Το θαλασσινό νερό σπρώχνει μίλια κάτω από τον «Παγετώνα της Κρίσης» της Ανταρκτικής, καθιστώντας τον πιο ευάλωτο στο λιώσιμο από ό,τι πιστεύαμε προηγουμένως. Αυτό είναι σύμφωνα με μια νέα μελέτη που χρησιμοποίησε δεδομένα ραντάρ από το διάστημα για να τραβήξει μια ακτινογραφία του κρίσιμου παγετώνα.
Όταν το αλμυρό, σχετικά ζεστό θαλασσινό νερό χτυπά τον πάγο, προκαλεί «έντονο λιώσιμο» κάτω από τον παγετώνα και θα μπορούσε να σημαίνει ότι οι προβλέψεις για την παγκόσμια άνοδο της στάθμης της θάλασσας υποτιμώνται, σύμφωνα με την έκθεση της Δευτέρας στη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Proceedings of the National Academy of Sciences.
Ο παγετώνας Thwaites της Δυτικής Ανταρκτικής – με το παρατσούκλι “Παγετώνας Doomsday” επειδή η κατάρρευσή του θα μπορούσε να προκαλέσει καταστροφική άνοδο της στάθμης της θάλασσας – είναι ο ευρύτερος παγετώνας στον κόσμο και έχει μέγεθος περίπου όσο η Φλόριντα. Είναι επίσης ο πιο ευάλωτος και ασταθής παγετώνας της Ανταρκτικής, σε μεγάλο βαθμό επειδή η γη στην οποία βρίσκεται είναι επικλινή, επιτρέποντας στο θαλασσινό νερό να τρώει τον πάγο.
Το Thwaites, το οποίο ήδη συμβάλλει στο 4% της παγκόσμιας άνοδος της στάθμης της θάλασσας, περιέχει αρκετό πάγο για να ανεβάσει τη στάθμη της θάλασσας κατά περισσότερο από 2 πόδια. Επειδή όμως λειτουργεί και ως φυσικό φράγμα για τον περιβάλλοντα πάγο στη Δυτική Ανταρκτική, οι επιστήμονες υπολόγισαν ότι η πλήρης κατάρρευσή του θα μπορούσε τελικά να προκαλέσει άνοδο της στάθμης της θάλασσας κατά περίπου τρία μέτρα – μια καταστροφή για τις παράκτιες κοινότητες του κόσμου.
Πολλές μελέτες έχουν επισημάνει την τεράστια ευπάθεια των Thwaites. Η υπερθέρμανση του πλανήτη που προκαλείται από τον άνθρωπο που καίει ορυκτά καύσιμα έχει αφήσει τη χώρα «κρεμασμένη από τα νύχια της», σύμφωνα με μια μελέτη του 2022.
Αυτή η τελευταία έρευνα προσθέτει έναν νέο και ανησυχητικό παράγοντα στις προβλέψεις για τη μοίρα του.
Μια ομάδα παγετολόγων – με επικεφαλής επιστήμονες στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, Irvine – χρησιμοποίησε δεδομένα δορυφορικού ραντάρ υψηλής ανάλυσης που συλλέχθηκαν μεταξύ Μαρτίου και Ιουνίου του περασμένου έτους για να δημιουργήσουν μια εικόνα ακτίνων Χ του παγετώνα. Αυτό τους επέτρεψε να ζωγραφίσουν μια εικόνα των αλλαγών στη «γραμμή γείωσης» του Thwaites, το σημείο όπου ο παγετώνας υψώνεται από τον πυθμένα της θάλασσας και μετατρέπεται σε πλωτό ράφι πάγου. Οι γραμμές γείωσης είναι κρίσιμες για τη σταθερότητα των φύλλων πάγου και ένα βασικό αδύναμο σημείο για τους Thwaites, αλλά ήταν δύσκολο να μελετηθούν.
«Στο παρελθόν, είχαμε μόνο σποραδικά δεδομένα για να το μελετήσουμε αυτό», είπε ο Έρικ Ρίνιο, καθηγητής επιστήμης συστημάτων της γης στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, στο Irvine και συν-συγγραφέας της μελέτης. «Σε αυτό το νέο σύνολο δεδομένων, που συλλέγεται καθημερινά και για αρκετούς μήνες, έχουμε σταθερές παρατηρήσεις για το τι συμβαίνει».
Παρακολούθησαν το θαλασσινό νερό να σπρώχνεται κάτω από τον παγετώνα για πολλά μίλια και μετά να ρέει ξανά, ακολουθώντας τον καθημερινό ρυθμό της παλίρροιας. Καθώς το νερό μπαίνει ορμητικά, αρκεί να ανυψωθεί η επιφάνεια του παγετώνα κατά εκατοστά, είπε ο Rignot στο CNN.
Πρότεινε ότι ο όρος «ζώνη γείωσης» μπορεί να είναι πιο κατάλληλος από τη «γραμμή γείωσης», επειδή, σύμφωνα με την έρευνά τους, μπορεί να κινηθεί σχεδόν 4 μίλια σε έναν παλιρροϊκό κύκλο 12 ωρών.
