Για πρώτη φορά, το κοινό θα μπορεί να εισέλθει στο Balmoral ως μέρος μιας σειράς ειδικών (πλέον sold out) καλοκαιρινών περιοδειών. Αυτό το κτήμα Aberdeenshire συμβολίζει την ιδιαίτερη σχέση της βασιλικής οικογένειας με τη Σκωτία, αλλά το Balmoral σημαίνει περισσότερα από αυτό: ενσαρκώνει μια ρομαντική εικόνα της Σκωτίας γνωστή σε όλο τον κόσμο, μια εικόνα που η βασιλική οικογένεια έπαιξε βασικό ρόλο στη δημιουργία.
Αυτό το “Balmoralization” είναι ένα κρίσιμο μέρος της ιστορίας της Σκωτίας. Είναι μια ιστορία για το πώς οι Άγγλοι και οι Σκωτσέζοι Ενωτικοί καλλιέργησαν μια νέα ιδέα για τη Σκωτία που συνέδεσε αυτούς τους δύο παλιούς εχθρούς. Όταν οι ξένοι τουρίστες σήμερα σκέφτονται τη Σκωτία, συνήθως σκέφτονται άγριους βαλίτσες, τραχιά κάστρα, γκάιντες και, πάνω από όλα, ταρτάν. Αυτά τα στοιχεία ήταν πάντα μέρος της κουλτούρας της Σκωτίας, αλλά ο λόγος που έγιναν πανταχού παρόντα ήταν ένα έξυπνο rebranding στο οποίο η βασιλική οικογένεια έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο.
Αυτή η βασιλική μεταμόρφωση ξεκίνησε πριν από 200 χρόνια, το 1822, με την επίσκεψη του Βασιλιά Γεωργίου Δ’ στο Εδιμβούργο. Ήταν η πρώτη επίσκεψη Βρετανού μονάρχη στη Σκωτία από τον 17ο αιώνα. Υπήρχε ένας καλός λόγος για αυτή τη μακρά απουσία. Υπήρξαν τρεις εξεγέρσεις της Σκωτίας κατά των Άγγλων τον 17ο αιώνα, τρεις απόπειρες ανατροπής της μοναρχίας του Ανόβερου της Βρετανίας και αποκατάστασης ενός Στιούαρτ στο θρόνο.
Οι Stuarts ήταν Σκωτσέζοι και ο Bonnie Prince Charlie ήταν ο τελευταίος από αυτούς τους Σκωτσέζους διεκδικητές. Το ταρτάν ήταν η στολή των στρατιωτών του στα Χάιλαντ, έτσι το ταρτάν απαγορεύτηκε μετά την εξέγερσή του. Η ιδιοφυΐα της βρετανικής μοναρχίας ήταν να μεταμορφώσει αυτό το επαναστατικό ένδυμα στη στολή των Ενωτικών της Σκωτίας – ένα σημάδι πίστης στο στέμμα και όχι ένα σημάδι εξέγερσης.
Κατά ειρωνικό τρόπο, ήταν ο βασιλιάς του Αννόβερου Γεώργιος Δ’ που εδραίωσε αυτή την οικειοποίηση της ενδυμασίας των Χάιλαντ από το ενωσιακό κατεστημένο, με τη βοήθεια του μεγαλύτερου συγγραφέα της Σκωτίας, του Σερ Γουόλτερ Σκοτ. Τα ιστορικά μυθιστορήματα του Scott ήταν εξαιρετικά δημοφιλή – ιδιαίτερα το Waverley, το δραματικό του έργο για την εξέγερση του Bonnie Prince Charlie – και όταν του ανατέθηκε να οργανώσει την επίσκεψη του George IV στη Σκωτία, μετέτρεψε το Εδιμβούργο σε μια θάλασσα από ταρτάν.
Ο Σκοτ διοργάνωσε μια σειρά από συμπόσια και καβαλιέρες για να σηματοδοτήσει αυτή τη βασιλική επίσκεψη, ενθαρρύνοντας τους καλεσμένους του από τη μεσαία τάξη του Lowland να παρευρεθούν με παραδοσιακή φορεσιά των Χάιλαντ. Πολλοί από αυτούς τους κατοίκους της Πεδινής πόλης ήταν τρομοκρατημένοι. Οι πρόγονοί της είχαν πολεμήσει μαζί με τους Άγγλους ενάντια στους αντάρτες του Bonnie Prince Charlie’s Highland. Το Εδιμβούργο ήταν η πρωτεύουσα του Σκωτικού Διαφωτισμού, μια πόλη γιατρών, δικηγόρων και ακαδημαϊκών, όχι κυρίων επαρχιών και αρχηγών των Χάιλαντ. Αλλά αφού ο Βασιλιάς Τζορτζ απεικόνισε το πορτρέτο του με φόρεμα Highland, ακολούθησαν υπάκουα το παράδειγμά τους και το ταρτάν έγινε το στυλ του σπιτιού αυτών των γιορτών.
