Πολλές από τις εκδηλώσεις στους Ολυμπιακούς και Παραολυμπιακούς Αγώνες του φετινού καλοκαιριού στο Παρίσι θα πραγματοποιηθούν σε υπάρχοντα μνημεία, συμπεριλαμβανομένων των Ανάπηρων στην Αριστερή Όχθη, που χτίστηκε επί Λουδοβίκου ΙΔ’ για να φιλοξενήσει τραυματισμένους βετεράνους – ενώ τους χωρίζει από τους υπόλοιπους πληθυσμός . Η νοοτροπία που αντιπροσωπεύει το όνομα θα πρέπει να είναι κατάλοιπο του παρελθόντος, αλλά καθώς πλησιάζουν οι Αγώνες, ορισμένοι υποστηρίζουν ότι η πόλη έχει ακόμη πολύ δρόμο να διανύσει στον μαραθώνιο της συμμετοχής της.
Όταν το Παρίσι υπέβαλε αίτηση για τη διοργάνωση των Αγώνων το 2017, η πόλη παρουσίασε το σχέδιό της για ένα «ταξίδι με επίκεντρο τον αθλητισμό προς μια κοινωνία όπου κανείς δεν μένει πίσω». Οι Αγώνες πρέπει να χρησιμοποιηθούν ως ευκαιρία για τη βελτίωση της ιστορικά κακής προσβασιμότητας της πρωτεύουσας για τα άτομα με αναπηρία.
Οι διοργανωτές αναμένουν περίπου 350.000 επισκέπτες με αναπηρία αυτό το καλοκαίρι. Χάρη εν μέρει σε αναδυόμενους χώρους και προσωρινές υποδομές, όπως λεωφορεία, όλες οι τοποθεσίες είναι προσβάσιμες, τουλάχιστον όσον αφορά τη φυσική υποδομή.
Αλλά ορισμένοι ακτιβιστές ανησυχούν για τις συνέπειες των αγώνων. Ο Nicolas Mérille είναι εθνικός σύμβουλος για την καθολική προσβασιμότητα στο γνωστό φιλανθρωπικό ίδρυμα APF France Handicap. [the word “handicapé” is still used in France to mean disabled]«Υπήρξε μια συντονισμένη προσπάθεια στην προετοιμασία των Ολυμπιακών και Παραολυμπιακών Αγώνων που αξίζει να αναγνωριστεί, αλλά αυτά τα μέτρα θα διαρκέσουν μόνο για τη διάρκεια των Αγώνων», λέει.
Περίπου 1.000 έχουν προστεθεί στα 250 προσβάσιμα ταξί της πόλης, μερικά από τα οποία είναι μετατραπέντα ταξί του Λονδίνου. Πάνω από 1.750 στάσεις λεωφορείων έχουν ανακαινιστεί μέσα σε τρία χρόνια, πράγμα που σημαίνει ότι όλες εκτός από δύο από τις περισσότερες από 60 γραμμές που διασχίζουν το Παρίσι είναι πλέον χωρίς εμπόδια. Τα ίδια τα λεωφορεία έχουν ράμπες που ο οδηγός πρέπει να επεκτείνει κατόπιν αιτήματος.
Ωστόσο, ο Mérille εξακολουθεί να πιστεύει ότι η γαλλική πρωτεύουσα υπολειτουργεί σε σύγκριση με το Λονδίνο το 2012. Επισημαίνει το ποσοστό των σταθμών του μετρό χωρίς εμπόδια στο Λονδίνο – την εποχή των Ολυμπιακών Αγώνων του Λονδίνου ήταν 18 τοις εκατό, σήμερα είναι περίπου το ένα τρίτο – ενώ ο αντίστοιχος αριθμός στο Παρίσι είναι μόνο 3 τοις εκατό, σύμφωνα με το APF.
Ο Christophe Decloux, Επικεφαλής του Visit Paris Region, τονίζει ότι η προσβασιμότητα για άτομα με ειδικές ανάγκες – συμπεριλαμβανομένων των εγκύων, των ηλικιωμένων, των ταξιδιωτών με καροτσάκια κ.λπ., καθώς και των ατόμων με αναπηρία – αποτελεί βασική προτεραιότητα. «Από το 2016, έχουμε κάνει μεγάλες προσπάθειες για να κάνουμε αυτόν τον προορισμό πιο προσβάσιμο και έχουμε μια ομάδα αφιερωμένη αποκλειστικά στην προσβασιμότητα», λέει.
