Η κυβέρνηση κατηγόρησε την ΕΕ για διπλά μέτρα και σταθμά, αφού η Ιρλανδία υποσχέθηκε να στείλει αιτούντες άσυλο στη Βρετανία, παρά το γεγονός ότι η Γαλλία αρνείται να δεχτεί πίσω μετανάστες από τη Μάγχη.
Η διαμάχη ξέσπασε όταν ανώτεροι Ιρλανδοί υπουργοί δήλωσαν ότι θα συντάξουν νομοθεσία έκτακτης ανάγκης για να στείλουν πίσω τους πρόσφυγες που έφτασαν από το Ηνωμένο Βασίλειο για να αποφύγουν την απέλαση στη Ρουάντα.
Ωστόσο, οι υπουργοί των Τόρις πιστεύουν ότι η πρόταση είναι «μη εκκίνηση», καθώς δεν μπορούν να στείλουν τους αιτούντες άσυλο που φτάνουν με μικρά σκάφη κατά μήκος της Μάγχης πίσω στη Γαλλία.
Πηγή της βρετανικής κυβέρνησης δήλωσε: «Δεν θα δεχθούμε αιτήσεις ασύλου από την ΕΕ μέσω της Ιρλανδίας έως ότου η ΕΕ αποδεχθεί ότι μπορούμε να τις στείλουμε πίσω στη Γαλλία. Είμαστε πλήρως επικεντρωμένοι στην εφαρμογή του σχεδίου μας για τη Ρουάντα και θα συνεχίσουμε να το κάνουμε». οι Γάλλοι να σταματήσουν τα σκάφη να διασχίσουν τη Μάγχη».
Χθες το βράδυ η Daily Mail ανέφερε ότι διεθνείς φοιτητές, εργαζόμενοι και επισκέπτες υποβάλλουν αίτηση για άσυλο για να παραμείνουν στο Ηνωμένο Βασίλειο από την πίσω πόρτα.
Τα στοιχεία που βλέπει η εφημερίδα δείχνουν ένα ρεκόρ 21.525 αιτήσεων ασύλου που υποβλήθηκαν από κατόχους βίζας το έτος έως τον Μάρτιο του 2023, μια ετήσια αύξηση 154%.
Τη Δευτέρα, το υπουργείο Εσωτερικών θα αρχίσει να κρατά αιτούντες άσυλο που πρόκειται να απελαθούν στη Ρουάντα. Η κυβέρνηση ελπίζει ότι οι πρώτες πτήσεις θα απογειωθούν το καλοκαίρι.
Αυτό έρχεται εν μέσω αριθμού ρεκόρ μεταναστών που διέσχισαν τη Μάγχη πριν από τα τέλη Απριλίου, με τα στοιχεία του Υπουργείου Εσωτερικών την Κυριακή να δείχνουν τον υψηλότερο συνολικό αριθμό αφίξεων μέχρι στιγμής.
Την περασμένη εβδομάδα, ο υπουργός Εξωτερικών Λόρδος Κάμερον πρότεινε ότι μια συμφωνία επαναπατρισμού μεταναστών με τη Γαλλία για να βοηθήσει στη διάλυση συμμοριών λαθρεμπορίου και να σταματήσει τους ανθρώπους να κάνουν το επικίνδυνο ταξίδι στη Μάγχη ήταν «απλά αδύνατη» μετά το Brexit.
Είπε ότι «η κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε» σημαίνει ότι μια συμφωνία για την αποστολή μεταναστών πίσω στη Γαλλία αφού αποβιβαστούν στη Βρετανία, η οποία ίσχυε όταν ήταν πρωθυπουργός, δεν θα μπορούσε να επαναληφθεί.
Την περασμένη εβδομάδα, ο Μάικλ Μάρτιν, ο Ιρλανδός αναπληρωτής πρωθυπουργός, είπε ότι η πολιτική της Βρετανίας στη Ρουάντα είχε «επίπτωση στην Ιρλανδία», επειδή οι άνθρωποι «φοβόντουσαν» να παραμείνουν στο Ηνωμένο Βασίλειο και αντ’ αυτού ζητούσαν άσυλο στην Ιρλανδία.
Μετά τα σχόλιά του, η Helen McEntee, η υπουργός Δικαιοσύνης της Ιρλανδίας, συζήτησε το σχέδιο αποστολής αιτούντων άσυλο πίσω στο Ηνωμένο Βασίλειο στον εθνικό τηλεοπτικό σταθμό RTE την Κυριακή.
Ο Σάιμον Χάρις, ο Ιρλανδός πρωθυπουργός, ζήτησε να τεθούν οι προτάσεις ενώπιον του υπουργικού συμβουλίου του αυτή την εβδομάδα, καθώς αντιμετωπίζει αυξανόμενη δημόσια πίεση για την αύξηση του αριθμού των μεταναστών.
Η κ. McEntee είπε: «Η κύρια εστίασή μου ως υπουργός Δικαιοσύνης είναι να διασφαλίσω ότι έχουμε μια αποτελεσματική δομή και σύστημα μετανάστευσης.
