Η ενέργεια που εκπέμπει η Diaba Konaté είναι αισθητή, ακόμη και στη συνομιλία μας στο υπερατλαντικό Zoom. Το λαμπερά χαμογελαστό αστέρι του κολεγίου ονειρευόταν να παίξει μπάσκετ στις ΗΠΑ ως νεαρό κορίτσι. Τον Δεκέμβριο του 2018, μετακόμισε από τη Γαλλία στις Ηνωμένες Πολιτείες με πλήρη υποτροφία από το State University του Αϊντάχο και αργότερα μεταγράφηκε στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, Irvine ως νεώτερη.
Τα κυριότερα στιγμιότυπα του κολεγίου του 23χρονου πόιντ γκαρντ περιλαμβάνουν μέσο όρο 8,7 πόντους, 2,9 ριμπάουντ, 3,6 ασίστ και 2,2 κλεψίματα ανά παιχνίδι ως νεαρός και κατατάχθηκε στους κορυφαίους 30 της χώρας σε ποσοστό ελεύθερων βολών και κατετάγη όγδοος στην ιστορία του σχολείου στη σεζόν του μονού με 63 κλεψίματα. Έφτασε επίσης τους 1.000 πόντους στην καριέρα της στο κολέγιο μετά από 20 πόντους της σεζόν σε μια ήττα από το UC Santa Barbara τον Φεβρουάριο του 2023.
Το ταξίδι της Ντιάμπα ξεκίνησε σε ηλικία 11 ετών, όταν μια δασκάλα σε σχολείο στο Παρίσι αναγνώρισε τις δυνατότητές της. Σύντομα εντάχθηκε στη γαλλική ομάδα νέων και κέρδισε μετάλλια με τις ομάδες U18 και U23. «Η Γαλλία με δίδαξε μπάσκετ», μου λέει, με τη γαλλική προφορά της να καλύπτει απαλά τα άπταιστα αγγλικά της. Νιώθεις βαθιά στοργή και περηφάνια όταν μιλάει για την πατρίδα της, αλλά υπάρχει ένα μεγάλο λάθος: δεν της επιτρέπεται να παίζει στη χώρα της μόνο και μόνο επειδή φοράει χιτζάμπ.
Η Γαλλική Ομοσπονδία Καλαθοσφαίρισης (FFBB) απαγορεύει τη χρήση «οποιουδήποτε εξοπλισμού με θρησκευτική ή πολιτική χροιά», κάτι που συνιστά διάκριση κατά των μουσουλμάνων γυναικών που φορούν καλύμματα κεφαλιού. Η κοσμικότητα στη Γαλλία, που ονομάζεται επίσης laïcité, έχει απαγορεύσει σε όσους φορούν θρησκευτικά ρούχα από πολλούς επίσημους δημόσιους θεσμούς, συμπεριλαμβανομένου του αθλητικού στίβου, σε μια συνεχή προσπάθεια να διαχωριστεί η θρησκεία από το κράτος. Με τους Αγώνες του Παρισιού να ξεκινούν τον Ιούλιο, η απόφαση της FFBB έχει προκαλέσει κριτική από όλο τον κόσμο. Οι επικριτές λένε ότι έρχεται σε αντίθεση με το πνεύμα των Ολυμπιακών Αγώνων και του αθλητισμού γενικότερα.
Σχετίζεται με: Caitlin Clark: Το Supernova ωθεί το γυναικείο μπάσκετ σε νέα ύψη
Η Ντιάμπα λέει ότι είναι «καρδιόπληκτη» για την απαγόρευση στη Γαλλία που την εμποδίζει να εμφανιστεί σε δημόσιους χώρους με το χιτζάμπ της. «Είναι σαν μια σχέση δύο ατόμων. Θέλω να τους πλησιάσω, αλλά κάνουν πίσω. Αγαπώ την πατρίδα μου, αλλά νιώθω ότι η Αμερική με αγαπάει περισσότερο».
Εκτός από τα εμπόδια στη Γαλλία, η φοιτήτρια κοινωνιολογίας είχε ένα αρκετά ομαλό ταξίδι στο μπάσκετ και δεν απολάμβανε τίποτα άλλο παρά την υποστήριξη των προπονητών, των συμπαικτών της και της οικογένειάς της.
Γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Παρίσι από γονείς εργατικής τάξης –ο πατέρας της είναι καθαριστής, η μητέρα της εργαζόταν σε εστιατόριο– που έφυγαν από το Μάλι για να χτίσουν μια καλύτερη ζωή για τα εννέα παιδιά τους. Η Ντιάμπα είναι η μόνη σφαιρίστρια ανάμεσα στα αδέρφια της.
