Εγγραφείτε στο επιστημονικό ενημερωτικό δελτίο του CNN στο Wonder Theory. Εξερευνήστε το σύμπαν με νέα σχετικά με συναρπαστικές ανακαλύψεις, επιστημονικές προόδους και πολλά άλλα.
Το αρχαίο DNA αποκαλύπτει περισσότερα μυστικά για τους Αβάρους, έναν τρομερό λαό που έχτισε μια μυστηριώδη αυτοκρατορία από τα μέσα του 6ου αιώνα που κυβέρνησε μεγάλο μέρος της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης για 250 χρόνια.
Οι Άβαροι, πιο γνωστοί από αφηγήσεις των αντιπάλων τους, έφεραν σε αμηχανία τους Βυζαντινούς με ογκώδεις έφιππους πολεμιστές που εμφανίστηκαν ξαφνικά στο κατώφλι τους. Οι μυστηριώδεις νομάδες ήρθαν μαζικά από τις μογγολικές στέπες ως μέρος μιας από τις μεγαλύτερες και ταχύτερες μεταναστεύσεις μεγάλων αποστάσεων στην αρχαία ιστορία.
Με πλούσιους τάφους αλλά χωρίς γραπτά αρχεία, η αυτοκρατορία και οι άνθρωποι της παρέμειναν σε μεγάλο βαθμό στη σκιά της ιστορίας μέχρι πρόσφατα. Αλλά μια πρωτοποριακή μελέτη του αρχαίου DNA του Απριλίου 2022 από τους τάφους της ελίτ των Αβάρων ρίχνει φως στη μακρινή προέλευση της αυτοκρατορίας.
Τώρα μια νέα μελέτη που αναλύει τα λείψανα 424 ανθρώπων που ήταν θαμμένα σε τέσσερα νεκροταφεία που ανασκάφηκαν στην Ουγγαρία, αποκάλυψε λεπτομέρειες για την οικογενειακή και κοινωνική ζωή των Αβάρων και τον τρόπο με τον οποίο οι νεοφερμένοι αλληλεπιδρούσαν με τον πληθυσμό της υιοθετημένης πατρίδας τους.
«Αυτό που με εξέπληξε περισσότερο ήταν το απλό γεγονός ότι αυτοί οι άνθρωποι στα νεκροταφεία είναι τόσο στενά συνδεδεμένοι μεταξύ τους», είπε η Zsófia Rácz, ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Αρχαιολογικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Eötvös Loránd στη Βουδαπέστη της Ουγγαρίας. Ο Rácz συνέγραψε τη μελέτη της τελευταίας έκθεσης.
Οι ερευνητές κατάφεραν να δημιουργήσουν λεπτομερή γενεαλογικά δέντρα, ή οικογενειακά δέντρα, τα μεγαλύτερα από τα οποία διήρκεσαν εννέα γενιές σε δυόμισι αιώνες. Η ομάδα διαπίστωσε ότι περίπου 300 από τα άτομα είχαν έναν στενό συγγενή θαμμένο στο ίδιο νεκροταφείο.
Η ανάλυση έδειξε ότι οι άνδρες παρέμειναν στην κοινότητά τους μετά το γάμο, ενώ οι γυναίκες παντρεύτηκαν έξω από την αρχική τους κοινότητα – ένα μοτίβο γνωστό ως πατροτοπικότητα.
«Δεν μπορούμε να βρούμε τους γονείς όλων των μητέρων. Οι γονείς δεν είναι εκεί. Ενώ όλα τα αρσενικά είναι απόγονοι των ιδρυτών», δήλωσε ο Guido Alberto Gnecchi-Ruscone, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, η οποία δημοσιεύτηκε την Τετάρτη στο περιοδικό Nature.
Σύμφωνα με τον Gnecchi-Ruscone, έναν μεταδιδακτορικό ερευνητή στην αρχαιογενετική στο Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology, μελετώντας το μιτοχονδριακό DNA που αποκαλύπτει τη γυναικεία γραμμή αποκάλυψε υψηλή μεταβλητότητα, υποδηλώνοντας ότι οι γυναίκες που παντρεύτηκαν στις ομάδες Avar προέρχονταν από διαφορετικά μέρη στο Λειψία, Γερμανία. Είχαν ακόμα μια γενετική καταγωγή «όπως στέπα», υποδηλώνοντας ότι πιθανότατα δεν ήταν κατακτημένοι ιθαγενείς.
