Μετά την ανάκριση αυτής της εβδομάδας για τον Covid, όλες οι εναπομείνασες συζητήσεις σχετικά με την καριέρα του Μπόρις Τζόνσον στην πολιτική έχουν διευθετηθεί. Δεν θα επιστρέψει ποτέ.
Ο Hugo Keith KC, σύμβουλος της έρευνας για τον Covid, εξέθεσε τις πολλές αποτυχίες του πρώην Βρετανού πρωθυπουργού μέσω προσεκτικής ανάκρισης. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, ο Τζόνσον υπήρξε αμελής, τεμπέλης και συστηματικά παραπλανούσε το κοινό ενώ επανειλημμένα καυχιόταν για φανταστικές επιτυχίες. Πάνω απ ‘όλα, δεν πήρε στα σοβαρά την πανδημία και έχασε τις πρώτες πέντε συναντήσεις της Cobra. Η επίσημη ετυμηγορία για το αρχείο του θα είναι καταστροφική.
Αυτό σημαίνει ότι οι τρέχουσες προοπτικές του Τζόνσον έχουν απήχηση του Χάρολντ Ντέιβιντσον, του διαβόητου και φημισμένου εφημέριου του Νόρφολκ της δεκαετίας του 1930, ο οποίος καθαιρέθηκε αφού καταδικάστηκε για ανηθικότητα από εκκλησιαστικό δικαστήριο. Λόγω έλλειψης χρημάτων, ο Ντέιβιντσον ακολούθησε μια δεύτερη καριέρα ως σόουμαν στο Μπλάκπουλ προτού θανατωθεί από ένα λιοντάρι στο Skegness.
Ο Τζόνσον αντιμετωπίζει επίσης έναν φρικτό χρόνο μισής ζωής από τηλεοπτικές συνομιλίες, ομιλίες μετά το δείπνο, στήλες εφημερίδων και, αναμφίβολα, άλλες μορφές δημόσιας ταπείνωσης στην παρέα μιας ολοένα και συρρικνούμενης ομάδας συκοφαντών.
Οι ομάδες Murdoch, Associated και Telegraph συνεχίζουν να επιμένουν στον Johnson προς το παρόν. Αυτή η συγκινητική αφοσίωση των συνήθως αδίστακτων συντακτών της Fleet Street προς τον πρώην αγαπημένο τους είναι εντελώς εκτός χαρακτήρα. Είναι επίσης ακριβό. Σύμφωνα με πληροφορίες, η Daily Mail πληρώνει τον πρώην πρωθυπουργό όχι πολύ λιγότερο από ένα εκατομμύριο λίρες ετησίως για μια εβδομαδιαία στήλη που φέρνει την εφημερίδα σε ανυποληψία, αντιπροσωπεύει χαμηλή σχέση ποιότητας/τιμής και αποθαρρύνει τους αναγνώστες.
Μπορούμε λοιπόν να είμαστε σίγουροι ότι ο Τζόνσον αντιμετωπίζει ένα μέλλον ως παρίας στον απόηχο της έρευνας για τον Covid. Αλλά υπάρχει ένα μεγαλύτερο ερώτημα: Τελείωσε το κίνημα που εκπροσωπούσε;
Να θυμάστε ότι ο Τζόνσον δεν είναι απλώς ένα βρετανικό φαινόμενο. Ο κενός αλλά επικίνδυνος λαϊκισμός του είναι μέρος μιας παγκόσμιας τάσης. Ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι στην Ιταλία ήταν το πρωτότυπο, αλλά τον ακολούθησαν και άλλοι. Ο Benjamin Netanyahu στο Ισραήλ, ο Narendra Modi στην Ινδία, ο Viktor Orbán στην Ουγγαρία, πιο πρόσφατα η Giorgia Meloni στην Ιταλία και ο Javier Milei στην Αργεντινή. Όλοι έχουν εκμεταλλευτεί τη διεθνή εξέγερση ενάντια στη φιλελεύθερη δημοκρατία και προσπάθησαν να την αντικαταστήσουν με τις δικές τους εγχώριες εκδοχές υπερεθνικισμού.
