Για πολλούς ανθρώπους, το 2023 – που επιβεβαιώθηκε από τη NASA ως η πιο ζεστή χρονιά που έχει καταγραφεί – σημαδεύτηκε από ακραία καιρικά φαινόμενα, καταπιεστικούς καύσωνες και πυρκαγιές. Οι ερευνητές του κλίματος ήταν επίσης ανήσυχοι ένα viral γράφημα στα social media δείχνει πόσο διαφέρει η θερμοκρασία της επιφάνειας της θάλασσας του Βόρειου Ατλαντικού από τον ιστορικό μέσο όρο.
Το διάγραμμα δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά τον Απρίλιο από τον Δρ. Ο Τόμας Σμιθ, αναπληρωτής καθηγητής Περιβαλλοντικής Γεωγραφίας στο London School of Economics, μοιράστηκε και ήταν ένα από τα πολλά, παρόμοια ανησυχητικά γραφήματα που έδειχναν ότι η θερμοκρασία της επιφάνειας της θάλασσας στον κόσμο είχε φτάσει σε υψηλό επίπεδο ρεκόρ – και δεν έδειχνε σημάδια υποχώρησης.
Αυτό είναι τόσο ασυνήθιστο. Αυτό είναι ένα *τεράστιο* ποσό ενέργειας που μεταφέρεται στην ατμόσφαιρα. Αναμένονται ακραίες θερμοκρασίες και καταιγίδες ρεκόρ. Μόνο τα κορυφαία μέτρα των ωκεανών μας αποθηκεύουν τόση ενέργεια όση ολόκληρη η ατμόσφαιρα. Ανησυχώ πολύ για το 2024. https://t.co/7rfyJeZMaA
— Δρ. Thomas Smith 🔥🌏 (@DrTELS) 24 Απριλίου 2023
Οι αυξήσεις της θερμοκρασίας της επιφάνειας της θάλασσας (SST) είναι σημαντικές, όπως το θέτει η Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος των ΗΠΑ, επειδή μπορούν να έχουν «βαθιές επιπτώσεις» στο παγκόσμιο κλίμα. Μπορούν να οδηγήσουν σε αύξηση της ποσότητας των ατμοσφαιρικών υδρατμών πάνω από τους ωκεανούς, αυξάνοντας την πιθανότητα ακραίων καιρικών φαινομένων όπως έντονη βροχή και χιόνι.
Επιπλέον, μπορούν να αλλάξουν τα ίχνη των καταιγίδων, προκαλώντας δυνητικά ξηρασίες σε ορισμένες περιοχές και παρατείνοντας την ανάπτυξη βακτηρίων που μπορούν να μολύνουν τα θαλασσινά και να προκαλέσουν τροφιμογενείς ασθένειες.
Στην πραγματικότητα, το Bulletin of the Atomic Scientists την Τρίτη ανέφερε το SST ως έναν από τους λόγους που το «Ρολόι της Κρίσης» είναι πιο κοντά στα μεσάνυχτα από ποτέ.
Στις 21 Ιανουαρίου 2024, ο Δρ. Σιδηρουργός κοινοποίησε μια ενημέρωση στην viral ανάρτησή του το 2023: «Αυτό το tweet έγινε viral και έγινε πρωτοσέλιδο τον Ιούνιο του 2023, δύο μήνες αφότου ανησυχούσα για πρώτη φορά για τις θερμοκρασίες της επιφάνειας της θάλασσας».
Συνέχισε να μοιράζεται αυτήν την ενημερωμένη έκδοση του διαγράμματος, η οποία δεν είναι καθόλου ευχάριστη να δεις.
«Έχουν περάσει επτά μήνες από τότε και ο Βόρειος Ατλαντικός έχει περάσει τώρα 321 συνεχόμενες ημέρες σπάζοντας καθημερινά ρεκόρ SST. Δεν υπήρξε καμία ένδειξη βελτίωσης φέτος, με τα νέα δεδομένα για το 2024 να δείχνουν ένα συνεχές μοτίβο θερμοκρασιών που σπάνε ρεκόρ», πρόσθεσε ο Δρ. πρόσθεσε ο Σμιθ.
Γιατί έσπασαν τόσο τακτικά τα ρεκόρ το 2023 και το 2024;
Πέρυσι, το Ελ Νίνιο – ένα κλιματικό φαινόμενο που συμβαίνει κάθε δύο έως επτά χρόνια – ανέβασε τις θερμοκρασίες του αέρα στην επιφάνεια και ένα σύστημα υψηλής πίεσης πάνω από τον Ατλαντικό μπορεί να έκανε τη διαφορά.
