Η αποστολή Artemis 3 υπό την ηγεσία της NASA θα τοποθετήσει τις πρώτες ανθρώπινες μπότες στη σεληνιακή επιφάνεια από τότε που ο Gene Cernan και ο Harrison Schmitt του Apollo 17 έφυγαν από τη σεληνιακή επιφάνεια τον Δεκέμβριο του 1972.
Στόχος του προγράμματος Artemis είναι η δημιουργία μόνιμης ανθρώπινης παρουσίας στον φυσικό δορυφόρο της Γης και μια οικονομία γύρω από τη Σελήνη. Το Artemis-3 έχει προγραμματιστεί να ξεκινήσει τον Σεπτέμβριο του 2026 το νωρίτερο. Ωστόσο, είναι πιθανές περαιτέρω καθυστερήσεις και πολλές τεχνικές προκλήσεις απομένουν να ξεπεραστούν. Κάποιοι μπορεί να αναρωτιούνται αν αυτό θα συμβεί καθόλου.
Είμαι πεπεισμένος ότι αυτό θα συμβεί γιατί, σε αντίθεση με το πρόγραμμα Apollo, που θα ήταν απαγορευτικό υπό τις σημερινές συνθήκες, το τρέχον σεληνιακό έργο θα αποδώσει τόσο οικονομικά όσο και εξερευνητικά. Η απόκτηση πάγου νερού από κρατήρες στο νότιο πόλο της Σελήνης θα μπορούσε να διευκολύνει το ταξίδι από τη Σελήνη σε άλλους προορισμούς όπως ο Άρης, μειώνοντας το κόστος της εξερεύνησης του διαστήματος.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η ακμάζουσα διαστημική βιομηχανία φαίνεται επί του παρόντος προσηλωμένη στο φεγγάρι ως προορισμό – οι χώρες απλά δεν έχουν την πολυτέλεια να χάσουν το τρένο. Ο διαστημικός τομέας μπορεί να τονώσει ολόκληρες οικονομίες.
Στη δεκαετία του 1960, ο διαστημικός αγώνας οδηγήθηκε κυρίως από την πολιτική και στρατιωτική μυϊκή κάμψη της εποχής του Ψυχρού Πολέμου. Υπάρχουν ακόμη μερικά από αυτά που συμβαίνουν παράλληλα με τον ανταγωνισμό για πόρους. Μετά το 1972, η ανθρώπινη διαστημική πτήση περιορίστηκε στη χαμηλή τροχιά της Γης καθώς οι Ηνωμένες Πολιτείες μεταπήδησαν από το διαστημικό λεωφορείο Apollo στο Διαστημικό λεωφορείο. Αλλά στη δεκαετία του 2000, οι Ηνωμένες Πολιτείες ανακοίνωσαν ότι θα κατασκεύαζαν νέα διαστημόπλοια για να μεταφέρουν αστροναύτες σε προορισμούς στο βαθύ διάστημα, όπως το φεγγάρι.
Ιδιωτικοί πρωτοπόροι
Την ίδια δεκαετία, οι Ηνωμένες Πολιτείες έλαβαν επίσης τη στρατηγική απόφαση να κεφαλαιοποιήσουν την εφευρετικότητα και την οικονομική αποδοτικότητα νέων εταιρειών όπως η SpaceX και η Blue Origin. Ανήκει σε μερικούς από τους πλουσιότερους επιχειρηματίες του κόσμου – τον Έλον Μασκ και τον Τζεφ Μπέζος – φαίνεται να είναι παθιασμένοι και ριψοκίνδυνοι, αλλά βασίζονται σε σταθερά επιχειρηματικά μοντέλα.
Το τεράστιο διαστημόπλοιο Starship του SpaceX ανατέθηκε από τη NASA να μεταφέρει αστροναύτες της Άρτεμις μεταξύ του προγραμματισμένου σταθμού Gateway σε σεληνιακή τροχιά και της σεληνιακής επιφάνειας. Αστρόπλοια καταστράφηκαν σε κάθε μία από τις τρεις πρώτες δοκιμαστικές πτήσεις. Ωστόσο, η ταχύτητα με την οποία επιλύονται τα προβλήματα είναι αξιοσημείωτη και ένα χρόνο αργότερα, στην τέταρτη ολοκληρωμένη δοκιμαστική πτήση του Starship, τόσο το ανώτερο στάδιο όσο και ο πύραυλος Super Heavy πέτυχαν μια ήπια προσγείωση.
