγεθος μιας μπάλας του μπάσκετ χτυπούσαν τον Άρη σχεδόν κάθε μέρα.
Σύμφωνα με τη μελέτη, μεταξύ 280 και 360 μετεωροειδή χτυπούν τον κόκκινο πλανήτη κάθε χρόνο, σχηματίζοντας κρατήρες πρόσκρουσης διαμέτρου άνω των 8 μέτρων. Μεγαλύτεροι κρατήρες, διαμέτρου 30 μέτρων, εμφανίζονται περίπου μία φορά το μήνα, είπαν οι συγγραφείς της μελέτης.
«Αυτό το ποσοστό ήταν περίπου πέντε φορές υψηλότερο από τον αριθμό που υπολογίζεται μόνο από τις τροχιακές εικόνες», δήλωσε ο συν-επικεφαλής της μελέτης Δρ. Η Géraldine Zenhäuser, καθηγήτρια σεισμολογίας και γεωδυναμικής στο ελβετικό ETH Ζυρίχης, σε δήλωση. “Σύμφωνα με τις τροχιακές εικόνες, τα αποτελέσματά μας δείχνουν ότι η σεισμολογία είναι ένα εξαιρετικό εργαλείο για τη μέτρηση των ρυθμών πρόσκρουσης.”
Αναλύοντας σεισμικά γεγονότα που εντοπίζονται σε μετεωροειδή, η ομάδα εντόπισε περίπου 80 σεισμούς που καταγράφηκαν από το InSight που μπορεί να προκλήθηκαν από κρούσεις. Οι μαρκαδόροι που προκύπτουν από κρούσεις μετεωροειδών συμβαίνουν συχνότερα και έχουν μικρότερη διάρκεια από άλλους σεισμούς που προκαλούνται από υπόγεια δραστηριότητα.
«Ενώ οι νέοι κρατήρες φαίνονται καλύτερα σε επίπεδο και σκονισμένο έδαφος όπου πραγματικά ξεχωρίζουν, αυτός ο τύπος εδάφους καλύπτει λιγότερο από το ήμισυ της επιφάνειας του Άρη», είπε ο Zenhäuser. «Ωστόσο, το ευαίσθητο σεισμόμετρο InSight ήταν σε θέση να ακούσει κάθε κρούση εντός της εμβέλειας των προσγειωμένων».
Τα σεισμικά δεδομένα από τις παραμικρές κινήσεις του εδάφους στον Άρη θα μπορούσαν να είναι ο πιο άμεσος τρόπος για να μάθετε πόσες κρούσεις υπάρχουν στην πραγματικότητα, λένε οι ερευνητές.
«Χρησιμοποιώντας σεισμικά δεδομένα για να κατανοήσουμε καλύτερα πόσο συχνά οι μετεωρίτες προσκρούουν στον Άρη και πώς αυτές οι κρούσεις αλλάζουν την επιφάνειά του, μπορούμε να αρχίσουμε να συντάσσουμε ένα χρονοδιάγραμμα της γεωλογικής ιστορίας και της εξέλιξης του κόκκινου πλανήτη», δήλωσε ο συν-επικεφαλής της Μελέτης, Δρ. Η Natalia Wojcicka, ερευνήτρια στη Σχολή Γεωεπιστημών και Μηχανικής στο Imperial College του Λονδίνου, σε μια δήλωση. «Θα μπορούσατε να το σκεφτείτε ως ένα είδος «κοσμικού ρολογιού» που μας βοηθά να χρονολογήσουμε τις επιφάνειες του Άρη και ίσως αργότερα άλλων πλανητών στο ηλιακό σύστημα».
Για περισσότερες ειδήσεις και ενημερωτικά δελτία του CNN, δημιουργήστε έναν λογαριασμό στο CNN.com