Η νέα γραμμή 14 του μετρό χωρίς οδηγό θα συνδέει το Ολυμπιακό Χωριό στο βόρειο προάστιο του Saint-Denis με το κέντρο της πόλης και είναι η μόνη γραμμή πλήρως προσβάσιμη σε άτομα με μειωμένη κινητικότητα. Σε όλο το δίκτυο, οι γραμμές 1, 4 και 14 έχουν ηχητικές ανακοινώσεις για να βοηθήσουν άτομα με προβλήματα όρασης, ενώ οι γραμμές 1, 2, 3 και 13 υποδεικνύουν οπτικά πού σταματά το μετρό σε άτομα με προβλήματα ακοής.
Σύμφωνα με τον Decloux, το μετρό είναι εγγενώς περιορισμένο λόγω της πληθυσμιακής πυκνότητας του Παρισιού και των ιστορικών λατομείων κάτω από την πόλη. «Όλοι εργάζονται για να κάνουν το Παρίσι προσβάσιμο σε όλους – αλλά σήμερα όλοι οι σταθμοί του μετρό που θα μπορούσαν να είχαν αλλάξει έχουν ήδη μετατραπεί: δεν οφείλεται σε έλλειψη φιλοδοξίας ή θέλησης».
Η Annette Masson, πρόεδρος του μη κερδοσκοπικού οργανισμού Tourisme et Handicap, που στοχεύει να βοηθήσει τους επαγγελματίες του τουρισμού να κάνουν τις προσφορές τους προσιτές σε όλους, αναφέρει έλλειψη ευαισθητοποίησης και μερικές φορές προσοχής στον πληθυσμό. «Οι στάσεις λεωφορείων είναι προσβάσιμες, αλλά οι οδηγοί παρκάρουν τα αυτοκίνητά τους στις στάσεις», λέει.
Υπάρχουν ήδη νόμοι που κωδικοποιούν την πρόσβαση σε δημόσιους χώρους. Ένας πρώτος νόμος ψηφίστηκε το 1975, ακολουθούμενος από το 2002 και το 2005, όταν το γαλλικό κράτος ψήφισε το νόμο «για ίσα δικαιώματα και ευκαιρίες, συμμετοχή και πολιτικά δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία».
Για πολλούς που εργάζονται σε αυτόν τον τομέα, το εμπόδιο είναι το χάσμα μεταξύ του γράμματος του νόμου και της πρακτικής εφαρμογής του. Ο Masson προτείνει ότι ο πληθυσμός χρειάζεται καλύτερη εκπαίδευση και ότι η κυβέρνηση πρέπει να επιβάλει αυστηρότερες κυρώσεις εάν οι άνθρωποι δεν ακολουθούν τους κανόνες.
Ο Nicolas Mérille συμφωνεί με αυτήν την εκτίμηση και κατηγορεί ακόμη και το κράτος ότι αποτυγχάνει τα άτομα με αναπηρία επειδή δεν εφαρμόζει επαρκώς τους νόμους. Ενώ όλα τα νέα κτίρια πρέπει να συμμορφώνονται με τους κανονισμούς, υπάρχει σημαντική επιείκεια για τα υπάρχοντα κτίρια. «Οι νόμοι εξακολουθούν να μην εφαρμόζονται», λέει ο Mérille, προσθέτοντας: «Έχουμε νόμους, αλλά σιγά σιγά τους αφήνουμε να πεθάνουν».
Ο Masson βλέπει επίσης ένα κενό εκπαίδευσης στον κλάδο των ξενοδοχείων και των εστιατορίων. “Συχνά [hotel and restaurant owners] «Σκεφτείτε μόνο τον εξοπλισμό, όχι την εμπειρία χρήστη. Ίσως τοποθετηθεί ένα κάθισμα ντους, αλλά όχι στη σωστή θέση», λέει.
