Δεν είχε περάσει πολύς καιρός μετά το μεσημέρι και σάρωνα τις κορυφές για ατυχήματα, αναζητώντας μια χιονοστιβάδα. Ξαφνικά, καθώς μια αχτίδα ήλιου διαπέρασε τα σύννεφα, σταματήσαμε το χιονοστιβάδα μας και ο οδηγός μου, ένας περιπολικός του σκι Rene Schmid, έδειξε ένα καταφύγιο κρυμμένο μισό κάτω από τη βραχώδη κορυφή του Ballunspitze.
Το βρυχηθμό της μηχανής, το τρίξιμο των βημάτων στο χιόνι, και τρέξαμε προς το μέρος του στο πίσω μέρος του στροφείου. Το λατομείο μας: μια κρύπτη γεμάτη TNT και δυναμίτη ελέγχου χιονοστιβάδων, που βρίσκεται ακριβώς δίπλα σε ένα ελικοδρόμιο από το οποίο μερικοί από τους πιο έμπειρους πιλότους και περιπόλους των Άλπεων ξεκίνησαν να βομβαρδίσουν τις βουνοκορφές με εκρηκτικά και να ταρακουνήσουν την κοιλάδα από κάτω.
Η 10η Φεβρουαρίου ήταν η Διεθνής Ημέρα Περιπολίας του Σκι και έμαθα τα βασικά του ελέγχου χιονοστιβάδων με την ομάδα διάσωσης του θέρετρου στο Galtür στη διάσημη κοιλάδα Paznaun της Αυστρίας. Δεν υπάρχει σχεδόν ένα μέρος όπου μπορείτε να εκτιμήσετε καλύτερα την αξία ενός περιπολικού, και όταν έφτασα οι νιφάδες του χιονιού ήταν βαριές, σκοτεινοί δρόμοι, μονοπάτια και δέντρα, και μεγάλο μέρος της πόλης ήταν ήδη σε φρενίτιδα μισής περιόδου διακοπών.
Πέρυσι, οι περιπολίες στο Galtür αντιμετώπισαν περισσότερα από 200 ατυχήματα εντός και εκτός πλαγιών – αριθμός που θα συνεχίσει να αυξάνεται φέτος λόγω των καλών συνθηκών χιονιού και του αυξημένου αριθμού διανυκτερεύσεων.
Η εμφάνιση σπασμένων χεριών, ώμων και ποδιών αναστατώνει τους περιπολικούς. Τα ραγισμένα κράνη και τα εγκεφαλικά επεισόδια ακόμα περισσότερο. Σε μια καλή μέρα μπορεί να μην υπάρχουν χαρτιά, αλλά κατά τη διάρκεια των σχολικών διακοπών μπορεί να συμβούν αρκετά σοβαρά ατυχήματα σε μόλις 10 λεπτά. Οι μέρες τους σημαδεύονται επίσης από την ψυχρή μανία των κλήσεων χιονοστιβάδων, στιγμές που οι πλαγιές μοιάζουν να γυρίζουν προς τα έξω.
Το σπιτικό μου χιονοδρομικό κέντρο, το Glencoe στη Σκωτία, είναι πολύ διαφορετικό. Αποτελείται από κοντές, στενές πλαγιές και απλές λεκάνες, αλλά είναι επίσης υποσκελισμένος από ρείκι και τραχύ βράχο, με δύο απότομες πλευρές να πέφτουν σε χωράφια και σπάρους. Γνωρίζω τους εθελοντές του Glencoe Ski Patrol εδώ και πολλά χρόνια και όταν σκέφτομαι τους ηρωισμούς τους, μπορώ να βάλω μια χρονική σφραγίδα στη δική μου ιστορία.
Ήταν εκεί όταν ο πατέρας μου έπεσε στην πιο απότομη πλαγιά της Σκωτίας, το Flypaper, στα τέλη της δεκαετίας του 1980. Όταν χτυπήθηκα από μια μεταλλική μπάρα T στα εννιά μου, μου έραψαν μια πεταλούδα στο πάνω μέρος του κεφαλιού μου. Ήταν στην πρώτη γραμμή πριν από έντεκα χρόνια, όταν ένας παλιός μου φίλος, ο καλύτερος σκιέρ που γνώρισα ποτέ, πιάστηκε σε μια φονική χιονοστιβάδα. Ομάδες διάσωσης βουνού από το Glencoe και το Lochaber παρασύρθηκαν και τον βρήκαν θαμμένο 13 πόδια κάτω από τη γη, με τους πνεύμονές του γεμάτους χιόνι.
