Εγγραφείτε στο επιστημονικό ενημερωτικό δελτίο του CNN στο Wonder Theory. Εξερευνήστε το σύμπαν με νέα σχετικά με συναρπαστικές ανακαλύψεις, επιστημονικές προόδους και πολλά άλλα.
Μικροσκοπικά θραύσματα πρωτεΐνης και DNA που ανακτήθηκαν από οστά που ανακαλύφθηκαν σε δάπεδα σπηλαίων βάθους 8 μέτρων, αποκάλυψαν ότι οι Νεάντερταλ και οι άνθρωποι πιθανώς ζούσαν δίπλα-δίπλα στη βόρεια Ευρώπη ήδη πριν από 45.000 χρόνια.
Η γενετική ανάλυση απολιθωμάτων που βρέθηκαν σε μια σπηλιά κοντά στην πόλη Ranis στην ανατολική Γερμανία έδειξε ότι οι σύγχρονοι άνθρωποι κατασκεύασαν τα χαρακτηριστικά, σε σχήμα φύλλου πέτρινα εργαλεία που οι αρχαιολόγοι πίστευαν κάποτε ότι κατασκευάζονταν από τους Νεάντερταλ, τα ισχυρά χτισμένα ανθρωποειδή, που ζούσαν στην Ευρώπη μέχρι περίπου το 40.000. πριν από χρόνια.
Μέχρι τώρα, οι σύγχρονοι άνθρωποι ή ο Homo sapiens δεν ήταν γνωστό ότι ζούσαν τόσο βόρεια όσο η περιοχή όπου κατασκευάζονταν τα εργαλεία.
«Η τοποθεσία του σπηλαίου Ranis παρέχει στοιχεία για την πρώτη επέκταση του Homo sapiens στα υψηλότερα γεωγραφικά πλάτη της Ευρώπης. «Αποδεικνύεται ότι τα τεχνουργήματα από πέτρα που πιστεύεται ότι κατασκευάστηκαν από τους Νεάντερταλ ήταν στην πραγματικότητα μέρος της πρώιμης εργαλειοθήκης του Homo sapiens», δήλωσε ο ερευνητής Jean-Jacques Hublin, καθηγητής στο Collège de France στο Παρίσι και επίτιμος διευθυντής του κολεγίου de. Γαλλία Ινστιτούτο Μαξ Πλανκ για την Εξελικτική Ανθρωπολογία στη Λειψία της Γερμανίας σε δελτίο τύπου.
«Αυτό αλλάζει θεμελιωδώς όσα γνωρίζουμε για αυτήν την εποχή: ο Homo sapiens έφτασε στη βορειοδυτική Ευρώπη πολύ πριν την εξαφάνιση των Νεάντερταλ στη νοτιοδυτική Ευρώπη».
Η ανακάλυψη σημαίνει ότι οι δύο ομάδες που κάποτε διασταυρώθηκαν και άφησαν τους περισσότερους ανθρώπους στη ζωή σήμερα με ίχνη DNA του Νεάντερταλ μπορεί να αλληλεπικαλύπτονταν για αρκετές χιλιάδες χρόνια. Δείχνει επίσης ότι ο Homo sapiens, το είδος μας, έφτασε στα ψυχρά κλίματα της Βόρειας και Κεντρικής Ευρώπης μέσω των Άλπεων νωρίτερα από ό,τι πιστεύαμε.
Τρεις μελέτες που περιγράφουν λεπτομερώς τις ανακαλύψεις και τις εργαστηριακές αναλύσεις δημοσιεύθηκαν την Τετάρτη στα περιοδικά Nature και Nature Ecology & Evolution.
Τα πρώτα απολιθώματα του Homo sapiens βρέθηκαν βόρεια των Άλπεων
Η τεχνοτροπία των λίθινων εργαλείων που βρέθηκαν στο Ranis ανακαλύφθηκε επίσης σε άλλα μέρη της Ευρώπης, από τη Μοραβία και την ανατολική Πολωνία μέχρι τα βρετανικά νησιά, σύμφωνα με τις μελέτες. Οι αρχαιολόγοι αποκαλούν το στυλ του εργαλείου Lincombian-Ranisian-Jerzmanowician ή LRJ, σε σχέση με τις τοποθεσίες όπου εντοπίστηκε για πρώτη φορά.