Η εμπιστοσύνη του Ντιάμπα στο γήπεδο συνοδεύτηκε από ένα κύμα πίστης που ήρθε μετά από μια περίοδο βαθιάς ενδοσκόπησης κατά τη διάρκεια της πανδημίας του Covid. Το lockdown του 2020 την άφησε «πραγματικά μόνη» και την ανάγκασε να σταματήσει και να επαναξιολογήσει τη ζωή της. «Ήταν καιρός να αμφισβητήσω τον εαυτό μου. Πώς πρέπει να μοιάζει η ταυτότητά μου; Θέλω πραγματικά να παίξω μπάσκετ; Πόσο καλός είμαι ως μουσουλμάνος;» Μέσα από δάκρυα και προβληματισμό, η Ντιάμπα στράφηκε «στον Αλλάχ» και βρήκε απαντήσεις. Η πίστη της βάθυνε, όπως και η πεποίθηση και η πειθαρχία της στο παίξιμό της, με την αρχική καθημερινή ρουτίνα «να ξυπνήσει με αυτό». Φαγρί [dawn] Προσευχή και μετά σουτ καλάθια.» Είναι επίσης γνωστό ότι μερικές φορές έβριζε στο γήπεδο όταν ήταν απογοητευμένη. «Δεν είμαστε άγγελοι!» Γελάει.
Το 2020, η Diaba άρχισε επίσης να φοράει χιτζάμπ. Προσάρμοσε ανάλογα τη στολή της, προσθέτοντας από κάτω κολάν και μακρυμάνικα τοπ. Οι συμπαίκτες και οι προπονητές της την υποστήριξαν πλήρως, οι τελευταίοι της αγόρασαν ακόμη και αθλητικά χιτζάμπ.
Η Ντιάμπα προσπαθούσε συνεχώς να βελτιώνει το παιχνίδι της, παρατηρώντας από κοντά τις τεχνικές των μεγάλων Αμερικανών μπασκετμπολίστριων και βρίσκοντας έμπνευση όπου έβρισκε. Αναφέρει συγκεκριμένα τον πρώην θρύλο του WNBA Sue Bird και τον Kyrie Irving των Dallas Mavericks.
Αλλά η πραγματική της έμπνευση εντός και εκτός γηπέδου είναι ο Bilqis Abdul-Qaadir, του οποίου ο αγώνας και η αποφασιστικότητα εντυπωσιάζουν βαθιά τον Diaba. Ο Bilqis έγραψε ιστορία στο NCAA, καθώς έγινε ο πρώτος παίκτης με χιτζάμπ στο κολεγιακό μπάσκετ. Αλλά το 2013, αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τα επαγγελματικά παιχνίδια στην Ευρώπη λόγω της απαγόρευσης της Fiba για τα καλύμματα κεφαλής. Πάλεψε ακούραστα ενάντια στην απαγόρευση, η οποία τελικά άρθηκε το 2017.
«Ο αθλητισμός είναι ανθρώπινο δικαίωμα», λέει η Bilqis, τώρα εκπρόσωπος και εκτελεστική διευθύντρια του Muslim Girls Ball Too, το οποίο ίδρυσε για να ενθαρρύνει τις μουσουλμάνες γυναίκες να ασχοληθούν με τον αθλητισμό. «Παίζοντας μπάλα και φορώντας χιτζάμπ – ποιον βλάπτουμε; Πρέπει να έχουμε χώρο να κάνουμε αυτό που αγαπάμε και να μην χρειάζεται ποτέ να διαλέξουμε ανάμεσα στο πάθος και την πίστη μας».
Η Μπιλκίς μιλάει για μια «τριφύρα ταυτότητας» ως μουσουλμάνα, μαύρη γυναίκα. «Γεμίζω τόσα πολλά κενά και είναι τόσο δυνατό που οι άνθρωποι δεν είναι έτοιμοι για αυτό. Αλλά εκεί κάνουμε αλλαγές, μπορούμε να γράψουμε ιστορία», λέει.
Η Diaba έχει επίγνωση της δύναμης και των προκλήσεων που αντιμετωπίζει μια τέτοια trifecta που αντιπροσωπεύει, και παρόλο που την πίεσαν απρόθυμα να συμμετάσχει στην εκστρατεία αντί να επικεντρωθεί απλώς στο μπάσκετ, συμφωνεί ότι πρέπει να κάνετε δυσάρεστα πράγματα για να αλλάξετε συμβούν.