Σύμφωνα με τον Δρ. Ωστόσο, ο Smith μπορεί να παίζει έναν άλλο παράγοντα που ο ίδιος και άλλοι επιστήμονες πιστεύουν ότι μπορεί να έχει αγνοηθεί για αρκετές δεκαετίες.
Αυτή την εβδομάδα είπε στο Yahoo News UK: «Τα τελευταία χρόνια, πολύ περισσότερο ηλιακό φως φαίνεται να απορροφάται από την επιφάνεια του ωκεανού. Αυτό συμπίπτει με τους μεταβαλλόμενους κανονισμούς γύρω από τα καύσιμα πλοίων και νομίζω ότι θα ήταν σοφό να μην αγνοηθεί αυτή η σύμπτωση».
Η απόφαση που ελήφθη το 2020 για τον καθαρισμό της διεθνούς ναυτιλίας με τη μείωση των εκπομπών οξειδίων του θείου ελήφθη για τη βελτίωση της ποιότητας του αέρα και την προστασία της υγείας των ανθρώπων από αυτό το επικίνδυνο αέριο. Ο Δρ. Ωστόσο, ο Smith προειδοποιεί ότι θα μπορούσε να έχει ακούσιες επιπτώσεις στην κλιματική αλλαγή που έχουν «μασκάρει» εδώ και πολλά χρόνια.
«Γνωρίζουμε ότι τα αερολύματα – τα σωματίδια της ατμοσφαιρικής ρύπανσης – είναι σημαντικά για την αντανάκλαση του ηλιακού φωτός. [They] είναι επίσης σημαντικά για το σχηματισμό νεφών που αντανακλούν το φως του ήλιου στα χαμηλότερα μέρη της ατμόσφαιρας.” Αυτό σημαίνει, λέει, ότι τέτοια ρύπανση πιθανότατα βοήθησε “να μας κρατήσει πιο δροσερούς από ό,τι θα ήμασταν διαφορετικά”.
«Αυτό το φαινόμενο ήταν πολύ μεγαλύτερο στις δεκαετίες του 1950 και του 1960, όταν η βιομηχανία και οι μεταφορές ήταν πολύ πιο ρυπογόνες από ό,τι σήμερα, και πιστεύουμε ότι αυτό μπορεί να καθυστέρησε την υπερθέρμανση του θερμοκηπίου κατά μερικές δεκαετίες πριν αρχίσουμε να καθαρίζουμε την ατμόσφαιρα».
Βιβλιογραφικές συστάσεις
«Αλλά μόλις αρχίσουμε να καθαρίζουμε την ατμόσφαιρα από τη ρύπανση από σωματίδια, είναι η επίδραση της θέρμανσης του διοξειδίου του άνθρακα που αρχίζει να κυριαρχεί στο παγκόσμιο μοτίβο θερμοκρασίας».
Αν και δεν υπάρχει ομόφωνη επιστημονική συναίνεση σχετικά με αυτό το πιθανό φαινόμενο, ο Δρ. Ο Smith επισημαίνει μια μελέτη του 2023 που δημοσιεύτηκε στο Oxford Open Climate Change, η οποία περιγράφει αυτή τη μάχη μεταξύ της λιγότερης ατμοσφαιρικής ρύπανσης και της αυξανόμενης θέρμανσης ως «Φαουστιανή συμφωνία». Το έγγραφο προτείνει ότι η μείωση των εκπομπών αεροζόλ από το 2010 είναι πιθανό να επιταχύνει την θέρμανση, πράγμα που σημαίνει ότι θα μπορούσαμε να φτάσουμε σε θερμοκρασία 2°C πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα μέχρι το 2050.
«Φυσικά θέλουμε οπωσδήποτε να το αποφύγουμε αυτό μέχρι το έτος 2100. «Επομένως, εάν αυτό συμβεί νωρίτερα, θα μπορούσαμε να εξετάσουμε τα ακραία καιρικά φαινόμενα», είπε ο Δρ. Σιδηρουργός. Προειδοποίησε ότι η επίτευξη του ορού των 2°C μέχρι τα μέσα αυτού του αιώνα θα συνέβαινε «πολύ πιο γρήγορα από ό,τι σχεδιάζουν οι περισσότερες κυβερνήσεις».
Πώς θα μπορούσαμε να βγούμε από αυτό;
Η καλύτερη επιλογή είναι να φτάσετε στο καθαρό μηδέν όσο το δυνατόν γρηγορότερα, λέει ο Δρ. Smith, προσθέτοντας: «Είναι πραγματικά σημαντικό να καταλάβουμε ότι το μακροπρόθεσμο πρόβλημα εδώ είναι τα αέρια του θερμοκηπίου».