Για να ανακαλύψει ποιος κατασκεύασε τα τεχνουργήματα, η ομάδα ανέσκαψε το Ilsenhöhle κοντά στο Ranis από το 2016 έως το 2022. Όταν το σπήλαιο ανασκάφηκε για πρώτη φορά τη δεκαετία του 1930, βρέθηκαν και αναλύθηκαν μόνο τα εργαλεία. Αυτή τη φορά η ομάδα κατάφερε να σκάψει βαθύτερα και πιο συστηματικά και τελικά ανακάλυψε ανθρώπινα απολιθώματα εκεί για πρώτη φορά.
«Η πρόκληση ήταν να ανασκάψουμε ολόκληρη την ακολουθία των 8 μέτρων από πάνω προς τα κάτω με την ελπίδα ότι κάποια αποθέματα είχαν απομείνει από την ανασκαφή της δεκαετίας του 1930», δήλωσε ο συν-συγγραφέας της μελέτης Marcel Weiss, ερευνητής στο Πανεπιστήμιο Friedrich-Alexander Erlangen-Nuremberg and the Max. Planck Institute for Evolutionary Anthropology, σε μια δήλωση. «Ήμασταν τυχεροί που βρήκαμε μια πέτρα πάχους 1,7 μέτρων που οι προηγούμενοι ανασκαφείς δεν μπορούσαν να προσπεράσουν. Αφού αφαιρέσαμε τον βράχο με το χέρι, τελικά ανακαλύψαμε τα στρώματα LRJ και ακόμη και ανθρώπινα απολιθώματα».
Ωστόσο, τα ανθρώπινα λείψανα δεν ήταν άμεσα αναγνωρίσιμα ανάμεσα στα εκατοντάδες θραύσματα οστών που ανακαλύφθηκαν κατά τη διάρκεια της εξαετούς ανασκαφής. Μόνο αργότερα η ομάδα γνώρισε οριστικά ότι υπήρχαν ανθρώπινα υπολείμματα στα ιζηματογενή στρώματα που περιείχαν τα λίθινα εργαλεία LRJ.
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν πρωτεΐνες που εξήχθησαν από θραύσματα οστών για να αναγνωρίσουν τα υπολείμματα ζώων και ανθρώπων που βρήκαν, μια τεχνική γνωστή ως παλαιοπρωτεομική. Επιτρέπει στους επιστήμονες να αναγνωρίζουν οστά ανθρώπων και ζώων όταν το σχήμα τους είναι ασαφές ή αβέβαιο. Χρησιμοποιώντας την ίδια τεχνική, η ομάδα κατάφερε επίσης να εντοπίσει ανθρώπινα υπολείμματα σε οστά που ανασκάφηκαν τη δεκαετία του 1930.
Ωστόσο, η ανάλυση πρωτεϊνών κατάφερε μόνο να αναγνωρίσει τα οστά ότι ανήκουν σε ανθρωποειδείς – μια κατηγορία που περιλαμβάνει τον Homo sapiens και τον Homo neanderthalensis, δηλαδή τους Νεάντερταλ. Για τη διάκριση μεταξύ των δύο, η ομάδα μπόρεσε να εξαγάγει θραύσματα αρχαίου DNA από τα 13 ταυτοποιημένα ανθρώπινα απολιθώματα.
«Επιβεβαιώσαμε ότι τα σκελετικά θραύσματα ανήκαν στον Homo sapiens», δήλωσε στο δελτίο Τύπου η συν-συγγραφέας της μελέτης Έλενα Ζαβάλα, μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Μπέρκλεϋ και στο Ινστιτούτο Εξελικτικής Ανθρωπολογίας Μαξ Πλανκ.
«Είναι ενδιαφέρον ότι πολλά θραύσματα είχαν τις ίδιες αλληλουχίες μιτοχονδριακού DNA – ακόμη και θραύσματα από διαφορετικές ανασκαφές», πρόσθεσε ο Zavala. «Αυτό υποδηλώνει ότι τα θραύσματα ανήκαν στο ίδιο άτομο ή ήταν μητρικά συγγενικά, συνδέοντας αυτά τα νέα ευρήματα με εκείνα πριν από δεκαετίες».