«Γι’ αυτό εισάγω τη γρήγορη επεξεργασία. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο θα εγκρίνω νομοθεσία έκτακτης ανάγκης στο Υπουργικό Συμβούλιο αυτή την εβδομάδα για να διασφαλίσω ότι μπορούμε να φέρουμε αποτελεσματικά τους ανθρώπους πίσω στο Ηνωμένο Βασίλειο και αυτός είναι ο λόγος που θα συναντήσω τον Υπουργό Εσωτερικών [James Cleverly] για να αντιμετωπίσουμε αυτά τα ζητήματα τη Δευτέρα».
Ωστόσο, ο κ. Έξυπνα ακύρωσε τη συνάντηση επικαλούμενος συγκρούσεις προγραμματισμού. Ο Κρις Χίτον-Χάρις, υπουργός για τη Βόρεια Ιρλανδία, αναμένεται να συναντηθεί με ανώτερους Ιρλανδούς αξιωματούχους τη Δευτέρα και να εκθέσει με σαφήνεια τη θέση της κυβέρνησης.
Ο κ. Χίτον-Χάρις, ο οποίος κάποτε προήδρευε της Ευρωπαϊκής Ομάδας Έρευνας των βουλευτών των Τόρις υπέρ του Brexit, συναντά τον κ. Μάρτιν και την κ. Μακέντι στην Αγγλο-ιρλανδική Διακυβερνητική Διάσκεψη στο Λονδίνο. Ο Λόρδος Κέιν και ο Στιβ Μπέικερ, δύο άλλοι υπουργοί της Βόρειας Ιρλανδίας, είναι επίσης παρόντες.
Η νέα έκκληση για μια πιο σκληρή συμφωνία επαναπατρισμού έχει πυροδοτήσει αντιδράσεις από ορισμένους Τόρις.
Ο Ντέιβιντ Τζόουνς, βουλευτής των Τόρις και πρώην υπουργός, είπε: «Αν τους στείλουν πίσω, θα επιστρέψουν γιατί υπάρχουν ανοιχτά σύνορα Οι Ιρλανδοί δεν μπορούν να έχουν το κέικ τους και να το φάνε». Ήθελαν ανοιχτά σύνορα και έχουν ανοιχτά σύνορα.
«Αυτό που υπογραμμίζει είναι η αποτελεσματικότητα της πολιτικής της Ρουάντα. Προφανώς, οι άνθρωποι προλαβαίνουν αυτό μετακομίζοντας στην Ιρλανδία. Από όσο μπορώ να δω, η ιρλανδική κυβέρνηση δεν ξέρει πώς να το αντιμετωπίσει αυτό. Δεν νομίζω ότι προέβλεψαν ποτέ ότι θα προέκυπτε μια τέτοια κατάσταση».
Η μετανάστευση στην Ιρλανδία αυξήθηκε κατά 32% το έτος που έληξε τον Απρίλιο του περασμένου έτους, με περισσότερους από 13.000 από τις 140.000 αφίξεις να είναι αιτούντες άσυλο.
Η εισροή έρχεται εν μέσω έλλειψης ιρλανδικών σπιτιών και υψηλών ενοικίων. Μια δημοσκόπηση του Business Post/Red C πέρυσι διαπίστωσε ότι το 74 τοις εκατό των Ιρλανδών ψηφοφόρων πίστευαν ότι η χώρα είχε δεχθεί «πάρα πολλούς πρόσφυγες».
Ο κ. Χάρις είπε την Κυριακή: «Κάθε χώρα έχει το δικαίωμα να έχει τη δική της μεταναστευτική πολιτική, αλλά σίγουρα δεν έχω καμία πρόθεση να επιτρέψω στη μεταναστευτική πολιτική κάποιου άλλου να θέσει σε κίνδυνο την ακεραιότητα της δικής μας πολιτικής ένα παραθυράκι για τις μεταναστευτικές προκλήσεις των άλλων. Αυτό είναι πολύ ξεκάθαρο.”
Πριν από το Brexit, η επιστροφή των μεταναστών στις χώρες της ΕΕ ρυθμιζόταν από τη Συμφωνία του Δουβλίνου, βάσει της οποίας οι μετανάστες μπορούσαν να σταλούν πίσω σε μια ασφαλή τρίτη χώρα από την οποία είχαν περάσει πριν φτάσουν στον προορισμό τους.
Αυτό σήμαινε ότι οι αιτούντες άσυλο που έρχονταν στην Ιρλανδία από το Ηνωμένο Βασίλειο ή οι μετανάστες που έρχονται στο Ηνωμένο Βασίλειο από τη Γαλλία θα μπορούσαν να σταλούν πίσω εάν αποδεικνυόταν ότι είχαν ταξιδέψει μέσω μιας ασφαλούς τρίτης χώρας – δηλαδή του Ηνωμένου Βασιλείου ή της Γαλλίας.