Άλλοι πιστεύουν ότι μια άλλη πιθανή λύση είναι η γεωμηχανική, κάτι που ο Dr. τόνισε ο Σμιθ και ότι δεν το υποστηρίζει. «Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει την επανεισαγωγή σωματιδίων στην ατμόσφαιρα των ωκεανών, αλλά πιθανώς και καθαρότερων σωματιδίων όπως κρυστάλλους αλατιού. Η χρήση ενός λεπτού θαλάσσιου σπρέι βοηθά στη δημιουργία νεφών που έχουν εξαφανιστεί με τα καθαρότερα καύσιμα».
Λέει ότι πιο «ακραίες» επιλογές περιλαμβάνουν την απελευθέρωση αερολυμάτων στη στρατόσφαιρα, παρόμοια με μια ηφαιστειακή έκρηξη, η οποία μπορεί να συμβάλει στην προσωρινή ψύξη. «Υπάρχουν πάλι κάποιοι που υποστηρίζουν τον συνεχή ψεκασμό της στρατόσφαιρας με αυτά τα ανακλαστικά στοιχεία για να αντισταθμιστεί η θέρμανση του θερμοκηπίου και να μας δοθεί λίγος χρόνος για να φτάσουμε στο καθαρό μηδέν».
Τελικά, ο Δρ. Ο Smith είπε ότι θα πρέπει όλοι να κάνουμε επιλογές ως άτομα για να μειώσουμε τις εκπομπές άνθρακα και ότι οι κυβερνήσεις θα πρέπει να εισαγάγουν φόρους άνθρακα για να βοηθήσουν στη χρηματοδότηση των αντισταθμίσεων. «Υπάρχουν λίγα κίνητρα για τους ανθρώπους να μειώσουν το αποτύπωμά τους άνθρακα», προσθέτει.
“Περισσότερο από μια ταλαιπωρία”
Όταν ρωτήθηκε τι θα μπορούσαμε να περιμένουμε σε ένα χειρότερο σενάριο εάν οι παγκόσμιες θερμοκρασίες αυξηθούν πάνω από 2°C μέχρι τα μέσα του αιώνα, το χειρότερο σενάριο είναι μια ανησυχητική εικόνα.
«Η μεγαλύτερη ανησυχία σας πρέπει να είναι η ασφάλεια των τροφίμων και του νερού», εξηγεί ο Δρ. Σιδηρουργός. «Γι’ αυτό οι άνθρωποι πρέπει να ανησυχούν για τη θέρμανση κατά 2°C.» Δεν μιλάμε για ενοχλήσεις εδώ.
«Μιλάμε για το αν μπορείτε να αγοράσετε φαγητό στο σούπερ μάρκετ ή αν έχετε καθαρό νερό από τη βρύση. Ήδη παλεύουμε με 1°C θέρμανσης σε ορισμένα σημεία. Θα μπορούσαμε να δούμε απώλεια 30-40% στην παγκόσμια παραγωγή υδατανθράκων κατά 2,5°C.
Ο Δρ. Ο Σμιθ δεν είναι ο μόνος που το λέει αυτό. Μια πρόσφατη μελέτη της NASA προειδοποίησε ότι εάν οι θερμοκρασίες συνεχίσουν να ανεβαίνουν πάνω από τους 2°C, θα μπορούσαμε να αντιμετωπίσουμε ένα πλήθος προβλημάτων ταυτόχρονα. «Οι κλιμακούμενες επιπτώσεις όλων των ακραίων κλιματικών συνθηκών που μελετήθηκαν θα μπορούσαν να προκαλέσουν σημαντικές ζημιές σε κοινότητες και οικονομίες, όπως οι πυρκαγιές, οι πλημμύρες, οι κατολισθήσεις και οι αποτυχίες των καλλιεργειών που θα μπορούσαν να προκύψουν».
Η κοινοβουλευτική έρευνα προειδοποιεί επίσης ότι η κλιματική αλλαγή σημαίνει ότι «τα συχνά και σοβαρά ακραία καιρικά φαινόμενα αναμένεται να οδηγήσουν σε αύξηση της «βίαιης μετατόπισης» και ότι οι επιπτώσεις της «αργής έναρξης» της κλιματικής αλλαγής αναμένεται να καταστήσουν μη κατοικήσιμες τις πιο πληγείσες περιοχές. “”.
Ο Δρ. Ο Smith προσθέτει: «Δεν μιλάμε για μικρές αλλαγές που μπορεί να χρειαστεί να κάνετε. Ουσιαστικά, έχει να κάνει με το αν μπορείτε να αγοράσετε τρόφιμα σε μια οικονομία που εξαρτάται από τις εισαγωγές. Θα προτιμούσα να μην πάμε τόσο μακριά… Θα προτιμούσα να διατηρηθεί η ασφάλειά μας, και αυτό περιλαμβάνει τον περιορισμό της κλιματικής αλλαγής όσο το δυνατόν γρηγορότερα».