Το μέλος αυτής της δυσάρεστης κλίκας που ο Τζόνσον μοιάζει περισσότερο είναι ο Ντόναλντ Τραμπ. Όπως η Μάργκαρετ Θάτσερ και ο Ρόναλντ Ρίγκαν, ο Τζόνσον και ο Τραμπ πρέπει να θεωρηθούν ως ένα κοινό υπερατλαντικό φαινόμενο. Ενώ η Θάτσερ και ο Ρίγκαν αντιπροσώπευαν τον ελεύθερο κόσμο που ενωνόταν για να νικήσει τον σοβιετικό κομμουνισμό, ο Τραμπ και ο Τζόνσον ήταν και οι δύο επιδέξια διατυπωμένες εκδηλώσεις της απεριόριστης επιπολαιότητας του σύγχρονου δημόσιου λόγου.
Είναι λιγότεροι πολιτικοί και πιο εξωτικά δημιουργήματα της κουλτούρας των διασημοτήτων των μέσων ενημέρωσης. Αναδείχθηκαν στο προσκήνιο αναγνωρίζοντας νωρίς ότι στις πρώτες δεκαετίες του 21ου αιώνα, το γεγονός και η μυθοπλασία είχαν συγχωνευθεί στον σύγχρονο λόγο. Ο μεγιστάνας των μέσων ενημέρωσης Ρούπερτ Μέρντοχ, ο οποίος εδώ και πολύ καιρό ερμήνευε την πολιτική ως μια μορφή σόου μπίζνες και τις εφημερίδες ως κλάδο της βιομηχανίας του θεάματος, ήταν χορηγός και των δύο.
Η πανδημία του κορωνοϊού έχει εκραγεί αυτή τη μέθοδο διακυβέρνησης. Η Άνγκελα Μέρκελ δήλωσε σε ομιλία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τον Ιούλιο του 2020: «Αυτή η πανδημία δεν μπορεί να καταπολεμηθεί με ψέματα και παραπληροφόρηση, ούτε με μίσος και υποκίνηση». Ο λαϊκισμός που αρνείται τα γεγονότα δείχνουν τα όριά του. Σε μια δημοκρατία χρειάζεσαι δεδομένα και διαφάνεια».
Ο Τζόνσον και ο Τραμπ διαφώνησαν. Αν και ήταν ταλαντούχοι διασκεδαστές, τους έλειπε εντελώς η ηθική σοβαρότητα για να αντιμετωπίσουν μια καταστροφή υγείας όπως ο Covid.
Για να είμαστε δίκαιοι, ο Τζόνσον δεν μιμήθηκε τον Τραμπ αποκαλώντας τον κορονοϊό «φάρσα» ή προτείνοντας στους ανθρώπους να κάνουν ένεση χλωρίνης. Αλλά αυτή η εβδομάδα που πέρασε αποκάλυψε τα ψέματα, την υπονόμευση και την αποκρουστική απανθρωπιά του Τζόνσον. Το πονηρό χιούμορ και τα απλά κόλπα που χρησιμοποιούσε για να διασκεδάσει τους ψηφοφόρους στα χρόνια της ακμής του δεν φαίνονται πλέον αθώα διασκέδαση, αλλά ψυχρόαιμα και μακάβρια.
Αλλά οι δομικές συνθήκες που έκαναν τον Τζόνσον δυνατό εξακολουθούν να υπάρχουν. Αναδύθηκε από το αυξανόμενο χάσμα μεταξύ ενός ηθικά χρεοκοπημένου πολιτικού συστήματος και των υπολοίπων από εμάς, που αντικατοπτρίζεται σε ένα εκθετικά αυξανόμενο χάσμα μεταξύ μιας νέας τάξης υπερπλούσιων και ολοένα και πιο φτωχών ψηφοφόρων. Η βρετανική πολιτική έχει γίνει παιδότοπος για διαχειριστές hedge funds, προγραμματιστές ακινήτων και ξένους ολιγάρχες, με τον Johnson να εκφράζει δημόσια τη δύναμη και την επιρροή τους.