Το 2023, ο Πρόεδρος Μακρόν ανακοίνωσε ένα ταμείο 300 εκατομμυρίων ευρώ για τη χρηματοδότηση προσβάσιμων ανακαινίσεων για μικρότερες επιχειρήσεις, με αρχική προτεραιότητα στις περιοχές που φιλοξενούν Ολυμπιακές εκδηλώσεις. Αλλά ακτιβιστές όπως ο Mérille υποστηρίζουν ότι δεν έχουν γίνει αρκετά για να προωθηθεί αυτή η δυνατότητα.
Το Tourisme et Handicap στοχεύει επίσης να αυξήσει την ευαισθητοποίηση της τουριστικής βιομηχανίας για το πλήρες φάσμα των αναγκών πρόσβασης, όχι μόνο για την περιορισμένη κινητικότητα. Ο οργανισμός συνεργάζεται με τη γαλλική τουριστική αρχή Atout France και έχει αναπτύξει ένα σύστημα επαλήθευσης και πιστοποίησης για ξενοδοχεία, εστιατόρια και άλλα αξιοθέατα.
Παρόλο που η προσβασιμότητα για τους ντόπιους και τους επισκέπτες στο Παρίσι πρέπει ακόμα να βελτιωθεί σε κάποιο βαθμό, υπάρχει λόγος για αισιοδοξία (βλ. παρακάτω). Η προσβασιμότητα φέρεται να είναι εξαιρετική στο Aquatics Center στο Saint-Denis, τη μοναδική εγκατάσταση που έχει κατασκευαστεί αποκλειστικά για τους Αγώνες. Το κατάλυμα που κατασκευάστηκε για το κοντινό χωριό αθλητών είναι επίσης χωρίς εμπόδια και θα γίνει μέρος του τοπικού οικιστικού αποθέματος μετά τις εκδηλώσεις. «Ελπίζουμε ότι αυτά τα παιχνίδια θα προκαλέσουν ηλεκτροσόκ στη γαλλική κοινωνία», λέει ο Mérille.
Βασικός εξοπλισμός
Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφθείτε:
Accesslibre (Στη Γαλλία, το γαλλικό τουριστικό γραφείο)
Επίσκεψη στο Παρίσι με Αναπηρία (Τουριστικό Γραφείο Παρισιού)
Συμμετοχικότητα και προσβασιμότητα στους Αγώνες (Τουριστικό Γραφείο Παρισιού)
Η διαδρομή της Παραολυμπιακής Λαμπαδηδρομίας
«Με λίγο προγραμματισμό μπορείς να πας μακριά»: Έτσι είναι να επισκέπτεσαι το Παρίσι ως χρήστης αναπηρικού αμαξιδίου
Της Lucy Webster
Το Παρίσι, όπως όλες οι αρχαίες ευρωπαϊκές πόλεις, δεν είναι απαραιτήτως το πιο προσιτό μέρος που μπορεί κανείς να φανταστεί για διακοπές με ρόδες, ή ακόμα και ως παραολυμπιακός χώρος. Αλλά από την εμπειρία μου, ένας μικρός προγραμματισμός πάει πολύ μακριά και η εξερεύνηση της πόλης είναι πολύ πιο εύκολη από ό,τι φαίνεται αρχικά. Έχω πάει αρκετές φορές στο Παρίσι, χρησιμοποιώντας τόσο χειροκίνητο όσο και ηλεκτρικό αναπηρικό καροτσάκι, και πάντα κατάφερνα να δω, να κάνω και, το πιο σημαντικό, να φάω ό,τι ήθελα.
Όπως και σε άλλες πόλεις όπως το Λονδίνο και η Νέα Υόρκη, το μετρό είναι σχεδόν απαγορευμένη ζώνη, με εξαίρεση τη νέα, πλήρως προσβάσιμη Γραμμή 14. Ενώ υπάρχουν άλλοι προσβάσιμοι σταθμοί του μετρό σε άλλες γραμμές, δεν βρήκα το άγχος της πλοήγησης στο σύστημα να αξίζει τον κόπο, καθώς ήμουν στην πόλη μόνο για ένα μεγάλο Σαββατοκύριακο. Αυτό που ήταν πραγματικά απογοητευτικό ήταν το πόσο δύσκολο ήταν να βρεις ένα προσβάσιμο ταξί, ειδικά σε σύγκριση με το Λονδίνο. έπρεπε να τα παραγγείλεις εκ των προτέρων ή να περιμένεις πολύ. Με χαρά λοιπόν άκουσα για την προγραμματισμένη αύξηση του αριθμού των προσβάσιμων ταξί κατά 1.000, σε σύγκριση με μόλις 250 διαθέσιμα το 2022. Είναι κρίμα που η πόλη δεν χρησιμοποίησε την ευκαιρία και ίσως την πίεση των Παραολυμπιακών Αγώνων για να βελτιώσει περαιτέρω το σύστημα των μέσων μαζικής μεταφοράς.