«Όμως το Ηνωμένο Βασίλειο αποχώρησε από το σύστημα αποχωρώντας από την ΕΕ και δεν υπογράφηκε καμία συμφωνία παρακολούθησης κατά τις συνομιλίες για το Brexit, που σημαίνει ότι δεν υπάρχουν επίσημες συμφωνίες επαναπατρισμού μεταξύ των χωρών της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου.
Ωστόσο, στην περίπτωση του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ιρλανδίας, τέθηκε μια διάταξη μετά το Brexit που σήμαινε ότι η Ιρλανδία θα μπορούσε να στείλει αιτούντες άσυλο πίσω στο Ηνωμένο Βασίλειο. Στο πλαίσιο αυτού του συστήματος μετά το Brexit, κανένας αιτών άσυλο δεν έχει επιστραφεί επιτυχώς στην Ιρλανδία ή το αντίστροφο από τότε που τέθηκε σε ισχύ.
Ωστόσο, το Ανώτατο Δικαστήριο της Ιρλανδίας έκρινε τον περασμένο μήνα ότι η δήλωση της ιρλανδικής κυβέρνησης ότι το Ηνωμένο Βασίλειο είναι μια «ασφαλής τρίτη χώρα» στην οποία θα μπορούσε να επιστρέψει αιτούντες άσυλο ήταν παράνομη σύμφωνα με τη νομοθεσία της Ρουάντα. Ο νόμος έκτακτης ανάγκης στοχεύει να ανατρέψει αυτήν την απόφαση.
Οποιαδήποτε συμφωνία επαναπατρισμού θα αντιμετώπιζε την πρόκληση του πώς θα λειτουργούσε, καθώς οι αιτούντες άσυλο που επέστρεφαν στο Ηνωμένο Βασίλειο θα μπορούσαν απλώς να επιστρέψουν στην Ιρλανδία μέσω των χερσαίων συνόρων με τη Βόρεια Ιρλανδία.
Το θέμα γίνεται ολοένα και πιο αμφιλεγόμενο καθώς ο κ. Σουνάκ διακυβεύεται την πολιτική του αξιοπιστία στο να σταματήσει τα μικρά σκάφη να διασχίζουν τη Μάγχη.
Την Κυριακή είπε στο Sky News ότι η εισροή μεταναστών που ταξίδευαν στην Ιρλανδία από το Ηνωμένο Βασίλειο έδειξε ότι το πρόγραμμα της Ρουάντα είχε ήδη αποτρεπτικό αποτέλεσμα: «Όταν άνθρωποι έρχονται στη χώρα μας παράνομα αλλά ξέρουν ότι δεν είναι, είναι πολύ λιγότερο πιθανό να έρθουν εκεί. – και γι’ αυτό το πρόγραμμα της Ρουάντα είναι τόσο σημαντικό».
Εν τω μεταξύ, το υπουργείο Εσωτερικών θα ξεκινήσει τη Δευτέρα μια πανεθνική επιχείρηση για τη σύλληψη αιτούντων άσυλο για απέλαση στη Ρουάντα. Οι ομάδες μετανάστευσης είναι έτοιμες να παραλάβουν άτομα που έχουν προγραμματιστεί για απέλαση και να κρατήσουν όσους εμφανίζονται στα κέντρα ασύλου του Υπουργείου Εσωτερικών για τακτικούς ελέγχους.
Θα μεταφερθούν σε κέντρα κράτησης μεταναστών, όπου ο κ. Σουνάκ είπε την περασμένη εβδομάδα ότι είχαν διατεθεί 2.200 θέσεις για τους μετανάστες που θα κρατηθούν πριν από την απέλαση.
Οι κινήσεις έγιναν καθώς τα στοιχεία του Υπουργείου Εσωτερικών έδειξαν ότι ο αριθμός των μεταναστών που διέσχισαν τη Μάγχη ξεπέρασε τους 7.000 για πρώτη φορά πριν από τα τέλη Απριλίου.
Παρά τους θανάτους πέντε μεταναστών την περασμένη Τρίτη, περίπου 359 άνθρωποι έφτασαν με οκτώ βάρκες το Σάββατο, ανεβάζοντας το σύνολο σε 7.167 για το έτος μέχρι στιγμής. Αυτό είναι ένα τέταρτο περισσότερο από την ίδια ημερομηνία πέρυσι, όταν 5.745 είχαν ξεπεράσει το όριο έως τις 27 Απριλίου και επτά τοις εκατό περισσότερο από το 2022, όταν ο αριθμός ήταν 6.691.
Την περασμένη εβδομάδα, ο κ. Σουνάκ είπε ότι οι πρώτες πτήσεις προς τη Ρουάντα θα απογειωθούν σε «10 έως 12 εβδομάδες» αφού εξασφάλισε κοινοβουλευτική υποστήριξη για τον Νόμο για την Ασφάλεια της Ρουάντα, τη νομιμοποίηση των πτήσεων και την επικύρωση μιας νέας συνθήκης με τη χώρα.