Η ταχύτητα του θαλασσινού νερού που κινείται σε σημαντικές αποστάσεις σε σύντομο χρονικό διάστημα αυξάνει το λιώσιμο των παγετώνων επειδή καθώς λιώνουν οι πάγοι, το γλυκό νερό ξεπλένεται και αντικαθίσταται από θερμότερο θαλασσινό νερό, είπε ο Rignot.
«Αυτή η διαδικασία εκτεταμένης, τεράστιας διείσδυσης θαλασσινού νερού θα ενισχύσει τις προβλέψεις για άνοδο της στάθμης της θάλασσας στην Ανταρκτική», πρόσθεσε.
Ο Τεντ Σκάμπος, ένας παγετωνολόγος στο Πανεπιστήμιο του Κολοράντο Μπόλντερ που δεν συμμετείχε στη μελέτη, χαρακτήρισε την έρευνα «συναρπαστική και σημαντική».
«Αυτό το αποτέλεσμα δείχνει μια διαδικασία που δεν έχει ληφθεί υπόψη στα μοντέλα μέχρι τώρα», είπε στο CNN. Και ενώ αυτά τα αποτελέσματα ισχύουν μόνο για ορισμένες περιοχές του παγετώνα, “αυτό θα μπορούσε να επιταχύνει τον ρυθμό απώλειας πάγου στις προβλέψεις μας”, είπε.
Μια αβεβαιότητα που πρέπει να αντιμετωπιστεί είναι εάν η ορμή του θαλασσινού νερού κάτω από το Thwaites είναι ένα νέο φαινόμενο ή αν είναι σημαντικό αλλά για καιρό άγνωστο, δήλωσε ο James Smith, θαλάσσιος γεωλόγος της British Antarctic Survey που δεν συμμετείχε στη μελέτη.
«Σε κάθε περίπτωση, είναι ξεκάθαρα μια σημαντική διαδικασία που πρέπει να ενσωματωθεί σε μοντέλα παγοκάλυπτων», είπε στο CNN.
Ο Noel Gourmelen, καθηγητής γεωσκόπησης στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου, είπε ότι η χρήση δεδομένων ραντάρ για αυτή τη μελέτη ήταν ενδιαφέρουσα. «Κατά ειρωνικό τρόπο, μαθαίνουμε πολλά περισσότερα για αυτό το περιβάλλον πηγαίνοντας στο διάστημα και χρησιμοποιώντας τις αυξανόμενες δορυφορικές μας δυνατότητες», είπε στο CNN.
Υπάρχουν ακόμα πολλές αβεβαιότητες σχετικά με το τι σημαίνουν τα αποτελέσματα της μελέτης για το μέλλον του Thwaites, δήλωσε ο Gourmelen, ο οποίος δεν συμμετείχε στην έρευνα. Δεν είναι επίσης σαφές πόσο διαδεδομένη είναι αυτή η διαδικασία στην Ανταρκτική, είπε στο CNN, «αν και είναι πολύ πιθανό αυτό να συμβαίνει και αλλού».
Αλλαγή καθεστώτος
Η Ανταρκτική, μια απομονωμένη και περίπλοκη ήπειρος, εμφανίζεται όλο και πιο ευάλωτη στην κλιματική κρίση.
Αναλύοντας δορυφορικά δεδομένα και χρησιμοποιώντας κλιματικά μοντέλα, διαπίστωσαν ότι αυτό το χαμηλό ρεκόρ «θα ήταν εξαιρετικά απίθανο χωρίς την επίδραση της κλιματικής αλλαγής».
Σε μια ξεχωριστή μελέτη που δημοσιεύθηκε επίσης τη Δευτέρα, ερευνητές από το British Antarctic Survey εξέτασαν τους λόγους για τα χαμηλά επίπεδα πάγου στη θάλασσα γύρω από την Ανταρκτική πέρυσι.
Το λιώσιμο του θαλάσσιου πάγου δεν επηρεάζει άμεσα την άνοδο της στάθμης της θάλασσας επειδή επιπλέει ήδη, αλλά έχει ως αποτέλεσμα τα παράκτια στρώματα πάγου και οι παγετώνες να εκτίθενται σε κύματα και ζεστό θαλασσινό νερό, καθιστώντας τα πολύ πιο ευάλωτα στο λιώσιμο και τη διάσπαση.
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν επίσης κλιματικά μοντέλα για να προβλέψουν την πιθανή ταχύτητα ανάκτησης μετά από τέτοια ακραία απώλεια θαλάσσιου πάγου, διαπιστώνοντας ότι ακόμη και μετά από δύο δεκαετίες, δεν θα επιστρέψει όλος ο πάγος.
«Ο αντίκτυπος εάν ο θαλάσσιος πάγος της Ανταρκτικής παρέμενε σε χαμηλά επίπεδα για περισσότερα από είκοσι χρόνια θα ήταν βαθύς, συμπεριλαμβανομένων των τοπικών και παγκόσμιων καιρικών συνθηκών», δήλωσε η Louise Sime, συν-συγγραφέας της μελέτης BAS, σε δήλωση.
Τα ευρήματα προσθέτουν στοιχεία από τα τελευταία χρόνια ότι η περιοχή αντιμετωπίζει «μόνιμη αλλαγή καθεστώτος», γράφουν οι συγγραφείς.
Για περισσότερες ειδήσεις και ενημερωτικά δελτία του CNN, δημιουργήστε έναν λογαριασμό στο CNN.com