Πολλαπλοί εταίροι σε πατριαρχικές φυλές
Επιπλέον, ήταν σχετικά συνηθισμένο στην κοινωνία των Avar τόσο οι άνδρες όσο και οι γυναίκες να κάνουν παιδιά με πολλούς συντρόφους, διαπίστωσε η μελέτη.
Για τους άνδρες, οι ερευνητές βρήκαν δύο συντρόφους σε δέκα περιπτώσεις, τρεις συντρόφους σε τέσσερις περιπτώσεις και τέσσερις συντρόφους σε μία περίπτωση. Οι συγγραφείς της μελέτης έγραψαν ότι το να έχεις πολλές συζύγους είναι σχετικά συχνό τόσο στον γενικό πληθυσμό όσο και στην ελίτ.
Η ομάδα αποκάλυψε επίσης αρκετές περιπτώσεις στις οποίες στενά συγγενικά αρσενικά είχαν απογόνους με τον ίδιο σύντροφο: τρία ζευγάρια πατέρων και γιων, δύο ζευγάρια αδερφών και ένα ζευγάρι ετεροθαλών αδερφών από τον πατέρα, καθώς και έναν θείο και έναν ανιψιό.
Παρόμοιες «λεβιρικές συνδέσεις» που συνέβησαν μετά τον θάνατο του συζύγου της γυναίκας υπήρχαν και σε άλλες ευρασιατικές κοινωνίες στέπας, σύμφωνα με τη μελέτη, υποδηλώνοντας ότι οι Άβαροι εγκατέλειψαν τον νομαδικό τρόπο ζωής τους με βάση την κτηνοτροφία και έκαναν πιο καθιστική ζωή λίγο μετά την άφιξή τους στην Ευρώπη. ορισμένες πτυχές του προηγούμενου τρόπου ζωής τους.
Η Lara Cassidy, γενετιστής και επίκουρη καθηγήτρια στο Trinity College του Δουβλίνου, η οποία δεν συμμετείχε στη νέα έρευνα, είπε ότι οι συγγραφείς είχαν «αποκρυπτογραφήσει επιδέξια» τις οργανωτικές αρχές αυτής της μεσαιωνικής κοινωνίας και παρείχαν «επιτακτικά στοιχεία για ένα άκαμπτο πατρογραμμικό σύστημα στο οποίο ζουν τα παιδιά Ανήκουν στην οικογένεια του πατέρα τους και η καταγωγή ανάγεται από πατέρα σε γιο.
Σε ένα σχόλιο που δημοσιεύτηκε παράλληλα με την έρευνα, συμφώνησε σε μεγάλο βαθμό με την εξήγηση των συγγραφέων για πολλαπλούς αναπαραγωγικούς συντρόφους.
«Η πολυγαμία (πολλοί σύζυγοι), οι μονογαμικοί κατά συρροή γάμοι και οι εξωσυζυγικές σχέσεις είναι πιθανές εξηγήσεις», είπε.
«Ωστόσο, δύο περιπτώσεις ανδρών με πολλές ηλικιωμένες γυναίκες συντρόφους, οι οποίες ήταν όλες μεσήλικες τη στιγμή του θανάτου, παρέχουν ένα καλό επιχείρημα για την πολυγυνία (έχοντας πολλαπλές συζύγους). Αντίθετα, οι περισσότερες γυναίκες με πολλαπλούς συντρόφους ήταν φαινομενικά λεβιρικές συμβιώσεις, στις οποίες μια χήρα παντρευόταν τον γιο ή τον αδερφό του αποθανόντος. Αυτό είναι ένα κοινό έθιμο μεταξύ των κτηνοτρόφων… τόσο για τις χήρες όσο και για την υποχρέωση εκπλήρωσης των γαμήλιων συμβάσεων που εξαρτώνται από την απόκτηση αρσενικών κληρονόμων».
Δεμένες οικογενειακές ομάδες
Ο Gnecchi-Ruscone είπε ότι η βιολογική συνέχεια στον στενό πληθυσμό που μελέτησαν οι ερευνητές ήταν αξιοσημείωτη, ειδικά δεδομένου ότι δεν υπήρχαν στοιχεία διασταύρωσης μεταξύ στενών συγγενών αίματος – ένα φαινόμενο γνωστό ως συγγένεια.