Και έτσι, χρόνια αργότερα, βρέθηκα εδώ στην Αυστρία για να μάθω γιατί άνθρωποι όπως οι φίλοι μου, η οικογένειά μου και εγώ βάζαμε τους εαυτούς τους σε τέτοιο κίνδυνο. Δεν χρειάζονταν ελικόπτερα την ημέρα της επίσκεψής μου, αλλά οι σειρήνες των οχημάτων χιονιού της περιπολίας ήταν μια διαρκής απόκοσμη παρουσία.
«Το σκι είναι απείρως πιο επικίνδυνο αυτές τις μέρες», είπε ο Ρενέ, ο οποίος βρίσκεται τώρα στη 15η αλπική σεζόν του. «Οι σκαλιστικές άκρες είναι πιο επιθετικές, οι άνθρωποι είναι πολύ γρήγοροι. Οι αρχάριοι πιστεύουν ότι είναι προχωρημένοι, εστιάζουν στις δικές τους γραμμές και σπάνια εξετάζουν τους άλλους γύρω τους.
«Κλείνουμε πίστες και βάζουμε εμπόδια, αλλά οι σκιέρ αγνοούν τις προειδοποιήσεις. Τότε μερικές φορές το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι ότι πρέπει να τους βοηθήσουμε – και αυτό σημαίνει μας σε κίνδυνο.”
Σε αυτές τις ψηλές κοιλάδες, οι αξιωματικοί της περιπολίας κάνουν τόσο κοπιαστική δουλειά για έναν λόγο: τον αλτρουισμό. Ρώτησα τη συνάδελφο του Ρενέ, Τζούλια Μάργκαρντ, εγγεγραμμένη νοσοκόμα, γιατί το κάνει αυτό και η απάντησή της ήταν λιγότερο βιαστική. Όπως το έθεσε, «Είναι λίγο φάρμακο για μένα». Μου είπε ότι η αίσθηση της κοινότητας μπορεί να είναι ο λόγος που τελικά κατευθύνθηκε προς τα βουνά μετά από χρόνια εργασίας στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο του Ίνσμπρουκ. Σε περιόδους κλιματικής αλλαγής, το χιόνι είναι επίσης πιο απρόβλεπτο, είπε. «Χρειαζόμαστε πάντα καλύτερη επίγνωση κινδύνου».
Το Galtür είναι ένα χιονοδρομικό χωριό που κρύβει καλά τα τραύματά του. Πριν από 25 χρόνια, στις 23 Φεβρουαρίου 1999, η βίαιη χιονοστιβάδα Sonnenberg σάρωσε το χωριό, πλημμυρίζοντας την κοιλάδα με 330.000 τόνους σκόνης χιονιού και προκαλώντας τον χειρότερο αριθμό θανάτων στη σύγχρονη ιστορία των Άλπεων.
Κτίρια τορπιλίστηκαν, αυτοκίνητα ανατράπηκαν και 57 άνθρωποι θάφτηκαν, 31 από τους οποίους έχασαν τη ζωή τους. Απότομο έδαφος, κρύο πολικό μέτωπο, μέρες έντονης χιονόπτωσης, στροβιλιζόμενοι βορειοδυτικοί άνεμοι, συνθήκες παγώματος-απόψυξης και ένα αδύναμο στρώμα βάσης προστέθηκαν στην καταστροφή. Ο Γκαλτούρ είχε εντοπιστεί κάτω από μια ωρολογιακή βόμβα. Οι επιστήμονες του Ινστιτούτου Έρευνας Χιονιού και Χιονοστιβάδας στο Νταβός της Ελβετίας δήλωσαν αργότερα ότι ήταν ο πιο ύπουλος χειμώνας των τελευταίων 75 ετών.