Αλλά για μένα, η έλλειψη προσβάσιμων μέσων μεταφοράς στο Παρίσι ήταν λιγότερο σημαντική από ό,τι στο Λονδίνο, καθώς η γαλλική πρωτεύουσα έχει ένα σαφές πλεονέκτημα όσον αφορά την προσβασιμότητα: μπορείτε εύκολα να περπατήσετε ή να κάνετε ποδήλατο ανάμεσα στα κύρια αξιοθέατα ή απλά στους όμορφους δρόμους του Go πέρα δώθε μέσα από την πόλη. Με αυτόν τον τρόπο βλέπετε πολύ περισσότερο ένα μέρος και έχετε περισσότερους λόγους να δοκιμάσετε γλυκά στην πορεία. Λατρεύω τις πόλεις όπου δεν χρειάζεται να ανησυχώ για τη μετάβαση από το σημείο Α στο σημείο Β, και το συμπαγές κέντρο του Παρισιού και τα καλά τοποθετημένα πεζοδρόμια κάνουν εύκολη την περιήγηση στα αξιοθέατα.
Τα ίδια τα αξιοθέατα είναι πολύ προσβάσιμα και σχεδόν όλα έχουν εκπτωτικά εισιτήρια για άτομα με ειδικές ανάγκες και έναν σύντροφο. Ο ανελκυστήρας στην πυραμίδα του Λούβρου είναι μια εμπειρία από μόνος του και και στις δύο περιπτώσεις, όταν είδα τη Μόνα Λίζα, ένας φιλικός φύλακας με βοήθησε να φτάσω μπροστά για να μπορώ να βλέπω σωστά. Αλλά να είστε προσεκτικοί: ακόμα κι αν υπάρχει ασανσέρ ακριβώς δίπλα σε μια σκάλα στο απέραντο παλάτι, αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι τελειώνουν στο ίδιο μέρος! Αλλά στα κύρια τουριστικά αξιοθέατα αισθάνεστε πραγματικά ότι έχει καταβληθεί κάθε προσπάθεια – με χαρά ανακάλυψα ότι υπήρχε ένας ανελκυστήρας για να μετακινηθείτε στη μάλλον τρομακτική σπειροειδή σκάλα στο Sainte-Chapelle, την οποία αξίζει να επισκεφτείτε. Συχνά μπορείτε ακόμη και να παραλείψετε την ουρά.
Τα μουσεία είναι επίσης εξαιρετικά μέρη για να χρησιμοποιήσετε την τουαλέτα, επειδή, όπως και στο Λονδίνο, ακόμη και τα προσβάσιμα εστιατόρια και μπαρ δεν έχουν απαραίτητα προσβάσιμες τουαλέτες. Όπως πάντα, έπρεπε να κατουρήσω και να πιω στρατηγικά. Προσβάσιμα δωμάτια ξενοδοχείου είναι επίσης δύσκολο να βρεθούν. Ενώ τα έχουν μεγάλες αλυσίδες ξενοδοχείων, έπρεπε να εγκαταλείψουμε κάθε ελπίδα να μείνουμε σε ένα γοητευτικό παριζιάνικο B&B. Ευτυχώς ήμασταν μόλις στο ξενοδοχείο, οπότε επιλέξαμε την ευκολία παρά την ατμόσφαιρα και μείναμε στο Novotel Les Halles που βρίσκεται σε κεντρική τοποθεσία. Η πρόσβαση δεν είναι τέλεια, ποτέ δεν είναι, αλλά εξακολουθεί να είναι υπέροχο να κυλάει κατά μήκος του Σηκουάνα στον ήλιο.