Ακολουθώντας το παράδειγμα του George IV, το ταρτάν έγινε κυρίαρχο ρεύμα στην κοινωνία της Σκωτίας καθώς τα μυθιστορήματα του Scott κίνησαν μια αυξανόμενη όρεξη για μια εξιδανικευμένη εκδοχή του παρελθόντος της Σκωτίας. Για να μην αναφέρουμε ότι τα Χάιλαντς ήταν πολύ πιο πυκνοκατοικημένα πριν από τις εξώσεις. Για να μην αναφέρουμε ότι τα Lowlands ήταν πλέον το λίκνο της Βιομηχανικής Επανάστασης. Οι αναγνώστες δεν ήθελαν θλιβερές ιστορίες για την εκβιομηχάνιση. Προτιμούσαν να διαβάζουν νοσταλγικές φαντασιώσεις για μια αδάμαστη ερημιά που κατοικούνταν από άγριους πολεμιστές και πυρόμαλλα κορίτσια.
Ένας από τους πολλούς θαυμαστές του Walter Scott ήταν η ανιψιά του George IV, Queen Victoria. Το 1842 ταξίδεψε στη Σκωτία με τον σύζυγό της, πρίγκιπα Άλμπερτ, για να επισκεφτούν τις τοποθεσίες στα μυθιστορήματα του Σκοτ. Το 1847 έκαναν διακοπές στο Adverikie, κοντά στο Inverness, και το 1848 ανακάλυψαν το Balmoral. Ήταν η αρχή μιας βασιλικής σχέσης αγάπης με την Aberdeenshire που συνεχίζεται μέχρι σήμερα.
Αυτό που έκανε το Balmoral ξεχωριστό ήταν ότι, παρά την αρχαία αισθητική του, ήταν στην πραγματικότητα μια εντελώς μοντέρνα δημιουργία. Υπήρχε ήδη ένα σπίτι στο ακίνητο, αλλά η Βικτώρια και ο Άλμπερτ ήθελαν κάτι μεγαλύτερο και πιο ζεστό, έτσι έχτισαν ένα άλλο δίπλα. Το αρχιτεκτονικό στυλ ήταν σκωτσέζικο βαρονικό: μεσαιωνικό εξωτερικά, μοντέρνα άνεση στο εσωτερικό, μια κατάλληλη μεταφορά για την ειλικρινή αλλά συναισθηματική σχέση τους με τη Σκωτία.
Το γενεαλογικό δέντρο της Βικτώριας ήταν κυρίως γερμανικό, αλλά είχε λίγο σκωτσέζικο αίμα, και για να γιορτάσει τη (σχετικά φευγαλέα) σκωτσέζικη καταγωγή της, στόλισε το Balmoral με ένα ταρτάν: το πράσινο Hunting Stewart. λευκό φόρεμα Stewart και κόκκινο Royal Stewart. Εξόπλισε τους υπηρέτες της με κιλτ και σποράν. Ένας από τους πρωθυπουργούς της, ο Λόρδος Ρόζμπερι, περιέγραψε το καρό της σαλόνι ως το πιο άσχημο δωμάτιο στον κόσμο.
Η Rosebery είχε δίκιο – η διακόσμηση της Victoria ήταν αρκετά βαρετή – αλλά μερικά πράγματα είναι πιο σημαντικά από το καλό γούστο. Αυτή η καληδονιακή διακόσμηση αντικατάστασης εξυπηρετούσε έναν υψηλότερο σκοπό. Όπως σημείωσε ο Σκωτσέζος ιστορικός Michael Lynch στο οξυδερκές βιβλίο του Scotland – A New History, «Η Σκωτία του Balmoral βοήθησε να δοθεί στη μοναρχία μια πραγματικά βρετανική διάσταση για πρώτη φορά.» Και παρά ορισμένες πρόσφατες αποτυχίες, η Διάσταση είναι αυτή που έχει αντέξει.