Αυτό επιβεβαιώνει την ικανότητα της SpaceX να πιέζει νέα όρια καινοτομίας και να παρέχει αξιόπιστες, προσιτές υπηρεσίες. Η εταιρεία είναι γνωστή για τις όρθιες προσγειώσεις οχημάτων εκτόξευσης – απαραίτητες για επανδρωμένες αποστολές από και προς τη Σελήνη και τον Άρη. Ωστόσο, η Blue Origin του Jeff Bezos έχει επιφορτιστεί να προσγειώσει το πλήρωμα του Artemis-5 στο φεγγάρι με το δικό του προσεδάφιο αργότερα αυτή τη δεκαετία. Η NASA προφανώς δεν θέλει να βάλει όλα τα αυγά της σε ένα καλάθι.
Εθνικές και εμπορικές φιλοδοξίες
Οι πρόσφατες προσπάθειες προσγείωσης στο φεγγάρι έχουν δείξει πόσο λεπτή είναι η γραμμή μεταξύ επιτυχίας και αποτυχίας. Μια διαρροή καυσίμου τερμάτισε μια αποστολή της ιδιωτικής εταιρείας Astrobotic τον Ιανουάριο του 2024. Ήταν μέρος ενός προγράμματος της NASA που σχεδιάστηκε για να ενισχύσει τις ιδιωτικές υπηρεσίες μεταφοράς στο φεγγάρι.
Μια δυσλειτουργία του κινητήρα προκάλεσε τη συντριβή του ρωσικού Luna 25 κατά την πρώτη του προσπάθεια προσγείωσης προς νότο τον Αύγουστο του 2023. Αυτό συμβαίνει καθώς η Ρωσία φαίνεται να χάνει τον ηγετικό της ρόλο στα επιστημονικά και εμπορικά διαστημικά ταξίδια. Λίγες μέρες αργότερα, το ινδικό προσεδάφιο Chandrayaan 3 προσγειώθηκε με επιτυχία, και έγινε το τέταρτο έθνος που έκανε μια ήπια προσγείωση στο φεγγάρι.
Η Ιαπωνία ακολούθησε το παράδειγμά της τον Ιανουάριο του 2024 όταν προσγειώθηκε η αποστολή της Slim. Λίγο αργότερα, η Intuitive Machines με έδρα το Χιούστον έγινε η πρώτη ιδιωτική εταιρεία που έκανε μια ήπια (αν ανώμαλη) προσγείωση στο φεγγάρι. Το σκάφος του Οδυσσέα επιβεβαίωσε την πίστη της NASA στην ιδιωτική συμμετοχή ως το μέλλον της βιώσιμης χρήσης της Σελήνης.
Παραδοσιακές εταιρείες αεροδιαστημικής όπως η Boeing συμμετέχουν σε μεγάλο βαθμό στην Artemis. Αλλά φαίνεται μόνο θέμα χρόνου να προχωρήσουν οι σχετικά νέες εταιρείες μόνες τους, χωρίς το βάρος της γραφειοκρατίας μιας διαστημικής υπηρεσίας και χωρίς τις ιδιοτροπίες της έγκρισης του Κογκρέσου.
Η Κίνα συμμετέχει στον αγώνα
Υπάρχουν άλλοι δύο σημαντικοί παίκτες στον αγώνα για το φεγγάρι. Το επανδρωμένο διαστημικό πρόγραμμα της κινεζικής διαστημικής υπηρεσίας CNSA πλησιάζει γρήγορα. Με τον δικό της διαστημικό σταθμό Tiangong, έχει αντικαταστήσει τη Ρωσία ως τον κύριο ανταγωνιστή της NASA.
