Μια νεαρή, γυμνή γυναίκα ξαπλωμένη σε ένα λευκό λινό κρεβάτι, φαινομενικά κοιμάται βαθιά. Ακριβώς πίσω, η υπηρέτρια της σκουπίζει το σεντόνι που την κάλυπτε – ή πιθανώς το ξαναβάζει. Αυτό το μίνι δράμα κρεβατοκάμαρας εκτελείται προς όφελος του ηδονολόγου στο πρώτο πλάνο. Φοράει ένα παλτό και έχει βγάλει το καπέλο του, αλλά εξακολουθεί να κρατάει το μπαστούνι του καθώς παρακολουθεί προσεχτικά.
Αν ποτέ μια εικόνα αποτυπώνει την έννοια του ανδρικού βλέμματος, είναι αυτός ο πίνακας. Μια σύγχρονη Ολυμπία από τον Σεζάν. Και είναι ενδιαφέρον και για άλλους λόγους. Είναι ένας από τους περίπου 50 πίνακες –συμπεριλαμβανομένων εκείνων των Ντεγκά, Μονέ, Μορισό, Πισάρο, Ρενουάρ και Σίσλεϋ– που τώρα θεωρούμε ότι είναι η αρχή του ιμπρεσιονιστικού κινήματος.
Απορριφθέντες από το καλλιτεχνικό κατεστημένο, αυτοί οι ριζοσπαστικοί νέοι καλλιτέχνες – που προτίμησαν τον εκθαμβωτικό αυθορμητισμό από τη στιλπνότητα, το χρώμα από την αντίθεση, τη μοντέρνα ζωή από τα παραδοσιακά θέματα – έδειξαν τη δουλειά τους ακριβώς πριν από 150 χρόνια σε ένα στούντιο φωτογράφου στη λεωφόρο των Capucines στο Παρίσι. Αφιέρωμα στην έκθεση αυτή με τίτλο Παρίσι 1874, εφεύρεση του ιμπρεσιονισμούμόλις άνοιξε στο Musée d’Orsay και θυμίζει μια κομβική στιγμή όχι μόνο στην ιστορία της τέχνης αλλά και στη γαλλική πρωτεύουσα.
Αυτή ήταν η αρχή της Μπελ Επόκ. Το Παρίσι είχε μεταμορφωθεί σε μεγάλο βαθμό από τις εκτεταμένες νέες λεωφόρους του Haussman. Ο Γαλλο-Πρωσικός Πόλεμος είχε τελειώσει. και η άνθηση της οικονομίας δημιούργησε μια νέα αίσθηση αισιοδοξίας και ενθουσιασμού. Ο κόσμος είχε περισσότερα χρήματα και περισσότερο ελεύθερο χρόνο. Τα ηλιόλουστα απογεύματα πήγαιναν στο πρόσφατα αναπτυγμένο Bois de Boulogne, τα Σαββατοκύριακα πήγαιναν στη θάλασσα και τα βράδια πήγαιναν σε συναυλίες σε καφέ και στο θέατρο. Μια εντυπωσιακή νέα όπερα – το Palais Garnier – επρόκειτο να αναδυθεί από τις στάχτες της παλιάς.
Τα επόμενα 40 χρόνια, το Παρίσι έγινε η πιο όμορφη, δυναμική και τολμηρή πόλη στον κόσμο. Και οι ιμπρεσιονιστές ήταν εκεί για να αποτυπώσουν την ατμόσφαιρα και τον ενθουσιασμό. Φυσικά υπήρξαν εντάσεις. Η κριτική του Σεζάν για το ανδρικό βλέμμα θυμίζει τη σκοτεινή πλευρά της νυχτερινής ζωής του Παρισιού. Οι οίκοι ανοχής άκμασαν, το Moulin Rouge και το Folies Bergères άκμασαν. Αλλά και οι γυναίκες άρχισαν να αποκτούν νέες ελευθερίες και δύο από τους κορυφαίους καλλιτέχνες του ιμπρεσιονισμού ήταν η Berthe Morisot -η οποία παρουσίασε εννέα πίνακες στην έκθεση του 1874- και, λίγο αργότερα, η Mary Cassatt.
Αυτό που είναι εντυπωσιακό σήμερα είναι πόσο μεγάλο μέρος της αισθητικής της Belle Époque εξακολουθεί να κυριαρχεί στην πόλη – από την αρχιτεκτονική Art Nouveau στον Πύργο του Άιφελ μέχρι τα καφέ στα πεζοδρόμια – και πόσο λίγα έχουν διεισδύσει στην πόλη τα τελευταία 150 χρόνια. Μόνο το Tour de Montparnasse και οι μακρινοί ουρανοξύστες της La Défense ρίχνουν μερικές σκιές στο ανθρώπινο μέγεθος της πόλης.