«Όλοι έμοιαζαν να αναπνέουν ελευθερία και ειρήνη και να ξεχνάνε τον κόσμο και τη θλιβερή αναταραχή του», έγραψε ποιητικά η Βασίλισσα Βικτώρια για το Balmoral και είναι σαφές ότι η δισέγγονή της, η βασίλισσα Ελισάβετ Β’, ένιωθε παρόμοια μέσα της, πιο πεσμένη. προς τη γη. Ήταν συχνός επισκέπτης κατά την παιδική της ηλικία, μαζί με τον πατέρα της, Βασιλιά Γεώργιο ΣΤ’, και τον παππού της, Βασιλιά Γεώργιο Ε’, και πέρασε τα περισσότερα καλοκαίρια της εδώ κατά τη διάρκεια της 70χρονης βασιλείας της.
Δεδομένων των πολυάριθμων κατοικιών, τι τράβηξε την Ελισάβετ στο Balmoral; Ο αείμνηστος Sir Malcolm Ross, ελεγκτής του Royal Household, το είπε καλύτερα. «Είναι το σκηνικό, είναι η τοποθεσία, είναι η ατμόσφαιρα», εξήγησε. «Είναι οι μεγάλοι, ανοιχτοί χώροι. Χωρίς περισπασμούς, χωρίς αεροπλάνα, χωρίς θόρυβο, χωρίς κίνηση – μόνο αυτό το όμορφο ακίνητο όπου μπορεί να κυκλοφορεί ελεύθερα παντού.” Το ακίνητο καλύπτει 50.000 εκτάρια πευκοδάσους, καλλιεργήσιμες εκτάσεις και βαλτότοπους, όπου ζουν ελάφια, πταρμιγκάν και βοοειδή ορεινών περιοχών. Η Ελισάβετ λάτρευε να βγάζει βόλτα με τα σκυλιά της, να κάνει ιππασία και να κάνει πικνίκ εδώ.
Η Ελισάβετ παρέμεινε πιστή στο στυλ του καληδονιακού σπιτιού της Βικτώριας: η βασίλισσα έπαιζε γκάιντα κάθε μέρα στις 9 π.μ. (μια παράδοση που ξεκίνησε από τη Βικτώρια). Η ταπετσαρία ήταν διακοσμημένη με μοτίβα από ρείκι και γαϊδουράγκαθο. Οι τοίχοι ήταν κρεμασμένοι με σκωτσέζικους πίνακες τοπίων και τα κέρατα ελαφιών που πυροβολήθηκαν στο κτήμα. Ωστόσο, ο τρόπος ζωής τους εδώ ήταν πιο άτυπος από ό,τι στο Λονδίνο, και αυτό ήταν μέρος της απήχησής τους. Οι επισκεπτόμενοι Πρωθυπουργοί έμειναν ευχάριστα έκπληκτοι βλέποντας την Αυτού Μεγαλειότητα να καθαρίζει μετά το δείπνο, να στοιβάζει πιάτα και να πλένει πιάτα.
Το Balmoral ήταν επίσης ένα ευπρόσδεκτο καταφύγιο για τον Δούκα του Εδιμβούργου. Ο αφοσιωμένος σύζυγος της Ελισάβετ είχε τη ψησταριά σε πολλά μπάρμπεκιου Balmoral. Βοήθησε επίσης στη διατήρηση αυτών των κήπων, προσθέτοντας ποώδη περιγράμματα και υδάτινα στοιχεία. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, το αφοσιωμένο ζευγάρι πέρασε το lockdown στο Balmoral και γιόρτασε την 73η (και τελευταία) επέτειο του γάμου του εδώ.
Και οι δύο είχαν στενούς δεσμούς με τη Σκωτία, αν και για διαφορετικούς λόγους. Η αγάπη του πρίγκιπα Φίλιππου για τη Σκωτία χρονολογείται από τα σχολικά του χρόνια στο Γκόρντονστοουν. Η βασίλισσα Ελισάβετ ήταν στην πραγματικότητα κατά το ήμισυ της Σκωτίας – η μητέρα της καταγόταν από μια αρχαία σκωτσέζικη φυλή και μεγάλωσε στο Κάστρο Γκλάμις, ένα από τα πιο ιστορικά αρχοντικά σπίτια της Σκωτίας, το σκηνικό του Μάκβεθ του Σαίξπηρ.
Η αγάπη της Ελισάβετ για τη Σκωτία εκτεινόταν πολύ πέρα από το Balmoral και περιλάμβανε ολόκληρο το έθνος. Στα εγκαίνια του κοινοβουλίου της Σκωτίας το 2021, μίλησε για τη «βαθιά και διαρκή στοργή της για αυτήν την υπέροχη χώρα», μια χώρα της οποίας η δημόσια εικόνα είχε διαμορφώσει τόσο πολύ την οικογένειά της.