Η Diaba υποστηρίζεται από την αλληλεγγύη άλλων αθλητών και οργανισμών όπως η Διεθνής Αμνηστία και η Basket Pour Toutes (Μπάσκετ για Όλους), που ιδρύθηκαν από μουσουλμάνους παίκτες, προπονητές και συμμάχους και αγωνίζονται ενάντια στην απαγόρευση της FFBB. Μαζί δημοσίευσαν μια ανοιχτή επιστολή με πάνω από 80 υπογράφοντες τη φετινή Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, καλώντας για ίση πρόσβαση σε παίκτες όπως ο Ντιάμπα. «Ο αθλητισμός πρέπει να είναι ένα μέρος όπου μεγαλώνεις – όχι όπου εκτίθεσαι σε φανατισμό», λέει η συνιδρυτής του Hélène Bâ, επίσης μπασκετμπολίστρια με χιτζάμπ.
Επίσης από το Basket Pour Toutes είναι η Haifa Tilli, μια ερευνήτρια κοινωνιολογίας που έχει συμβάλει καθοριστικά στην ηγεσία της εκστρατείας από την αρχή. «Δεν μπορείτε να ισχυριστείτε ότι καταπολεμάτε τη βία κατά των γυναικών και ταυτόχρονα να ταπεινώνετε, να στιγματίζετε και να αποκλείετε ορισμένες αθλήτριες. «Δεν μπορείς να συγχαρείς τον εαυτό σου για τη θηλυκοποίηση του αθλητισμού στη Γαλλία και ταυτόχρονα να αφήσεις κάποιες γυναίκες στο περιθώριο ή να τις στείλεις στις εξέδρες», λέει.
Ένας άλλος βασικός συνήγορος είναι ο Athlete Ally, ένας LGBTQI+ οργανισμός που στοχεύει να εξυψώσει φωνές όπως του Diaba. «Η συλλογική απελευθέρωση είναι δυνατή μόνο μέσω συνειδητών συμμάχων», λέει η διευθύντρια επικοινωνίας της οργάνωσης, Joanna Hoffman. Τονίζει τη σημασία του «να υπερβούμε τα επίπεδα άνεσης για να αντιμετωπίσουμε ενεργά την καταπίεση που δεν μας επηρεάζει άμεσα». Δεν πρέπει ποτέ να αποκλείουμε από τον αθλητισμό μόνο και μόνο λόγω της προσωπικότητάς μας».
Γενικότερα, το γυναικείο μπάσκετ έχει κερδίσει δυναμική και προσοχή τα τελευταία χρόνια, με τη βοήθεια παικτών όπως η Κέιτλιν Κλαρκ, η οποία έγινε η παίκτρια με τα περισσότερα σκορ στην ιστορία του μπάσκετ του NCAA αυτή τη σεζόν και ανέβασε το προφίλ των γυναικών αθλητών. Αν και υπάρχει πρόοδος, η Ντιάμπα λέει ότι πρέπει να γίνουν περισσότερα για το γυναικείο μπάσκετ: περισσότερη κάλυψη από τα μέσα ενημέρωσης, περισσότερους πόρους και περισσότερες επενδύσεις. Μόνο τότε θα υπάρξει μεγαλύτερη πιθανότητα ένταξης και ισότητας για όλες τις γυναίκες στον αθλητισμό, συμπεριλαμβανομένων των μουσουλμάνων.
Η εστίαση του Diaba είναι τώρα στο να φτάσει στο NCAA Tournament, το αποκορύφωμα της σεζόν μπάσκετ στο κολέγιο. Η τύχη της ομάδας τους θα κριθεί στο Πρωτάθλημα Big West, που διεξάγεται αυτό το Σαββατοκύριακο. «Η ομάδα μου είναι εξαιρετική», λέει. «Έχουμε πραγματικά κίνητρο και αποφασισμένοι να πάμε. Αλλά αν δεν καταφέρουμε να γίνουμε πρωταθλητές, νομίζω ότι έχουμε μεγάλες πιθανότητες να χορέψουμε στο March Madness».
Το τουρνουά λήξης της σεζόν θα πραγματοποιηθεί το Ραμαζάνι, τον ισλαμικό μήνα της νηστείας, και η Ντιάμπα σκοπεύει να νηστέψει κατά τη διάρκεια των αγώνων. «Θέλω να συμμετέχω και να προκληθώ τόσο στην πίστη μου όσο και στο μπάσκετ μου», λέει.
Θα παίξει με σχισμένο μηνίσκο που έχει εδώ και τρία χρόνια, με αποτέλεσμα να είναι πιο προσεκτική παίκτρια, αλλά σχεδιάζει να υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση μετά το τουρνουά.
Οι ελπίδες σας για το μέλλον; «Ελπίζω ότι η γαλλική απαγόρευση θα αρθεί. Θέλω να παίξω μπάσκετ μπροστά στην οικογένειά μου. Θέλω να παίξω για τη Γαλλία. Και θέλω να παλέψω για άλλες γυναίκες σαν εμένα να έχουν πρόσβαση στον αθλητισμό».