Αλλά αυτή είναι η επιφανειακή γοητεία του Παρισιού: ο καθένας μπορεί να το απολαύσει κάνοντας μια βόλτα στους δρόμους, τις πλατείες και τους κήπους. Για μένα, η πραγματική γοητεία βρίσκεται στους πίνακες, οι οποίοι όχι μόνο σηματοδοτούν τις απαρχές της μοντέρνας τέχνης, αλλά αφηγούνται και την καθημερινή ζωή κατά τη διάρκεια της Belle Époque. Και (εφόσον αποφεύγετε τους Ολυμπιακούς Αγώνες, που διαρκούν από τις 26 Ιουλίου έως τις 11 Αυγούστου) δεν υπήρξε ποτέ καλύτερη στιγμή για να εξερευνήσετε την εκπληκτική καλλιτεχνική κληρονομιά της πόλης. Εδώ είναι ο οδηγός μας.
Ιμπρεσιονιστικό Παρίσι
Musee d’Orsay
Η ειδική έκθεση για την επέτειο, Παρίσι 1874: Εφεύρεση του Ιμπρεσιονισμού, θα διαρκέσει έως τις 14 Ιουλίου. Αλλά εξοικονομήστε χρόνο και για την υπόλοιπη συλλογή του μουσείου. Πολλά από τα ιμπρεσιονιστικά στιγμιότυπα που δημιουργήθηκαν μετά το 1874, καθώς και μερικά προηγούμενα έργα, βρίσκονται στη μόνιμη συλλογή. Ένα από τα αγαπημένα μου είναι το υπέροχο χειμερινό τοπίο του Μονέ, Καρακάξα. Ο ίδιος ο χώρος – ο σιδηροδρομικός σταθμός Orsay – είναι επίσης ένα επίκεντρο της Belle Epoque και χτίστηκε για τη μεγάλη Έκθεση Universelle το 1900. Φροντίστε να κλείσετε ένα χρονικό διάστημα την ίδια στιγμή που κάνετε κράτηση για το ταξίδι σας στο Παρίσι – θα είναι μια δημοφιλής έκθεση.
Είσοδος: 16 €/13,70 £ (musee-orsay.fr)
Musee de l’Orangerie
Οι δύο σειρές πινάκων με νούφαρα που έφτιαξε ο Μονέ για το κτίριο Orangery στους κήπους Tuileries είναι το αποκορύφωμα των πολλών μελετών του για τους κήπους του στο Giverny. Δύο ελλειπτικές αίθουσες σχεδιάστηκαν για να εκθέσουν τα έργα, τα οποία ο Μονέ δώρισε τελικά στο γαλλικό κράτος ως μνημείο στο τέλος του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, αν και το μουσείο άνοιξε μόλις το 1927, ένα χρόνο μετά τον θάνατό του.
Κάτω στο ίδιο κτίριο βρίσκεται η εντυπωσιακή συλλογή ιμπρεσιονιστικής και μεταγενέστερης τέχνης του συλλέκτη Paul Guillaume, η οποία περιλαμβάνει περισσότερους από 20 πίνακες του Ρενουάρ και αρκετών Σεζάν – συμπεριλαμβανομένων μερικών από τα πρώτα πειράματά του με τον ιμπρεσιονισμό, καθώς και έργα των Μοντιλιάνι και Ματίς και αρκετών πρώιμων Πικάσο. .
Είσοδος: 12,50 €/10,70 £ (musee-orangerie.fr)
Μουσείο Marmottan Monet
Αυτό το πρώην κυνηγετικό καταφύγιο, τώρα ένα υπέροχο αρχοντικό, στην άκρη του Bois de Boulogne στεγάζει μια εκτενή επιλογή έργων του Berthe Morisot και, σε μια ειδική γκαλερί, μια πρωτοποριακή συλλογή από πίνακες του Monet, δωρεά του γιου του Michel. το 1966. Αυτά περιλαμβάνουν Impression, Soleil Levant (1872) – που έδωσε το όνομά του στο κίνημα και αυτή τη στιγμή εκτίθεται στο Musée d’Orsay – και περίπου 20 πίνακες ζωγραφικής του τελευταίου κήπου και νούφαρου του Μονέ, μερικά παραδείγματα της σειράς του Καθεδρικός Ναός της Ρουέν και το Παλάτι του Γουέστμινστερ, και περιέργεια όπως τα τοπία από τα ταξίδια του στη Νορβηγία το 1895, τα ολλανδικά χωράφια με τουλίπες το 1877 και μια υπέροχη αφήγηση με τρένα ατμού στο Gare St. Lazare το 1877. Υπάρχει επίσης ένα πρώιμο πορτρέτο του από τον Renoir το 1873.
Είσοδος: 14 €/12 £ (marmottan.fr)
Le Petit Palais
Το Petit Palais είναι ένα από τα λίγα μουσεία της πόλης όπου η είσοδος είναι δωρεάν για όλους. Είναι ένα μουσείο τεχνών και χειροτεχνίας που χτίστηκε αρχικά, μαζί με το Grand Palais απέναντι, για την Παγκόσμια Έκθεση του 1900. Περιλαμβάνει δύο γκαλερί με σημαντικούς πίνακες ιμπρεσιονιστών και συγχρόνων τους, συμπεριλαμβανομένου του Σεζάν Τρεις λουόμενοιτου Ρενουάρ Πορτρέτο της κυρίας Μπονιέρες και του Μονέ Δύση του ήλιου στον Σηκουάνα κοντά στο Lavacourt, από το 1878.