«Ακόμα πιο μακρινοί σταυροί, όπως (μεταξύ) ξαδέρφων ή δεύτερων ξαδέλφων, αφήνουν γενετικά ίχνη. Και δεν βλέπουμε καμία απολύτως συγγένεια σε αυτά τα άτομα», είπε.
«Αυτό μας δείχνει πραγματικά ότι ήξεραν ποιοι ήταν οι βιολογικοί τους συγγενείς και ότι μπορούσαν να εντοπίσουν τους βιολογικούς συγγενείς τους από γενιά σε γενιά».
Δεν είναι δυνατό να κατανοήσουμε τη δυναμική της δύναμης του φύλου στην κοινότητα μελετώντας μόνο το αρχαίο DNA, είπε ο Gnecchi-Ruscone.
Οι ταφές ανδρών είναι πιο πιθανό να περιλαμβάνουν ταφικά αντικείμενα υψηλού επιπέδου, όπως άλογα, σέλες και ιμάντες, είπε ο Rácz. Ωστόσο, οι γυναίκες πιθανότατα έπαιξαν ρόλο στην προώθηση της κοινωνικής συνοχής μεταξύ των επιμέρους κοινοτήτων.
Ο Κάσιντι είπε ότι η προφορική παράδοση της γυναικείας γενεαλογίας μπορεί να ήταν σημαντική για τους Αβάρους για να εξασφαλίσουν ότι οι κόρες δεν έπαιρναν συζύγους από τις μητέρες ή τις γιαγιάδες τους.
Οι τάφοι των Αβάρων – περίπου 100.000 έχουν ανασκαφεί μέχρι στιγμής – αποτελούν σημαντικό μέρος της αρχαιολογικής κληρονομιάς της Ευρώπης.
Οι Άβαροι ήταν κάποτε μέρος αυτού που οι Κινέζοι αποκαλούσαν Rouran Khaganate, ή συνομοσπονδία φυλών, την οποία οι Τούρκοι νίκησαν το 550, αναγκάζοντας τους Αβάρους να φύγουν δυτικά.
Οι Άβαροι ταξίδεψαν περισσότερα από 5.000 χιλιόμετρα (3.100 μίλια) από τη Μογγολία στον Καύκασο σε λίγα μόλις χρόνια, σύμφωνα με τη μελέτη του 2022 που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Cell, η οποία σημείωσε την ασιατική καταγωγή της ομάδας. Δημιούργησαν μια βάση στη σημερινή Ουγγαρία και κόντεψαν να καταστρέψουν την Κωνσταντινούπολη, το κέντρο της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.
Μερικοί ιστορικοί αποδίδουν στους Αβάρους ότι έφεραν τον αναβολέα στην Ευρώπη – μια τεχνολογία μετασχηματισμού που επέτρεψε τον οπλισμένο πόλεμο και στη συνέχεια χρησιμοποιήθηκε ευρέως σε ολόκληρη την ήπειρο.
Σύμφωνα με τον Bryan Miller, επίκουρο καθηγητή τέχνης και αρχαιολογίας της Κεντρικής Ασίας στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν, ο οποίος δεν συμμετείχε στη μελέτη, η μελέτη ήταν μια «καρποφόρα διαπλοκή γενετικής, ιστορίας και αρχαιολογίας».
«Πολλές προηγούμενες μελέτες υποτίθεται ότι κάλυπταν όλη την Ευρασία με μεγάλους πληθυσμούς και βασίστηκαν σε ένα άτομο ανά κοινότητα ή σε λίγα άτομα που αντιπροσωπεύουν μια ολόκληρη κουλτούρα ή κοινωνία», είπε μέσω email.
«Αντίθετα, αυτή η μελέτη δείχνει ότι μόνο ένα σύνολο δεδομένων πολύ υψηλότερης ανάλυσης με πιο ολοκληρωμένες εξετάσεις ολόκληρων κοινοτήτων μπορεί να παρέχει το είδος των οριστικών ή διαφοροποιημένων αφηγήσεων που προσπάθησαν να παράσχουν προηγούμενες μελέτες μεγάλων δεδομένων».
Για περισσότερες ειδήσεις και ενημερωτικά δελτία του CNN, δημιουργήστε έναν λογαριασμό στο CNN.com