Η Κίνα θέλει να προσγειωθεί σε σεληνιακό έδαφος μέχρι τα 2030 πόδια και να χτίσει μια βάση που ονομάζεται Διεθνής Σταθμός Σεληνιακής Έρευνας. Η Κίνα θα συνεργαστεί με τη Ρωσία και διάφορες χώρες που έχουν μικρή ή καθόλου εμπειρία στο διάστημα, όπως η Νότια Αφρική και η Αίγυπτος. Το σεληνιακό πρόγραμμα της CNSA κύλησε ομαλά και το μη επανδρωμένο διαστημόπλοιο Chang’e 6 έκανε μια ήπια προσγείωση την 1η Ιουνίου 2024. Ο στόχος είναι να φέρει πίσω δείγματα χώματος και βράχων από την μακρινή πλευρά του φεγγαριού.
Ο άλλος ηθοποιός είναι το Υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ. Η Υπηρεσία Προηγμένων Ερευνητικών Έργων Άμυνας και το πρόγραμμα Novel Orbital Moon Manufacturing Materials and Mass Efficient Design στοχεύουν στην ανάπτυξη της ικανότητας κατασκευής πραγμάτων στο διάστημα. Η 10ετής μελέτη σεληνιακής αρχιτεκτονικής του, LunA-10, στοχεύει στην ανάπτυξη υποδομής σεληνιακής οικονομίας, όπως οι μεταφορές, η ασύρματη παραγωγή ενέργειας και ένα δίκτυο επικοινωνιών.
Αλλά με αυτή την τεράστια προσπάθεια έρχονται ηθικά ερωτήματα και η ανάγκη για εκτελεστούς νόμους και κανονισμούς. Είναι σωστό να εξορύξω στο φεγγάρι; Σε ποιον ανήκει η γη εκεί;
Πρέπει επίσης να εξετάσουμε εάν το νερό στο νότιο πόλο της Σελήνης θα πρέπει να εξαντληθεί μέχρι να μην μείνει τίποτα. Η Συνθήκη των Ηνωμένων Εθνών για το Διάστημα του 1967 επιβάλλει ειρηνικές δραστηριότητες στο διάστημα και σε άλλα ουράνια σώματα. Ωστόσο, αυτές είναι μη δεσμευτικές αρχές που λένε λίγα για την οικονομική δραστηριότητα. Αυτό ισχύει και για τις συμφωνίες Άρτεμις των ΗΠΑ, οι οποίες έχουν υπογραφεί από 42 χώρες έως τον Μάιο του 2024. Αυτό δεν περιλαμβάνει την Κίνα και τη Ρωσία.
Είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα λειτουργούν δύο σεληνιακές βάσεις μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 2030. Ιδιωτικές και κρατικές εταιρείες θα εκμεταλλευτούν τους πόρους της Σελήνης, θα κατασκευάσουν προϊόντα, θα παράγουν ενέργεια και θα παρέχουν διαμονή για διανυκτέρευση στους τουρίστες.
Όλα αυτά συνοδεύονται από τεχνολογικές καινοτομίες που μπορεί να δώσουν λύσεις στη Γη. Ο αγώνας προς το φεγγάρι προσφέρει ευκαιρίες για ειρηνική διεθνή συνεργασία και κοινή οικονομική ευημερία. Θα εμπνεύσει επίσης μια νέα γενιά μηχανικών και επιχειρηματιών. Καλώς ή κακώς, θα αποτελέσει ορόσημο στην εξέλιξη του είδους μας και θα φέρει τον Άρη κοντά μας ως τον επόμενο προορισμό μας.
Αυτό το άρθρο αναδημοσιεύεται από το The Conversation με άδεια Creative Commons. Διαβάστε το αρχικό άρθρο.
Ο Jacco van Loon δεν εργάζεται, δεν συμβουλεύεται, δεν κατέχει μετοχές ή δεν λαμβάνει μετοχές σε οποιαδήποτε εταιρεία ή οργανισμό που θα επωφεληθεί από αυτό το άρθρο καμία τέτοια εταιρεία ή οργανισμό και δεν έχει αποκαλύψει σχετικές σχέσεις πέρα από την ακαδημαϊκή του απασχόληση.