Είσοδος: ελεύθερη (petitpalais.paris.fr)
Μουσείο της Μονμάρτρης
Το πρώην σπίτι του Ρενουάρ φιλοξενεί μια μόνιμη συλλογή από πίνακες, αφίσες και σχέδια, καθώς και εκθέσεις που εξηγούν την ιστορία ενός πρώην χωριού στα περίχωρα της πόλης και τις διασυνδέσεις του με τους ιμπρεσιονιστές και τη μετέπειτα καλλιτεχνική κοινότητα. Το 1912, ένα από τα αγαπημένα μοντέλα του Ρενουάρ, η Σουζάν Βαλαντόν —η οποία έγινε και η ίδια ζωγράφος— και ο γιος της, ο καλλιτέχνης Μορίς Ουτριλό, μετακόμισαν και το μουσείο αναδημιουργούσε το στούντιο της στη σοφίτα με βόρεια πλευρά.
Είσοδος 15 €/12,80 £ (museedemontmartre.fr/en/)
Βραδιές Belle Époque
Όπερα Γκαρνιέ
Οι χορευτές μπαλέτου και οι σκηνές της θεατρικής ζωής – ιδιαίτερα οι κοινωνικές εντάσεις μεταξύ των ζευγαριών στα κουτιά – ήταν δημοφιλή θέματα για αρκετούς ιμπρεσιονιστές ζωγράφους. Δεν υπάρχει τίποτα σαν μια επίσκεψη στην Όπερα Garnier για να αποτυπώσετε ξανά την ατμόσφαιρα, αλλά κλείστε εισιτήρια πολύ νωρίτερα (operadeparis.fr/en).
του Μαξίμ
Το πιο ατμοσφαιρικό εστιατόριο του Παρισιού είναι μια αρ νουβό υπερβολή με βαθύ κόκκινο και μοβ, βιτρό, τοιχογραφίες γυμνών νυμφών, λάμπες με λουλούδια και μια σκηνή καμπαρέ. Άνοιξε το 1893 ακριβώς στην Place de la Concorde, αλλά το σημερινό εσωτερικό χρονολογείται από το 1900 και ένα κουπέ Perrier Jouët σας μεταφέρει γρήγορα πίσω στην Μπελ Επόκ. Το Maxim’s μόλις άνοιξε ξανά μετά την ανακαίνιση και σερβίρει ένα αναζωογονητικά σύντομο κλασικό γαλλικό μενού (προτείνω το Tarte Fine με άγρια μανιτάρια, ακολουθούμενο από τα χτένια Saint-Jacques που σερβίρονται με σπαστές πατάτες με βότανα και beurre blanc).
Κύρια μαθήματα από 41 €/35 £ (maxims-de-paris.com/de).
Le Train Bleu
Μόνο στο Παρίσι θα πηγαίνατε στο σιδηροδρομικό σταθμό για δείπνο, αλλά μόνο στο Παρίσι μπορείτε να πάρετε τόσο καλό φαγητό και υπέροχο περιβάλλον. Τα επικαλυμμένα δερμάτινα παγκάκια, τα μεγάλα τοξωτά παράθυρα, οι αστραφτεροί πολυέλαιοι, τα χρυσά γείσα που υποστηρίζονται από γυψομάρμαρο και οι οροφές και οι τοίχοι ζωγραφισμένοι με σκηνές από τις Άλπεις και τη νότια Γαλλία αποκαλύφθηκαν στο Gare de Lyon το 1901.
Μενού τριών πιάτων από 74 €/63 £ (le-train-bleu.com/de).
Είδη πρώτης ανάγκης
Ο Nick Trend ήταν επισκέπτης στο Le Meurice (dorchestercollection.com), το οποίο προσφέρει δίκλινα δωμάτια από 1.528 £ ανά διανυκτέρευση με πρωινό. Το ξενοδοχείο ήταν δημοφιλές στους Βρετανούς επισκέπτες στο Παρίσι στα τέλη του 19ου αιώνα και η θέα από τα δωμάτια στη Rue de Rivoli μοιάζει πολύ με τη θέα του Monet στους κήπους Tuileries, που παρουσιάστηκε στην Τρίτη Έκθεση Ιμπρεσιονιστών το 1877 και τώρα βρίσκεται στο Marmottan Monet. Το ξενοδοχείο προσφέρει μια δίωρη περιήγηση με τα πόδια στον Μονέ σε άλλες κοντινές τοποθεσίες όπου ζωγράφιζε και περιλαμβάνει είσοδο στο Musée de l’Orangerie για να δείτε τα νούφαρα (1.070 € ανά άτομο).
Η Eurostar (eurostar.com) προσφέρει πτήσεις με επιστροφή από Λονδίνο St Pancras προς Gare du Nord από 78 £. Κάντε κράτηση εβδομάδες ή μήνες νωρίτερα για να λάβετε τις καλύτερες τιμές, ειδικά όσο πλησιάζουν οι Ολυμπιακοί Αγώνες.