Απροσδόκητη προσαρμοστικότητα
Η χρονολόγηση των απολιθωμάτων και άλλων τεχνουργημάτων στο σπήλαιο με ραδιενεργό άνθρακα υποδηλώνει ότι αυτοί οι πρώτοι άνθρωποι ζούσαν εκεί πριν από περίπου 45.000 χρόνια, καθιστώντας τους τους πρώτους γνωστούς Homo sapiens που κατοικούσαν στη βορειοδυτική Ευρώπη.
Εκείνη την εποχή, η περιοχή είχε ένα εντελώς διαφορετικό κλίμα με συνθήκες χαρακτηριστικές της στέπας τούνδρας που επικρατούν στη σημερινή Σιβηρία. Κατά την ανασκαφή ανακαλύφθηκαν τάρανδοι, αρκούδες σπηλαίων, μάλλινοι ρινόκεροι και άλογα. Οι ερευνητές κατέληξαν επίσης στο συμπέρασμα ότι οι αρκούδες των σπηλαίων και οι ύαινες των σπηλαίων που έπεσαν σε χειμερία νάρκη χρησιμοποιούσαν κυρίως τη σπηλιά, όπου υπήρχε μόνο περιστασιακή ανθρώπινη παρουσία.
«Αυτό δείχνει ότι ακόμη και αυτές οι προηγούμενες ομάδες Homo sapiens που διασκορπίστηκαν σε όλη την Ευρασία είχαν ήδη κάποια ικανότητα προσαρμογής σε τέτοιες σκληρές κλιματικές συνθήκες», δήλωσε η συν-συγγραφέας Sarah Pederzani, μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιο της La Laguna στην Ισπανία, η οποία ηγήθηκε της μελέτη παλαιοκλίματος στην τοποθεσία. «Μέχρι πρόσφατα, πίστευαν ότι η ανθεκτικότητα στα ψυχρά κλίματα εμφανιζόταν μόνο αρκετές χιλιάδες χρόνια αργότερα, επομένως αυτό είναι ένα ενδιαφέρον και εκπληκτικό αποτέλεσμα», είπε, σύμφωνα με το δελτίο τύπου.
Ο William E. Banks, ερευνητής στο Πανεπιστήμιο του Μπορντό στη Γαλλία, είπε ότι οι μελέτες δείχνουν πώς οι νέες μέθοδοι επιτρέπουν στους αρχαιολόγους να μελετούν τοποθεσίες με πρωτοφανή λεπτομέρεια, βελτιώνοντας την ικανότητα να προσδιορίζουν ακριβώς πότε ήταν κατειλημμένη μια τοποθεσία.
«Οι ανακαλύψεις αντιπροσωπεύουν ένα άλλο σημαντικό κομμάτι του παζλ αυτής της πολιτιστικά και δημογραφικά πολύπλοκης εποχής στην Ευρώπη», σημείωσε ο Banks σε ένα σχόλιο που δημοσιεύτηκε παράλληλα με τις μελέτες. Ωστόσο, ο Banks, ο οποίος δεν συμμετείχε στην έρευνα, πρόσθεσε ότι οι αρχαιολόγοι «πρέπει να είναι προσεκτικοί ώστε να μην γενικεύουν τα αποτελέσματα από μία ή δύο τοποθεσίες».
Σημείωσε ότι οι πρόσφατες ανακαλύψεις υποδηλώνουν ότι οι Νεάντερταλ ήταν πολιτισμικά και γνωστικά πιο περίπλοκοι από ότι υποδηλώνουν τα κοινά στερεότυπα και ότι οι αρχαιολόγοι «δεν πρέπει απαραίτητα να υποθέτουν» ότι οι σύγχρονοι άνθρωποι είχαν πιο περίπλοκα στυλ κατά τη διάρκεια αυτής της κρίσιμης περιόδου πριν από την εξαφάνιση των Νεάντερταλ από πέτρινα εργαλεία.
Για περισσότερες ειδήσεις και ενημερωτικά δελτία του CNN, δημιουργήστε έναν λογαριασμό στο CNN.com