Έχει σημασία λοιπόν αν αυτή η δημόσια εικόνα είναι εν μέρει φαντασία; Πειράζει που η Σκωτία δεν είναι όλα παιχνίδια με αγριόπκουτα, ελάφια και Χάιλαντ; Όχι πραγματικά. Κάθε ταξίδι, κάθε τουρισμός είναι εν μέρει μια πράξη φαντασίας. Βλέπουμε αυτό που θέλουμε να δούμε – βρίσκουμε αυτό που θέλουμε να βρούμε. Φυσικά, υπάρχουν περισσότερα στη Σκωτία από το Balmoral, αλλά εξακολουθεί να είναι μέρος της Σκωτίας και τα πράγματα που αντιπροσωπεύει, τα πράγματα για τα οποία υποστήριξε η Ελισάβετ, είναι αληθινά.
Οι σκωτσέζικες ρίζες του βασιλιά είναι τόσο βαθιές όσο αυτές της αείμνηστης μητέρας του. Όπως ο πατέρας του, μεγάλωσε στο Gordonstoun και η αγάπη του για το Balmoral αντικατοπτρίζεται στη γοητευτική παιδική του ιστορία Ο Γέρος του Lochnagar, που πήρε το όνομά του από τον υψηλότερο λόφο του κτήματος, έναν από τους επτά Munros (κορυφές πάνω από 3.000 πόδια) εντός των ορίων του.
Όπως και η αείμνηστη μητέρα του, η αγάπη του Τσαρλς για τη Σκωτία δεν περιορίζεται στο Balmoral. Υπάρχουν πολλά παραδείγματα της φιλανθρωπίας του, αλλά το Dumfries House είναι ένα ιδιαίτερα καλό παράδειγμα. Χτισμένο από τον John και Robert Adam και διακοσμημένο από τον Thomas Chippendale, το Dumfries House είναι ένα από τα καλύτερα διατηρημένα σπίτια Palladian στη Βρετανία και όταν κυκλοφόρησε προς πώληση το 2007 φαινόταν ότι η ανεκτίμητη συλλογή του θα χανόταν για πάντα, μέχρι τον Charles ηγήθηκε μιας κοινοπραξίας που το αγόρασε για το έθνος.
Χάρη στο φιλανθρωπικό ίδρυμα του Charles, το Dumfries House παραμένει ανοιχτό στο κοινό και το πολύτιμο περιεχόμενό του παραμένει στη θέση του, αλλά δεν είναι απλώς ένα σκονισμένο παλιό μουσείο. Επιπλέον, το σπίτι προσφέρει εργασία και κατάρτιση σε πολλούς νέους από την περιοχή, σε μια περιοχή που υποφέρει από υψηλή ανεργία. Το Dumfries House δείχνει ότι, στα καλύτερά του, το “Balmoralization” είναι κάτι περισσότερο από απλή νοσταλγία. Όπως έχει δείξει ο Charles, μπορεί επίσης να είναι μια προοδευτική δύναμη.
Το Balmoralisation of Scotland ήταν ένα έξυπνο PR με στόχο την ενσωμάτωση μιας ταραγμένης χώρας στο Ηνωμένο Βασίλειο, αλλά όπως όλες οι καλύτερες εκστρατείες δημοσίων σχέσεων, χρησίμευσε για την πώληση ενός λαμπρού προϊόντος. Τα κλισέ του ταρτάν μπορεί να είναι τυρί, αλλά έχουν τις ρίζες τους στην πραγματικότητα. Μεγάλο μέρος της Σκωτίας παραμένει έρημο και η πολιτιστική της κληρονομιά παραμένει μοναδική.
Η βασίλισσα Ελισάβετ είχε δίκιο για τη Σκωτία, όπως είχε δίκιο για τόσα πολλά πράγματα. «Οι άνθρωποι είναι αυτοί που φτιάχνουν ένα μέρος», είπε, «και υπάρχουν λίγα μέρη όπου αυτό είναι τόσο αληθινό όσο στη Σκωτία». Πόσο ταιριαστό που πέθανε στο αγαπημένο της σπίτι, το Balmoral.
Αυτό το άρθρο εμφανίστηκε για πρώτη φορά τον Σεπτέμβριο του 2022 και έχει αναθεωρηθεί και ενημερωθεί.