Ως πρωθυπουργός, επέτρεψε στην πολιτική να μετατραπεί σε ένα σύστημα λεηλασίας των κρατικών θεσμών. Αυτό εξηγεί ένα φαινόμενο που δεν έχει ακόμη εξεταστεί από την έρευνα για τον Covid: τον μεγάλο αριθμό δωρητών των Τόρις που κέρδισαν κρατικές συμβάσεις σε παράτυπες συνθήκες.
Παράλληλα με την άνοδο των υπερπλούσιων, έχουμε δει την άνοδο μιας άγριας τάξης των μέσων ενημέρωσης. Επί Τζόνσον, πολλές εφημερίδες σταμάτησαν να ζητούν από την κυβέρνηση να λογοδοτεί. Αντίθετα, επένδυσαν τεράστιους πόρους χρόνου και προσπάθειας για την παραγωγή, τη διάδοση και την εξομάλυνση των ψεμάτων και των κατασκευών που παράγονται από την πολιτική μηχανή του Τζόνσον.
Είναι αδύνατο να κατανοήσουμε την κακή διαχείριση της πανδημίας του Covid χωρίς να αναλύσουμε το βάθος και την έκταση της οικειότητας μεταξύ των μέσων ενημέρωσης και της πολιτικής.
Ο Τζόνσον οδήγησε μια κυβέρνηση από δημοσιογράφους, για δημοσιογράφους. Για να δώσουμε ένα παράδειγμα, οι εφημερίδες χρειάζονταν απεγνωσμένα ανθρώπους να επιστρέψουν στη δουλειά τους, ώστε να μπορούν να αγοράζουν εφημερίδες και να τις διαβάζουν στο τρένο. Εν τω μεταξύ, ένα άρθρο του Brian Cathcart στους Byline Times αποκάλυψε ότι η κυβέρνηση του Johnson έχει διοχετεύσει εκατομμύρια λίρες σε εφημερίδες κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Η κυβέρνηση αρνήθηκε να απελευθερώσει την ανάλυση αυτής της δαπάνης «Όλα-σε-Όλοι-Μαζί», ένα σχέδιο για την αγορά διαφημιστικού χώρου για μηνύματα Covid. Ίσως βοηθάει να εξηγήσουμε γιατί τόσοι πολλοί τίτλοι επέτρεψαν στους εαυτούς τους να γίνουν μαζορέτες για τον ηγέτη των Τόρις.
Παραδοσιακά, η βρετανική κυβέρνηση διοικείται με ακεραιότητα σε περιόδους κρίσης. Αυτό δεν συνέβη κατά τη διάρκεια του Covid. Η έρευνα της βαρόνης Hallett για τον Covid πρέπει να εξηγήσει τι πήγε τόσο στραβά με την κυβέρνηση στο υψηλότερο επίπεδο και να υποστηρίξει λύσεις. Η ετυμηγορία τους θα βοηθήσει να καθοριστεί εάν η πρωθυπουργία του Τζόνσον ήταν ένα ασυνήθιστο γεγονός που δεν θα επαναληφθεί ποτέ ή απλώς ένα πρωτότυπο για κάτι πολύ χειρότερο και ακόμη πιο απαίσιο. Η διάσπαση των Τόρις αυτής της εβδομάδας σχετικά με τη μετανάστευση, στην οποία η Σουέλα Μπράβερμαν ξεκίνησε την προσπάθειά της να γίνει ηγέτης ενός βρετανικού αντίστοιχου της Γαλλικής Εθνοσυνέλευσης ή του γερμανικού AfD, παρέχει μια γεύση της κλίμακας της πρόκλησης που θα μπορούσε να είναι μπροστά στη φιλελεύθερη δημοκρατία.
-
Ο Peter Oborne είναι δημοσιογράφος και συγγραφέας του The Assault on Truth: Boris Johnson, Donald Trump and the Emergence of a New Moral Barbarism. Διαχειρίζεται επίσης έναν ιστότοπο για τα ψέματα του Μπόρις Τζόνσον https://boris-johnson-lies.com