Το επόμενο πρωί, το χρώμα έσβησε από τον ουρανό και η κοιλάδα κρεμόταν σε μια κουβέρτα ομίχλης και αποφάσισα να επισκεφτώ το Alpinarium, ένα μουσείο που χτίστηκε ως μνημείο των θυμάτων, αλλά και για να δώσω στους επισκέπτες μια ματιά στον κόσμο των θύματα να παρέχουν συστήματα και προγνώσεις καιρού των Άλπεων. Από έξω είναι επίσης αναμφισβήτητα αναγνωρίσιμο ως ένα τεράστιο φράγμα χιονοστιβάδας, μια υπερκατασκευή ύψους 234 μέτρων που χτίστηκε στους πρόποδες του Grieskogel και του Grieskopf για να προστατεύει το χωριό από μελλοντικές αναταραχές.
Τόσο ο Rene Schmid όσο και η Andrea Hajdina, που τώρα εργάζεται στο Alpinarium, έγιναν μάρτυρες της δοκιμασίας το 1999. Και οι δύο εξακολουθούν να θυμούνται τον πανικό μεταξύ των φίλων και της οικογένειας σε όλη την κοιλάδα Paznaun. Για τον Ρενέ ήταν «ένα τρομερό ατύχημα που δεν θα ξεχαστεί ποτέ». Εν τω μεταξύ, η Άντρεα θυμήθηκε τη νύχτα που η μητέρα της δεν γύρισε σχεδόν ποτέ σπίτι. «Ο θείος μου ήταν μέλος της ομάδας διάσωσης», μου είπε. «Έσκαψε ένα από τα πτώματα».
Μεταξύ αυτών που σκοτώθηκαν πριν από 25 χρόνια ήταν ντόπιοι, επισκέπτες και ολόκληρες οικογένειες από την Αυστρία και όχι μόνο. Ο νεότερος που σκοτώθηκε ήταν ο Fabian Simon Vogl, ο οποίος πέθανε σε ηλικία πέντε ετών, μαζί με τη μεγαλύτερη αδελφή του Hannah Julia, η οποία ήταν εννέα. Τα ονόματά τους αναγράφονται πλέον με χειρόγραφη κιμωλία σε έναν τοίχο, δίπλα σε ένα αφηρημένο τρίπτυχο αφιερωμένο στη μνήμη αλλά και στην ελπίδα.
Οποιοσδήποτε επισκέπτης θα πίστευε σωστά ότι οι κίνδυνοι δεν μπορούσαν να αποφευχθούν από τα βουνά, αλλά ευτυχώς η ομορφιά του Galtür κυριαρχεί. Το τελευταίο μου πρωί ανέβηκα ξανά προς το Ballunspitze, αυτή τη φορά στον ήλιο. Μπροστά μου βρισκόταν ένα κύμα από χιονισμένα καμπαναριά εκκλησιών. Ο μεγάλος αντίπαλος του Galtür, η φύση, ήταν παντού γύρω του.
Μου ήρθε στο μυαλό ότι σε περιόδους απρόβλεπτων καιρικών συνθηκών, υπάρχει κάτι καθησυχαστικό στο να γνωρίζεις ότι υπάρχει κάποιος εκεί έξω που παρακολουθεί, εντοπίζει τους κινδύνους και μειώνει τους φόβους. Καθώς έβλεπα τις λευκές πτυχές των βουνών, σκέφτηκα επίσης τι θα μπορούσε να συμβεί σε πιθανές μελλοντικές στιγμές και αποφάσισα να σταματήσω ξανά από την ομάδα διάσωσης της πίστας για να πω ευχαριστώ. Το πάθος και η αξιοπρέπειά τους πρέπει να γιορτάζονται, όχι μόνο μία φορά τον Φεβρουάριο, αλλά κάθε φορά που καλούν τα βουνά.
Είδη πρώτης ανάγκης
Ο Mike ήταν φιλοξενούμενος στο Galtür και στο Hotel Zontaja. Δωμάτια από 77 £ ανά άτομο ανά διανυκτέρευση. Ένα εξαήμερο πάσο Silvretta για ενήλικες κοστίζει 332 £. Διατίθεται ενοικίαση εξοπλισμού από 7 £ ανά ημέρα από το intersportrent.com. Μάθετε περισσότερα στο galtuer.com.
